Biblioteka
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Biblioteka je sređena zbirka knjiga po autorskom, predmetnom ili katalogu, koja pripada privatnim licima ili državnim institucijama, ili ustanovama u kojima se čuvaju zbirke knjiga.
Bibliotekarstvo je nauka koja se bavi potrebama biblioteka. U današnje vrijeme raširena je upotreba računara u bibliotekama, a knjige se klasifikuju koristeći neki od raspoloživih decimalnih sistema klasifikacije.
HistorijaUredi
Prve biblioteke nastale su prije više od hiljadu godina. Pri iskopavanju starog grada Ura, u Mezopotamiji, naučnici su otkrili glineni pečat. Bio je cilindričnog oblika s natpisima, i pripadao je prvoj biblioteci.
Već oko 700. godine prije nove ere, narod Mezopotamije je imao dobro uređene biblioteke po svojim hramovima i palačama. Knjige su u tim bibliotekama bile glinene pločice ispisane klinastim pismom. Hiljade takvih pločica raspoređenih prema područjima nauke, sačinjavale su zbirke koje su predstavljale prve prave biblioteke. Jedna od njih tzv. Asurbanipalova biblioteka, s oko 22000 glinenih pločica, danas se čuva u Britanskom muzeju u Londonu.
I Egipćani su imali biblioteke koje su čuvali svećenici po hramovima. Knjige su bile napravljene u obliku svitaka od papirusa. Najčuvenija biblioteka svih vremena bila je u Aleksandriji, stvorena 300. godine prije nove ere. Imala je najmanje 70000 svitaka od papirusa.
Teološke bibliotekeUredi
Najstarija biblioteka bogoslovskog karaktera je zbirka svetih knjiga kod Jevreja. Njenu osnovu postavio je Mojsije, a zatim se ona dalje razvijala. Istovjetnu ulogu imali su arhivi, nastali kod Jevreja u Starom Zavjetu. Sa širenjem kršćanstva osnivaju se bogoslovne biblioteke pri crkvama, a naročito po manastirima, gde se nalaze prave književne riznice. Kao najstarija kršćanska biblioteka smatra se Jerusalemska biblioteka, osnovana u 3. vijeku.
Što se tiče specijalno bogoslovskih biblioteka, najpoznatija je Vatikanska koja broji približno 220.000 knjiga i 26.000 rukopisa, među kojima i poznati kodeks Biblije iz 15. vijeka. Prve biblioteke u Rusiji osnivane su pri crkvama i manastirima, pa su i knjige bile crkvenog karaktera. Prvu rusku biblioteku osnovao je knez Jaroslav pri crkvi sv. Sofije u Kijevu. Također, velika biblioteka je osnovana i pri Kijevsko-Pecherskom manastiru. U Moskovskoj Rusiji manastirske i crkvene biblioteke odigrale su značajnu ulogu, tako da se u 16. vijeku pojavljuju čak i opisi pojedinih knjiga. U 17. vijeku pojavljuju se mnoge privatne biblioteke u Rusiji (Simeona Polockog, Dimitrija Rostovskog, Silvestra Medvedeva), a poslije reforme Petra Velikog pojavljuju se u Rusiji mnoge biblioteke (Tatišđeva, Buturlina, Šđerbatova). U 19. vijeku poznata je bila Publična biblioteka (oko 1.300.000 naslova i rukopisa), Biblioteka Rumjancevskog muzeja od 1827. (oko 300.000 naslova i rukopisa), biblioteka Akademije nauka 1714. u Kurlandiji, Sinodska moskovska biblioteka (1721), Moskovska tipografska biblioteka od vremena Ivana Groznog, biblioteka kijevske akademije (preko 300.000 naslova i 937 rukopisa), biblioteka Kazanske akademije, itd.
Također pogledajteUredi
Vanjski linkoviUredi
| Biblioteka na Wikimedia Commonsu. |