Tranzicijski potencijalni receptorski kanal
Tranzicijski receptorski potencijalni kanali (TRP kanali) su grupa ionskih kanala koji se nalaze uglavnom na plazmamembranama brojnih tipova životinjskih ćelija. Većina njih je uključena u dvije široke grupe: Grupa 1 obuhvata TRPC ( "C" za kanonski), TRPV ("V" za vaniloid), TRPVL ("VL" za vaniloid -liki), TRPM ("M" za melastatin), TRPS ("S" za soromelastatin), TRPN ("N" za bezmehanoreceptorski potencijal C) i TRPA ("A" za ankirin). Grupu 2 čine TRPP ("P" za policistaste) i TRPML ("ML" za mukolipin).[1][2] Postoje i drugi manje dobro kategorizirani TRP kanali, uključujući kanale kvasca i brojne kanale Grupe 1 i Grupe 2 prisutnih u neživotinjskim organizmima.[2][3] Mnogi od ovih kanala posreduju u raznim senzacijama kao što su bol, temperatura, različiti tipovi okusa, pritiska i vida. Smatra se da se u tijelu neki TRP kanali ponašaju kao mikroskopski termometri i da se koriste kod životinja za osjet topline ili hladnoće.[4] Neki TRP kanali se aktiviraju molekulama koje se nalaze u začinima kao što su bijeli luk (alicin), ljuta paprika (kapsaicin), japanski vasabi (alil-izotiocijanat); druge se aktiviraju, kao mentol, kamfor, pepermint i rashladna sredstva; drugi se aktiviraju molekulama koje se nalaze u kanabisu (tj. THC, CBD i CBN) ili stevia. Neki djeluju kao senzori osmotskog pritiska, volumena, rastezanja i vibracija. Većina kanala se aktivira ili inhibira signalizirajućim lipidima i doprinose porodici lipidno vođenih ionskih kanala.[5][6]
| Transient receptor potential (TRP) ion channel | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Molekulski identitet aferentnih vlakana osjetljivih na hladnoću zasnovan na ekspresiji TRPM8 i TRPA1. TRPM8 i TRPA1 se nalaze u različitim i nepreklapajućim populacijama senzornih aferenata, pri čemu je TRPA1 eksprimiran isključivo u nekim, ali ne u svim, neuronima koji eksprimiraju toplotno zatvoren kanal TRPV1. | |||||||||
| Identifikatori | |||||||||
| Simbol | TRP | ||||||||
| Pfam | PF06011 | ||||||||
| InterPro | IPR013555 | ||||||||
| OPM superporodica | 8 | ||||||||
| OPM protein | 3j5p | ||||||||
| Membranom | 605 | ||||||||
| |||||||||
Ovi jonski kanali imaju relativno neselektivnu permeabilnost za katione, uključujući natrijske, kalcijske i magnezijske.
TRP kanali su prvobitno otkriveni u takozvanom mutantnom soju "prolaznog receptorskog potencijala" (trp-mutanta) voćne mušice Drosophila, otuda im i naziv (vidi TRP kanala Drosophila). Kasnije su TRP kanali pronađeni kod kičmenjaka, gdje su sveprisutno eksprimirani u mnogim tipovima ćelija i tkiva. Većina TRP kanala se sastoji od 6 heliksa koji protežu membranu sa unutarćelijskim N–i C-terminal. TRP kanali sisara se aktiviraju i regulišu širokim spektrom stimulansa i eksprimiraju se u cijelom tijelu.
Funkcija
urediTRP kanali moduliraju pokretačke sile ulaska iona i transportne mehanizme Ca2+ i Mg2+ u plazmamembranama, gdje se većina njih nalazi. TRP-ovi imaju važne interakcije sa drugim proteinima i često formiraju signalne komplekse, čiji tačni putevi nisu poznati.[7] TRP kanali su prvobitno otkriveni u trp mutantnom soju voćne mušice Drosophila koji je prikazivao prolazno nadmoprelijivanje potencijala kao odgovor na svjetlosni podražaj i bio je zato nazvan kanal prolaznih receptora.[8] TRPML kanali funkcionišu kao unutarćelijski kanali za oslobađanje kalcija i stoga imaju važnu ulogu u regulaciji organela.[7] Važno je da mnogi od ovih kanala posreduju u raznim senzacijama kao što su osjećaj bola, temperature, različiti tipovi okusa, pritiska i vida. Smatra se da se u tijelu neki TRP kanali ponašaju poput mikroskopskih termometara i da se koriste kod životinja za osjet topline ili hladnoće. TRP se ponašaju kao senzori za osmotski pritisak, volumen, istezanje i vibracije. Uočeno je da TRP imaju složene višedimenzijske uloge u senzornoj signalizaciji. Mnogi TRP-ovi funkcionišu kao unutarćelijski kanali za oslobađanje kalcija.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ Islam MS, ured. (januar 2011). Transient Receptor Potential Channels. Advances in Experimental Medicine and Biology. 704. Berlin: Springer. str. 700. ISBN 978-94-007-0264-6.
- ^ a b Arias-Darraz L, Cabezas D, Colenso CK, Alegría-Arcos M, Bravo-Moraga F, Varas-Concha I, et al. (januar 2015). "A transient receptor potential ion channel in Chlamydomonas shares key features with sensory transduction-associated TRP channels in mammals". The Plant Cell. 27 (1): 177–88. doi:10.1105/tpc.114.131862. PMC 4330573. PMID 25595824.
- ^ Lindström JB, Pierce NT, Latz MI (oktobar 2017). "Role of TRP Channels in Dinoflagellate Mechanotransduction". The Biological Bulletin. 233 (2): 151–167. doi:10.1086/695421. PMID 29373067. S2CID 3388001.
- ^ Vriens J, Nilius B, Voets T (septembar 2014). "Peripheral thermosensation in mammals". Nature Reviews. Neuroscience. 15 (9): 573–89. doi:10.1038/nrn3784. PMID 25053448. S2CID 27149948.
- ^ Robinson CV, Rohacs T, Hansen SB (septembar 2019). "Tools for Understanding Nanoscale Lipid Regulation of Ion Channels". Trends in Biochemical Sciences. 44 (9): 795–806. doi:10.1016/j.tibs.2019.04.001. PMC 6729126. PMID 31060927.
- ^ Hansen SB (maj 2015). "Lipid agonism: The PIP2 paradigm of ligand-gated ion channels". Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Molecular and Cell Biology of Lipids. 1851 (5): 620–8. doi:10.1016/j.bbalip.2015.01.011. PMC 4540326. PMID 25633344.
- ^ a b Winston KR, Lutz W (mart 1988). "Linear accelerator as a neurosurgical tool for stereotactic radiosurgery". Neurosurgery. 22 (3): 454–64. doi:10.1097/00006123-198803000-00002. PMID 3129667.
- ^ Montell C, Rubin GM (april 1989). "Molecular characterization of the Drosophila trp locus: a putative integral membrane protein required for phototransduction". Neuron. 2 (4): 1313–23. doi:10.1016/0896-6273(89)90069-x. PMID 2516726. S2CID 8908180.
Vanjski linkovi
uredi- Transient Receptor Potential Channels na US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)
- "Transient Receptor Potential Channels". IUPHAR Database of Receptors and Ion Channels. International Union of Basic and Clinical Pharmacology. Arhivirano s originala, 25. 10. 2021. Pristupljeno 4. 3. 2023.
- Clapham DE, DeCaen P, Carvacho I, Chaudhuri D, Doerner JF, Julius D, et al. "Transient Receptor Potential channels". IUPHAR/BPS Guide to Pharmacology.
- "TRIP Database". a manually curated database of protein-protein interactions for mammalian TRP channels.