Superračunar
Superkompjuter je računar sa visokim nivoom performansi u poređenju sa računarom opće namjene. Performanse superračunara se obično mjere u operacijama s pomičnim zarezom u sekundi (FLOPS) umjesto u milion instrukcija u sekundi (MIPS). Od 2017. postoje superračunari koji mogu da rade preko 10 17 FLOPS (sto kvadriliona FLOPS-a, 100 petaFLOPS ili 100 PFLOPS).[3]
Poređenja radi, desktop računar ima performanse u rasponu od stotina gigaflopsa (1011 ) do desetina teraFLOPS (1013 ).[4][5]
Od novembra 2017. svih 500 najbržih superračunara na svijetu radi na operativnim sistemima baziranim na Linuxu.[6] Dodatna istraživanja se provode u Sjedinjenim Državama, Evropskoj uniji, Tajvanu, Japanu i Kini kako bi se izgradili brži, moćniji i tehnološki superiorniji superkompjuteri eksa skale.[7]
Superračunari igraju važnu ulogu u oblasti računarske nauke i koriste se za širok spektar računarski intenzivnih zadataka u različitim oblastima, uključujući kvantnu mehaniku, vremensku prognozu, istraživanje klime, nafte i gasa, molekularno modeliranje (izračunavanje struktura i svojstava). hemijskih spojeva, bioloških makromolekula, polimera i kristala) i fizičke simulacije (kao što su simulacije ranih trenutaka svemira, aerodinamika aviona i svemirskih letjelica, detonacija nuklearnog oružja i nuklearna fuzija). Bili su neizostavni u polju kriptoanalize.[8]
Superkompjuteri su predstavljeni 1960-ih, a nekoliko decenija najbrže su pravili Seymour Cray iz Control Data Corporation (CDC), Cray Research i kasnije kompanije koje su nosile njegovo ime ili monogram. Prve takve mašine bile su visoko podešene konvencionalne konstrukcije koje su radile brže od njihovih savremenika opće namjene. Tokom decenije, dodavane su sve veće količine paralelizma, a tipično su imali jedan do četiri procesora. U 1970-im, vektorski procesori koji rade na velikim nizovima podataka počeli su da dominiraju. Značajan primjer je vrlo uspješan Cray-1 iz 1976. godine. Vektorski računari su ostali dominantni dizajn sve do 1990-ih. Od tada do danas, masovni paralelni superračunari sa desetinama hiljada standardnih procesora postali su norma.[9][10]
SAD su dugo bile lider na polju superkompjutera, prvo kroz Cray-ovu gotovo neprekidnu dominaciju u ovoj oblasti, a kasnije i kroz razne tehnološke kompanije. Japan je napravio velike iskorake na tom polju 1980-ih i 90-ih, a Kina je postajala sve aktivnija na tom polju. Od maja 2022. najbrži superkompjuter na TOP500 listi superkompjutera je Frontier, u SAD, sa LINPACK referentnim rezultatom od 1,102 ExaFlop/s, a prati ga Fugaku.[11] SAD ima pet od 10 najboljih; Kina ima dva; Japan, Finska i Francuska imaju po jedan.[12] U junu 2018., svi kombinovani superkompjuteri na listi TOP500 probili su 1 exaFLOPS oznaku.[13]
Reference
uredi- ^ "IBM Blue gene announcement". 03.ibm.com. 26. 6. 2007. Pristupljeno 9. 6. 2012.
- ^ "Intrepid". Argonne Leadership Computing Facility. Argonne National Laboratory. Arhivirano s originala, 7. 5. 2013. Pristupljeno 26. 3. 2020.
- ^ "The List: June 2018". Top 500. Pristupljeno 25. 6. 2018.
- ^ "AMD Playstation 5 GPU Specs". TechPowerUp (jezik: engleski). Pristupljeno 11. 9. 2021.
- ^ "NVIDIA GeForce GT 730 Specs". TechPowerUp (jezik: engleski). Pristupljeno 11. 9. 2021.
- ^ "Operating system Family / Linux". TOP500.org. Pristupljeno 30. 11. 2017.
- ^ Anderson, Mark (21 June 2017). "Global Race Toward Exascale Will Drive Supercomputing, AI to Masses." Spectrum.IEEE.org. Retrieved 20 January 2019.
- ^ Lemke, Tim (8. 5. 2013). "NSA Breaks Ground on Massive Computing Center". Pristupljeno 11. 12. 2013.
- ^ Hoffman, Allan R.; et al. (1990). Supercomputers: directions in technology and applications. National Academies. str. 35–47. ISBN 978-0-309-04088-4.
- ^ Hill, Mark Donald; Jouppi, Norman Paul; Sohi, Gurindar (1999). Readings in computer architecture. str. 40–49. ISBN 978-1-55860-539-8.
- ^ Paul Alcorn (30. 5. 2022). "AMD-Powered Frontier Supercomputer Breaks the Exascale Barrier, Now Fastest in the World". Tom's Hardware (jezik: engleski). Pristupljeno 30. 5. 2022.
- ^ "Japan Captures TOP500 Crown with Arm-Powered Supercomputer - TOP500 website". www.top500.org.
- ^ "Performance Development". www.top500.org. Pristupljeno 27. 10. 2022.