Spomenik na Šehitlucima

Spomenik na Šehitlucima ili Kompleks spomenika palim Krajišnicima na Šehitlucima - Banj brdu, kod Banje Luke. Podignut je u znak sjećanja na nekoliko hiljada krajiških boraca koji su poginuli u Drugom svjetskom ratu u Banjoj Luci. Spomenik na svečan način otkriven je na Dan ustanka naroda BiH - 27.jula 1961.godine. Sam spomenik rad je poznatog kipara Antuna Augustinčića, dok se na zidovima u unutrašnjosti objekta nalaze crteži Ismeta Mujezinovića preneseni na kamen tehnikom sitotiska. Spomenik je danas dio identifikacije Grada Banja Luka i jedan od njegovih simbola.

Spomenik na Šehitlucima

Lokacija i ime

Spomenik nalazi se u široj urbanoj zoni Grada Banja Luka, na Šehitlucima ili Banj brdu, čiji vrh se nalazi na 431 m nadmorske visine. Udaljen je 5 km od grada. Na ovom mjestu je do kraja Prvog svjetskog rata bilo turbe trojice nepoznatih junaka, poginulih u ratovima sa Austrijancima, pa je brdo dobilo ime Šehitluci.

Spomenik je podignut na mjestu gdje je 8. juna 1941. godine održana Oblasna konferencija Komunističke partije Jugoslavije za Bosansku krajinu i nekoliko savjetovanja vezanih za podizanje ustanka koji su presudno uticali na organizovanje i tok ustanka u Bosanskoj krajini.

Opis

Kompleks spomenika obuhvata prilazni put do spomenika i kružni put oko spomenika, prilazni platoi sa stepeništem i spomen-mauzolej. Osnova mauzoleja je dužine 27,3 m, širine 9 m, a visina je 13,50 m. Pri izradi spomenika korišteni su uglavnom savremeni materijali (beton), ali je unutrašnjost obložena opekom. Prednja fasada spomenika - pročelje, kao i bočni zidovi, ukrašeni su reljefom rađenim u bračkom kamenu.

Unutrašnjost spomenika podijeljena je na tri, asimetrično raspoređena dijela. Tri zidna platna u unutrašnjosti objekta, nose zidnu dekoraciju izvedenu na kamenu u tehnici sitotiska. Prijedlog tehnike kojom je perocrtež Ismeta Mujezinovića prenesen na kamene plohe dao je Ismar Mujezinović, a prenos crteža sitoštampom sa originala na kamen izveo je Mehmed Akšamija. Na kamene ploče manjih dimenzija 35 cm x 35 cm nanošeni su segmenti kompozicije Ismeta Mujezinovića, a potom su manje ploče složene u monumentalnu cjelinu (približno 3,85 m x 25 m).

Graditeljska cjelina – Spomenik na Šehitlucima (Kompleks spomenika palim Krajišnicima na Šehitlucima - Banj brdu) u Banjoj Luci proglašen je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine. Danas spomenik je u vrlo lošem i zapuštenom stanju.

Literatura

• Hamid Husedžinović, Banja Luka: Glas, 1982. - Šehitluci, Spomenici revolucije

Vanjski linkovi

• Spmenik na Šehitlucima Arhivirano 28. 7. 2016. na Wayback Machine
• Banj brdo Arhivirano 23. 9. 2015. na Wayback Machine