Samir Bejtić

Samir Bejtić (10. april 1969. Gračanica) je bivši pripadnik 10. brdske brigade ARBiH. koji se sumnjičio da je počinio ratni zločin u Kazanima.

Godine 2006. prvostepenom presudom bio je osuđen na 14 i po godina zatvora za zločine počinjene na Kazanima, ali je ta presuda ukinuta Presudom Kantonalnog suda u Sarajevu od 3. novembra 2021, što je Apelaciono vijeće Vrhovnog suda Federacije Bosne i Hercegovine potvrdilo.

Uvod

Nako što je JNA opkolila Sarajevo počeli su intenzivni napadi po civilima i infrastrukturi, što je rezulatiralo brojnim masakrima.

Armija RBiH je uspostavila linije odbrane kako bi spriječila ulazak srpskih snaga u grad i zaštitila stanovništvo. Vojno sposobni građani Sarajeva koji nisu bili mobilisani u vojne jedinice su imali obavezu da kopaju rovove ili da obavljaju druge građevinske poslove.

Tokom opsade Sarajeva pojavile su se određene kriminalne skupine ili bande povezane sa Mušanom Topalovićem Cacom, koji je bio komandant 10. brdske brigade Prvog korpusa.

Pojedini pripadnici 10. brdske brigade su u nekoliko navrata pod izgovorom da ih odvode na kopanje rovova, opljačkali, a potom ubili određeni broj građana Sarajeva, svih nacija, većinom Srba. Tijela su potom bačena u pećinu Kazani na obroncima Trebevića. U svrhu prikrivanja ovih ubistava u pećinu su ubacivali stare gume i kreč. Nakon što se saznalo za ubistva, tokom rata je izvršena ekshumacija 28 tijela iz Kazana, koja su sahranjena na groblju na pomoćnom stadionu Koševo.

Prema evidenciji Centra službi bezbjednosti Sarajevo od 5. aprila 1992. do 31. decembra 1994. godine, na području općina Stari Grad, Centar, Novo Sarajevo i dijela općine Novi Grad u tom vremenu je ukupno počinjeno 291 ubistvo. Od ovoga broja 256 ubistava je počinjeno tokom 1992, a u 1994. zabilježena su 34 ubistva. Riječ je o ubistvima čiji su motivi u principu bili koristoljublje i osveta. Od broja ubijenih njih 110 su bili Srbi, 80 su bili Bošnjaci, oko 20 Hrvati, a 20-tak ostalih ubijenih nisu mogli biti identificirani. Krajem 1993, u oktobru, tadašnja vlast Republike BiH pokrenula je akciju u kojoj je Caco uhapšen, a potom i ubijen.

Sredinom rata podignuto je 16 optužnica i izrečeno ukupno 33 godine i osam mjeseci zatvora za krivično djelo ubistva izvršenog na podmukao i svirep način. Postupak za ubistva na Kazanima za vrijeme opsade Sarajeva pokrenuo je Okružni vojni sud u Sarajevu, a osuđeno je 14 pripadnika 10. brdske brigade. Presuda Samiru Bejtiću je prva presuda okvalifikovana kao ratni zločin.

Presuda

Po prvoj tački optužnice Bejtić je osuđen da je kao pripadnik 10. brdske brigade, po naređenju komandanta Mušana Topalovića Cace zajedno s još nekim pripadnicima brigade učestvovao u premlaćivanju pripadnika Armije RBiH Ergina Nikolića i Duška Jovanovića u štabu 10. brdske, a kasnije ih je pogubio na Trebeviću i bacio u provaliju Kazani.

Bejtić je osuđen i po drugoj tački optužnice, u kojoj stoji da je u decembru 1992, po Topalovićevom naređenju, Zorana Vučurevića odveo na prisilno kopanje rovova na lokalitet Boguševac, koji se nalazio na liniji razgraničenja. U optužnici stoji da je Bejtić Vučurevića ubio pucavši u njega iz pištolja, a kasnije je, u namjeri da zataška zločin, Vučurevićevo tijelo polio razređivačem i zapalio.

Bejtić je, prema presudi, bio saučesnik i u ubistvima Predraga Šalipura, Branislava Radosavljevića, Božidara Šljivića, dok je oslobođen optužbi za pomaganje u ubistvu bračnog para Radoslava i Marine Komljenac.

Bejtiću je suđeno po zakonu SFRJ, koji za ova djela predviđa najvišu kaznu od 15 godina zatvora. Kazna od 14,5 godina je najviša izrečena nekom za ubistva na Kazanima.

Presudom Kantonalnog suda u Sarajevu od 3. novembra 2021. godine, oslobođen je optužbi da je počinio ratni zločin protiv civilnog stanovništva. Tužilaštvo Kantona Sarajevo uložilo je žalbu na ovu presudu zbog “bitne povrede odredaba krivičnog postupka i pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja“, s prijedlogom da se presuda ukine i predmet vrati prvostepenom sudu na ponovno suđenje. Vrhovni sud FBiH odbacio je žalbu kao neosnovanu, te potvrdio presudu Kantonalnog suda u Sarajevu. Suđenje u ovom predmetu trajalo je preko 20 godina