Prolog (Livno)
Prolog je naseljeno mjesto u gradu Livnu, Bosna i Hercegovina. Naselje Prolog se nalazi u jugozapadnom dijelu gornjeg Livanjskog polja, smješteno ispod planinskog prijevoja Vaganj. Arheološki ostatci prethistorijske gradine (suhozid i keramika) na lokalitetu Prolog -Jabuka svjedoče o postojanju kontinuiranog života u razdoblju kasnog bronzanog i željeznog doba. Također, ostatci srednjovjekovne tvrđave svjedoče o postojanju odbrambenog sistema oslonjenog na Hrvatsko kraljevstvo. Tokom osmanlijskog doba čitavo Livanjsko polje, pa tako i Prolog, došlo je pod osmansku vlast između 1470. i 1480. godine. Iz razdoblja osmanske vladavine ostalo je malo tragova o postojanju naselja, no podaci o turskoj posadi u negdašnjoj srednjovjekovnoj utvrdi svjedoče o njegovom opstanku i u ovim vremenima. Početkom 18. vijeka, nakon mira u Požarevcu (1718.), osmanska utvrda u Prologu gubi na vojnoj važnosti, što omogućuje brojnije naseljavanje i rast naselja u njenom podnožju.
Prolog | |
|---|---|
Naseljeno mjesto | |
  Prolog | |
| Koordinate: 43°47′39″N 16°50′19″E / 43.794265°N 16.838671°E | |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Federacija Bosne i Hercegovine |
| Kanton | Kanton 10 |
| Grad | Livno |
| Stanovništvo (2013) | |
| • Naseljeno mjesto | 861 |
| Vremenska zona | CET (UTC+1) |
| • Ljeti (DST) | CEST (UTC+2) |
| Pozivni broj | (+387) 34 |
| Matični broj | 130664[1] |
| Matični broj grada | 10588 |
Stanovništvo
Porezni popisi iz 1768. godine svjedoče da je Prolog imao 316 katolika, dok se taj broj 1813. godine smanjio na 213, iako je početak 19. vijeka uglavnom bio obilježen doseljavanjem stanovništva u Livanjsko polje. Prema popisu stanovništva iz 1961. godine u Prologu je bilo 275 domaćinstava (dimova), odnosno 1445 stanovnika. Sedamdesetih godina dvadesetog vijeka započeo je proces iseljavanja stanovništva iz Prologa, najvećim dijelom u Hrvatsku, u mjesta Kaštela, Solin, Dugo Selo i Sesvete. Iseljavanje se bitno smanjilo krajem osamdesetih godina dvadesetog vijeka. Posljedice koje je ostavilo izrečene su u današnjem broju stanovnika, koji iznosi 922.
| Sastav stanovništva – naseljeno mjesto Prolog | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[2] | 1991.[3] | 1981.[4] | 1971.[5] | 1961.[6] | |||
| Osoba | 861 (100,0%) | 1 180 (100,0%) | 1 172 (100,0%) | 1 371 (100,0%) | 1 445 (100,0%) | ||
| Hrvati | 856 (99,42%) | 1 155 (97,88%) | 1 161 (99,06%) | 1 356 (98,91%) | 1 381 (95,57%) | ||
| Srbi | 3 (0,348%) | – | 1 (0,085%) | 4 (0,292%) | 58 (4,014%) | ||
| Crnogorci | 1 (0,116%) | – | – | – | 5 (0,346%) | ||
| Ostali | 1 (0,116%) | 25 (2,119%) | 10 (0,853%) | 5 (0,365%) | 1 (0,069%) | ||
| Jugoslaveni | – | – | – | 6 (0,438%) | – | ||
Reference
- ^ "Sistematski spisak općina i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini" (PDF). fzs.ba. Arhivirano s originala (PDF), 5. 3. 2016. Pristupljeno 3. 4. 2016.
- ^ "Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik". popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano s originala, 7. 4. 2021. Pristupljeno 7. 4. 2021.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991. (str. 71)" (PDF). fzs.ba. Pristupljeno 3. 4. 2016.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 3. 4. 2016.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 3. 4. 2016.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva FNR Jugoslavije 1961" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 3. 4. 2016.
Literatura
- Arheološki leksikon Bosne i Hercegovine, tom 3 Arheološka nalazišta – regija 14-25 (Sarajevo, 1988.); Bojanovski, Ivo. Dolabelin sistem cesta u rimskoj provinciji Dalmaciji. Urednik: Alojz Benac. Sarajevo: Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, 1974. (Djela, Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine; knj. 47).
- Perković, Tomislav. Stanovništvo Livanjskog polja u 18. i 19. vijeku (Livno: Matica hrvatska Livno, 2003).
