Predrag Matvejević
Predrag Matvejević, bosanskohercegovački i hrvatski pisac, bio je jedan od najznačajnijih publicista u Jugoistočnoj Evropi, veliki poznavalac Mediterana, humanist, komunist i kosmopolit, rođen je 1932. godine u Mostaru, gdje je pohađao osnovnu i srednju školu. Studije romanistike započeo je u Sarajevu, a završio u Zagrebu. Doktorirao je 1967., s disertacijom o prigodnom pjesništvu, na prestižnom pariskom univerzitetu Sorbonne (iz komparativne književnosti i estetike), gdje je također odbranio habilitaciju za redovnu profesuru (1994). Član je Vijeća Socijalističke radničke partije SRP koju je osnovao jedan od lidera komunizma dr. Stipe Šuvar. Član je Savjeta Novog Plamena.
Predrag Matvejević | |
|---|---|
 Predrag Matvejević na Subversive Festivalu | |
| Rođenje | 7. oktobar 1932. Mostar, Kraljevina Jugoslavija |
| Smrt | 2. februar 2017 (84 godine) Zagreb, Hrvatska |
Predavao je francusku književnost na Filozofskom fakultetu u Zagrebu (1959-1991). Godine 1989. osnovao je jugoslavensku političku partiju UJDI. Godine 1991., za vrijeme jugo-srpske oružane agresije na Hrvatsku, odlučio je emigrirati i izabrao položaj "između azila i egzila". Na izborima u Hrvatskoj godine 1992. bio je službeni kandidat za hrvatski Sabor na izbornoj listi projugoslavenske partije SDU dr. Branka Horvata. Nastanio se najprije u Francuskoj, zatim u Italiji. Na Novoj Sorbonnei (Paris III) predavao je na Odsjeku za opću i komparativnu književnost. Od 1994. do 2007. godine bio redovni profesor na slavistici rimskog univerziteta "La Sapienza". Bio je gostujući profesor na raznim univerzitetima: New York University (1982), École des langues orientales (1991), Université catholique de Louvain (2000). Općinski sud u Zagrebu osudio ga je 2. novembra 2005. na kaznu zatvora od pet mjeseci uslovno dvije godine zbog počinjenog djela klevete i uvrede hrvatskog književnika i urednika Mile Pešorde. Veliki odjek dobio je u javnosti članak "Matvejevićeva vješala za hrvatske književnike" Darka Kovačića u "Fokusu" od 11. novembra 2005. i kritički esej prof.dr. Zdravka Tomca "Predrag Matvejević brani i zastupa velikosrpska četnička stajališta", objavljen u zagrebačkomm sedmičniku "Fokus" 25. aprila 2008. Univerzitet u Perpignanu, u povodu šestote godišnjice svog postojanja, dao mu je doktorat honoris causa.
17. januara 2014. Predragu Matvejeviću je u Zagrebu uručeno priznanje "Počasni građanin grada Sarajeva", koje mu je dodijelila gradska skupština Sarajeva. Gradonačelnik Sarajeva Ivo Komšić uručio je plaketu Matvejeviću u Kulturno-informativnom centru BiH u Zagrebu. Prema riječima Komšića, nagradu je dobio jer je sve vrijeme trajanja blokade i teških dana za građane Sarajeva svijetu govorio o onom što se tamo zbiva i govorio je istinu o tome. Matvejević je istakao da njemu ova povelja znači mnogo više nego neka međunarodna u svijetu poznata priznanja koja je dobio.[1]
Djela
uredi- Sartre (esej, 1965)
- Razgovori s Krležom (1969, 1971, 1974, 1979, 1982, 1987)
- Prema novom kulturnom stvaralaštvu (1975, 1977)
- Književnost i njezina društvena funkcija (1977)
- Te vjetrenjače (1977, 1978)
- Jugoslavenstvo danas (1982, Beograd-1984)
- Otvorena pisma (1985, 1986)
- Mediteranski brevijar (1987, 1990, 1991)
- Istočni epistolar (izlazak knjige pomogla je Fondacija Soros, 1995)
- Gospodari rata i mira (s V. Stevanovićem i Z. Dizdarevićem, 2000, 2001)
- Pour une poétique de l'événement (préface de J.-M. Palmier, Pariz, 1979)
- Le monde "ex" - Confessions (postface de Robet Bréchon, Pariz 1966)
- La Méditerranée et l'Europe - Leçons au College de France (Pariz, 1998)
- Les Seigneurs de la guerre (sous la direction de P. Matvejevitch, Paris, 1999)
- L'Ile-Méditerranée (Pariz, 2000)
- Bréviaire méditerranéen ( préface de Claudio Magris, postface de Robert Bréchon, Pariz 1992)
- Epistolaire de l'autre Europe (Pariz,1993)
- Entre asile et exil (Pariz 1955)
Reference
urediVanjski linkovi
uredi
- Službena stranica
- "Sjećanje na intelektualca koji se suprotstavio Titu, Tuđmanu i Katoličkoj crkvi", Jasmin Agić, Al Jazeera Balkans, 2. 2. 2018.