Nezir-agina džamija (Mostar)
Nezir-agina džamija je islamska bogomolja koja se nalazi u historijskoj jezgri Starog grada Mostara. Zaprema prostor na platou iznad Krive ćuprije preko rijeke Radobolje, nedaleko od Starog mosta. Sagrađena je u drugoj polovini 16. stoljeća, a zadužbina je Mostarca Nezir-age koji je obavljao dužnost osmanskog vojnog zapovjednika. O samom vakifu Nezir-agi nema značajnijih podataka u historijskim izvorima. Prema predanju, bio je zet mostarskog dizdara i vakifa Nesuh-age Vučijakovića. Do sada nije pronađen, pravni dokument (vakufnama) koji sadrži sve podatke o Nezir-aginoj džamiji. Zbog toga nije ni poznato šta je vakif od imetka uvakufio za njeno izdržavanje.[1]
| Nezir-agina džamija | |
|---|---|
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Mostar, Bosna i Hercegovina |
| Religija | Islam |
| Administracija | Islamska zajednica u Bosni i Hercegovini |
| Arhitektonski opis | |
| Arhitektonski tip | Džamija |
| Arhitektonski stil | osmanlijski |
| Dovršeno | druga polovina 16. vijeka |
| Specifikacije | |
| Munare | 1 |
| Visina munare | 22 |
| Materijali | kamen |
Po tlocrtno-prostornom rješenju, Nezir-agina džamija spada u jednoprostorne džamije sa četverostrešnim krovom. Po mnogo čemu, slična je Džamiji Derviš-paše Bajezidagića u mostarskoj mahali Podhum. Izgrađena je od tesanog kamena na kvadratnoj osnovi. Dužina zidova je 10,20 m, a širina 1,05 m. Krov je četverostrešni pod pločom. Džamija ima predvorje (hajat) sa sofama. U prednjem džamijskom zidu (od vrata) nalaze se dva, a u ostala tri zida po četiri na ćemer građena prozora. Uz desni zid izgrađena je kamena munara visoka 22 m.
U aprilu 1932. godine prestalo je obavljanje namaza (molitve) u Nezir-aginoj džamiji. Već 1938. godine džamija je bila potpuno zapuštena. Za vrijeme Drugog svjetskog rata u njoj su stanovale bošnjačke porodice izbjegle iz istočne Hercegovine. Nakon 1945. godine Nezir-agina džamija je bila izložena nebrizi i propadanju. Potpuno je srušena 1950. godine.[2]
U ljeto 1998. godine na lokalitetu porušene Nezir-agine džamije izvršena su arheološka iskopavanja. To je bio prvi korak prema konačnoj i potpunoj obnovi Nezir-agine džamije, koja je izvršena u periodu od marta do septembra 1999. godine. Nakon toga, džamija ponovo služi svojoj izvornoj namjeni.