Nekropola Crkvina
Nekropola Crkvina, općina Foča, nalazi se na listi 28 srednjovjekovnih nekropola stećaka koje su 2016. godine proglašene Svjetskom baštinom UNESCO-a. Na listi su 20 nekropole u Bosni i Hercegovini, po 3 u Srbiji i Crnoj Gori, a 2 u Hrvatskoj.[1] Proglašena je i za Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[2]
| Svjetska baština | |
|---|---|
| Lokacija | Foča,  Bosna i Hercegovina |
| Dio | Stećci - srednjovjekovni nadgrobni spomenici |
| Sadrži | 1 |
| Kriterij | iii, vi |
| Referenca | 1504 |
| Uvrštenje | 2016. (40. sjednica) |
| Ugroženost | no |
Lokacija uredi
Nekropola se nalazi u zaseoku Vrbica nadomak sela Čelebići, udaljenom od Foče cca 20 km vazdušne linije u pravcu jugoistoka, na lokalitetu Mramor (Crkvina).
Historija uredi
Ovo područje u predrimsko doba pripadalo je ilirskom plemenskom savezu Pirusta. Skupa sa Desitijatima borili su se do kraja protiv Rimljana i posljednji bili poraženi u Batonovom ustanku 6 – 9 godine n.e. Oblast Drine/Gornje Podrinje, oko gornjeg toka istoimene rijeke spominje se već kod popa Dukljanina sredinom XII vijeka. Od tog vremena može se pratiti njen izuzetan značaj u privrednom i političkom pogledu, bilo da se nalazi u sastavu srpske ili bosanske države. Godine 1373. ova oblast pripala je Bosanskom kraljevstvu, u vrijeme kralja Tvrtka
Opis uredi
Nekropola sadrži 205 stećaka, od toga 129 sanduka, 2 sljemenjaka i 74 stećka nedefinisanog oblika.[3] U nekropoli su još 3 kasnoantičke ploče, 1 rimska ara i 2 srednjovjekovne ploče. Od 211 evidentiranih spomenika, 22 (3 kasnoantičke ploče i 19 stećaka) sadrže ukrase; friz, manji kristovi, stilizovani krst, antropomorfni krst, polumjeseci, štap, mačevi, bodež, krugovi, vodenica; ruka, rozeta, predstava životinje, reljefne predstave ljudskih figura.[4]
Također pogledajte uredi
Literatura uredi
- Šefik Bešlagić, Sarajevo: “Veselin Masleša“, 1982. STEĆCI – KULTURA I UMJETNOST
- Drago Vidović, SIMBOLIČNE PREDSTAVE NA STEĆCIMA
- Marko Vego, Zbornik srednjevjekovnih natpisa Bosne i Hercegovine knj. III. Sarajevo: Zemaljski muzej, 1964
Reference uredi
- ^ "Državna komisija". Arhivirano s originala, 17. 1. 2020. Pristupljeno 4. 12. 2016.
- ^ "Nekropola Crkvina". kons.gov.ba. Pristupljeno 13. 10. 2016.
- ^ "Šefik Bešlagić: STEĆCI, KATALOŠKO-TOPOGRAFSKI PREGLED". Sarajevo: Veselin Masleša, 1971. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ^ "Nada Miletić: STEĆCI – Umjetnost na tlu Jugoslavije". Izdavački zavod Jugoslavija, Beograd – Spektar Zagreb – Prva književna komuna Mostar, 1982. Pristupljeno 9. 2. 2017.
