Medina
Medina (arapski: المدينة المنورة) grad je u Saudijskoj Arabiji, u regiji Hidžaz i glavni je grad istoimene pokrajine. U gradu se nalazi Poslanikova džamija u kojoj se nalazi i mezar posljednjeg Allahovog poslanika Muhammeda. Predstavlja drugi najsvetiji grad u islamu, nakon Mekke.
Medina | |
|---|---|
 Poslanikova džamija u Medini | |
 | |
| Država |  Saudijska Arabija |
| Pokrajina | Medina |
| Površina | |
| • Ukupno | 589 km2 |
| Nadmorska visina | 608 m |
| Stanovništvo (2006) | |
| • Ukupno | 1.300.000 |
Medina je izabrana za Muhammedovo odredište nakon njegove hidžre iz Mekke i kao glavni grad brzo rastuće muslimanske države, prvo pod vodstvom Muhammeda lično a poslije i njegovih nasljednika, Pravednih halifa: Ebu-Bekra, Omera, Osmana i Alije.
Za muslimane je od posebnog značaja jer se u njoj formirala prva muslimanska zajednica, a predstavljala je i centar islama u prvom vijeku njegovog razvoja. Dom je za tri najstarije džamije na svijetu: Kuba džamije, Poslanikove džamije i Mesdžidul kibletejn (džamija sa dvije kible). Osim toga pri objavi Kur'ana, hronološki gledano, sure koje su kasnije objavljene upravo su objavljene u ovom gradu te se nazivaju medinske nasuprot mekanskih sura koje su objavljene prije i u gradu Mekki.[1][2]
Smještena je na 625 m nadmorske visine. Nalazi se 430 km sjeverno od Mekke, a 150 km istočno od obale Crvenog mora. Kroz posljednje tri decenije broj stanovnika se povećao nekoliko puta. U Medini živi oko 1,3 milion stanovnika.
Etimologija
urediRiječ al-Madīnah (المدينة) prevedena sa arapskog na bosanski znači grad. Prije pojave islama, grad se zvao Jesrib (يثرب). Naziv Jesrib se spominje i u 33. suri Kur'ana El-Ahzab, u 13. ajetu.
Grad se naziva i Taiba (طيبة). Alternativni naziv za Medinu je al-Madīnah an-Nabawīyah (المدينة النبوية) što znači "Poslanikov grad".
Geografija
urediMedina zauzima površinu od 589 km2 od toga 293 km2 je urbano gradsko središte. Grad ima 45 uređenih parkova sa površinom preko milion kvadratnih metara. Za održavanje parkova se brine preko 3000 radnika. Osim toga, tu je 15 privatnih bolnica i 54 zdravstvena centra. Zastupljena je suha klima. Temperature se kreću od 30 °C do 46 °C ljeti, a zimi od 15 °C do 25 °C. Medina ima preko 90 imena, od kojih su najpoznatija: El-Medina el-Munevvera, Tajjiba, El-Hajre, Ed-Dar, El-Mahfuza, El-Habiba, Taba, El-Mubareka, Daru-l-Feth, Haremu Resulullah, Me’zeru-l-iman, Darus-selam, Kurbetu-l-Ensar, Daru-l-Iman, Sejjidetu-l-Buldan, El-Muhtare, Daru-l-Ebrar, Daru-l-Ahjar, Kubbetu-l-Islam, El-Me’asume itd.
Historija
urediMedina se prvi puta pisano pominje u 6. vijeku prije nove ere u starim asirijanskim tekstovima kao "Latribu". Prvi ljudi koji su zaposjeli oazu Medine su bili ljudi iz plemena Benu Matravil i Benu Hauf koji tvrde da vode direktno porijeklo od Šama, Nuhovog (Noevog) sina. Oni su bili prvi koji su posadili drveće. Kada su se doselili jemenska plemena Benu Aus i Benu Hazredž, već je u njemu živjelo otprilike 70 arapskih i 20 jevrejskih plemena.
Jevreji su došli u grad u 2. vijeku, u jeku jevrejsko-rimskog rata. Pominju se rri prominentna jevrejska plemena: Benu Kajnuka, Benu Kurejza i Benu Nadir.
Situacija u gradu se mijenja dolaskom dva arapska plemena sa područja Jemena, po imenu Benu Aus i Benu Hazredž. Ova plemena su radila za jevreje, ali su poslije se pobunili i postali nezavisni. Do kraja petog stoljeća jevreji su izgubili kontrolu nad gradom od ta dva plemena ali je njihova prisutnost ostala veoma jaka. Kada je Muhammed načinio Hidžre u Medinu, jevrejska i arapska plemena koja su ratovala tada već 120 godina, sklopila su međusobnu alijansu. Tako su Jevreji iz plemena Benu Nadir i Benu Kurejza sklopili savez sa arapskim plemenom Benu Aus, dok su jevreji iz plemena Benu Kajnuka sklopoli savez sa Benu Hazredž.
Dolazak Muhammeda
urediDolazak Muhammeda i Muhadžira 622. godine, iz Meke u Jesrib (Medinu) je događaj koji je iz temelja promijenio politički i religiozni sastav grada. Dugogodišnje rivalstvo i neprijateljstvo između plemena Aus i Hazredž su nestali; mnogi od pripadnika oba plemena su prešli na Islam. Muhammed, koji je povezan krvno sa Hazredžom preko pra-nane je uskoro ujedinio konvertovane pripadnike oba plemena i dao im ime Ensarije. Grad dobija ime Medina što doslovno na arapskom jeziku znači grad. Neki smatraju da je to izvedenica iz drevnog imena grada "Medinta". Muslimani i Jevreji potpisali su sporazum, medinsku povelju (medinski ustav), koji obavezuje jevreje i muslimane na međusobnu saradnju.
Srednjovjekovna Medina
urediZa vrijeme vladavine prve četvorice Halifa (rašidun) granice islamskog carstva su se proširile na velike svjetske centre kao što je Damask, Bagdad, Jerusalem i halifat se premjestio u Damask, ali je Medina uvijek ostala duhovni centar islamskog carstva. Od 1517. Medina se našla pod vlašću Osmanlija.
Moderna Medina
urediNa početku 20. vijeka, tokom Prvog svjetskog rata, Medina se suočila s najdužom opsadom u svojoj historiji. Medina je tada bio grad u sastavu Osmanlijskog Carstva. Lokalna vlast bila je u rukama Hašimitskog plemena, kako Medine tako i Meke. Vođa hašimitskog plemena Ali Ibn Husejn podigao je ustanak protiv turske vlasti uz podršku zapadnih zemalja (Ujedinjeno Kraljevstvo). Grad je bio pod opsadom od 1916. do 1919. nakon čega su turske vlasti predale grad. Hašimiti su se proglasili kraljevima nezavisnog Hidžaza ali su 1924. pobijeđeni od arapske porodice Ibn Saud koji su integrisali Medinu i Hidžaz u Kraljevina Saudijska Arabija.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ Historijska vrijednost Kur'ana i Hadisa google books Pristupljeno 9.6.2016.
- ^ Šta svako treba da zna o Kur'anu google books Pristupljeno 9.6.2016.
