Manastir Sase
Manastir Svete Trojice, manastir Srpske pravoslavne crkve, Eparhija zvorničko-tuzlanska, nalazi se u Sasama, od Bratunca udaljen 13 kilometara, na regionalnom putu Bratunac-Skelani, općina Srebrenica, entitet Republika Srpska, Bosna i Hercegovina. Smješten je u neposrednoj blizini antičkog lokaliteta Domavija.
Historija uredi
Manastir je sagrađen 1242. godine i bio je metoh /imanje/ manastira Hilandara.[1][potreban bolji izvor] Navodno je zadužbina Uroša Nemanjića, čiji je krst dugo čuvan u ovom manastiru. S obzirom da se manastir nalazi na području koje je još u doba Rimljana bilo poznato po bogatim rudokopima u kojima je bilo srebro, olovo i cink. Kada je Osmanlijsko Carstvo zavladalo Bosnom, opustili su rudnici i rudarska naselja, a s njima i manastir Sase.
Gotovo 400 godina su temelji nekadašnjeg manastirskog hrama bili prekriveni naslagom zemlje, a i sam manastir je pao u zaborav. Tek 1858. godine saški rudari su otkopali manastirske temelje i na njima sagradili novu crkvu, koju su prema Đorđu Beatoviću posvetili svetom apostolu Petru. Ova crkva je preko 100 godina služila kao parohijska i to u najdužem periodu kao bratunačka.
Temelji i zidove crkve u Sasama iskopani su i obnovljeni 1850. godine.
Sadašnjost uredi
Nova obnova manastira počinje 1989. godine kada su posvećeni temelji za manastirski konak i postavljen je novi krov od bakra, prilikom obilježavanja 750 godina postojanja. Početak ratnih dejstava onemogućio je veliku svečanost posvećenja manastirskog konaka koja je planirana 1991. godine. Manastirski hram je tokom rata, početkom 1992. godine, pretrpio oštećenja, a novosagrađeni konak je uništen.
Zalaganjem tadašnjeg vladike zvorničko-tuzlanskog Vasilija stvaraju se uslovi za ponovno oživljavanje monaškog života u ovom manastiru. Stari manastirski hram je porušen a izgrađen je novi. Manastir Sase proslavlja Svetog cara Uroša kao zadužbinara i tim povod je Vladika Vasilije, 5. decembra 2007. godine predao manastiru dio moštiju kralja Uroša (dar Vladike budimljansko-nikšićkog Gospodina Joanikija) i dio moštiju cara Uroša (dar Njegove Svetosti Patrijarha srpskog Gospodina Pavla). [2]
Galerija uredi
-
Crkveno dvorište s vjerskim objektima -
Freske kod česme -
Freska Živonosni istočnik predstavlja Mariju-Bogrodicu koja je po vjerovanju kršćana rodila Hrista Boga, tvorca života -
Freska svete mučenice Marine - Ognjene Marije -
Freske anđela -
-
Mali oltar i freske otvorenog vjerskog objekta (nije crkva) u dvorištu manastira -
Otvoreni trijem sa stupovima -
Freske svetih ratnika koji su bili vojnici kršćani, a stradali su uglavnom od rimskih careva -
Freske svetih ratnika -
Freska svetog mučenika Evstatija s pogledom na crkveno dvorište i vjerske objekte -
Otvoreni trijem ispred ulaza u glavnu manastirsku crkvu. Izand ulaznih vrata je freska strašnog Hristovog, suda gdje se (simbolično na vagi) mjere svačija dobra i zla djela. Desno od Hrista su prikazana rajska naselja, a lijevo pakao -
Freska strašnog Hristovog suda iznad ulaznih vrata (vanjska strana) u crkvu u otvorenom trijemu -
Freska svetog Petra sa simboličnim ključevima raja -
Freska pakla -
Ikonostas iza kojeg je oltar, najsvetiji dio crkava -
Freska koja prikazuje krštenje Isusovo (Krstovdan i Bogojavljenje) od strane svetog Jovana krstitelja -
Priprata (dio hrama bliže ulaznim vratima). Riječ je nastala od dvije riječi: pri vratima, pri-vrata, pri-prata. Iznad ulaznih vrata, na zapadnom zidu je obično freska koja prikazuje smrt Bogorodice (Uspenje ili Velika Gospojina) -
Fresko-natpis o gradnji crkve -
Pogled na crvenu portu (dvorište) iz crkve -
Nadgrobni spomenik iz rimskog perioda koji se nalazi u manastirskom dvorištu -
Tabla o manastiru
Reference uredi
- ^ Донација манастиру Сасе. Arhivirano s originala, 23. 10. 2019. Pristupljeno 2. 11. 2019. CS1 održavanje: nepreporučeni parametar (link)
- ^ Манастир Сасе прославио Светог Цара Уроша. Arhivirano s originala, 23. 10. 2019. Pristupljeno 2. 11. 2019. CS1 održavanje: nepreporučeni parametar (link)
