Ljubica Marić

Ljubica Marić (18. mart 1909 – 17. septembar 2003) bila je jugoslavenska i srpska kompozitorica. Bila je učenica Josipa Štolcer-Slavenskog i poznata po tome što je bila inspirisana bizantijskom pravoslavnom crkvenom muzikom. Bila je profesor na Fakultetu muzičke umjetnosti u Beogradu i član Srpske akademije nauka i umjetnosti. Smatra se najoriginalnijom i najuticajnijom srpskom kompozitoricom dvadesetog vijeka.

Ljubica Marić
Rođenje	(1909-03-18) 18. mart 1909. Kragujevac, Kraljevina Srbija
Smrt	17. septembar 2003(2003-09-17) (94 godine) Beograd, Srbija i Crna Gora

Biografija

Rođena u Kragujevcu, Srbija od oca Pavla i majke Katarine rođene Đorđević, potomka Vojvode Čolak-Ante Simeonovića, jednog od vođa Prvog srpskog ustanka.[2] Prošla je ogromno umjetničko i intelektualno putovanje kako bi omogućila napredak srpske muzike. Bila je prva srpkinja koja je diplomirala kompoziciju 1929. Na Državnom konzervatorijumu u Pragu pohađala je postdiplomske studije kod Jozefa Suka. Dok je bila student, dobila je pohvale na festivalima u Amsterdamu, Strasbourgu i Pragu.

Opisivali su ju kao genijalno nadarenu ženu, a njenu muziku promovisao je veliki pobornik savremene muzike Hermann Scherchen. Njenu muziku izvodili su najznačajniji kamerni ansambli i orkestri, a Alois Hába joj je ponudio mjesto vanrednog profesora na Katedri za kvartonsku muziku Praškog državnog konzervatorijuma. Drugi svjetski rat je poremetio njenu međunarodnu karijeru pa je najveći dio života provela u Beogradu, gde se fokusirala na komponovanje više djela. Bavila se i vizuelnom umjetnošću, pisala filozofsku poeziju, radila kao profesor na Muzičkoj akademiji u Beogradu i bila član Srpske akademije nauka i umjetnosti.

Bila je prva kompozitorica koja je koristila bizantijsku crkvenu muziku u vanliturgijskim kompozicijama. Sintetizovala je srednjovekovnu muziku sa avangardnim iskustvom muzike 20. vijeka u svom radu, stvarajući djela sa filozofskim tekstovima. Njena muzika je najavila početak postmodernizma i minimalizma, a smatra se pretečom Arva Pärta i Johna Tavenera.

Pred kraj života, muzika Ljubice Marić ponovo je naišla na oduševljenje u velikim evropskim muzičkim centrima Nizozemske, Njemačke i Velike Britanije. U Amsterdamu je objavljen CD sa njenom kamernom muzikom. Fondacija KölnMusik naručila je njenu novu kompoziciju, a izdavačka kuća Furore Verlag iz Kasela proizvela je partiture svih njenih kompozicija. CD sa njenim najreprezentativnijim kompozicijama objavio je Chandos. Ljubicu Marić neki smatraju jednom od najoriginalnijih stvaralaca druge polovine 20. vijeka.

Naslijeđe

Stalna delegacija Republike Srbije pri UNESCO-u je 2009. zatražila da se Unesko pridruži obilježavanju stogodišnjice rođenja Ljubice Marić.[3]

"Ljubica Marić je iskoristila čitav arsenal savremene muzike kako bi ostvarila visoki cilj. Ona govori iz dubine duše jasnim i upečatljivim jezikom…" – ovako je Dmitrij Šostakovič okarakterisao muziku Ljubice Marić. Njenu muziku i originalnost njenog izraza hvalili su i brojni drugi veliki umjetnici 20. vijeka, kao što su Bartok, Lutoslavski, Haba, Nikolas Slonimski, Herman Šrečen i Marius Flotuis. Svi su smatrali da su kompozicije Ljubice Marić među najvećim muzičkim ostvarenjima 20. veka.

Spisak kompozicija

• Tuga za đevojkom, za muški hor (1928)
• Sonata fantazija, za violinu solo (1928/29)
• Gudački kvartet (1930/31) – izgubljeno
• Duvački kvintet (1931)
• Muzika za orkestar (1932)
• Svita, za četvrttonski klavir (1936/37) – izgubljeno
• Trio, za klarinet, trombon i kontrabas (1937) – izgubljeno
• Skice, za klavir (1944) – izgubljeno
• Četiri improvizacije i fuge na temu Oktoiha, za klavir (oko 1944) – izgubljeno
• Tri preludijuma i etida, za klavir (1945, rev. 1997)
• Dve pesme, za mešoviti hor (1945) – izgubljeno
• Triumfalni marš, za simfonijski orkestar (verovatno 1945) – izgubljeno
• Tri narodne pesme, za mješoviti hor (1946)
• Dečji horovi (1946/64)
• Pesma i igra, za klavir (1947)
• Brankovo kolo, za klavir (1947)
• Sonata za violinu i klavir (1948)
• Stihovi iz „Gorskog vijenca“ za bariton i klavir (1951)
• Pesme prostora, kantata za mješoviti hor i simfonijski orkestar(1956)
• Pasakalja, za simfonijski orkestar (1957)
• Oktoiha 1, za simfonijski orkestar (1958/9, rev.1998)
• Vizantijski koncert, koncert za klavir (1959)
• Prag sna, kantata za sopran, meco-sopran, naratora i kamerni orkestar (1961)
• Ostinato super tema Oktoiha, za klavir, harfu i gudački orkestar (1963)
• Lament, pastorala i himna, za mješoviti hor i instrumentalni ansambl, iz govornog oratorijuma Reči i svetlo (1962/66) (redaktura Mirjana Živković, 2009)
• Čarobnica, melodijska recitacija za sopran i klavir (1964)
• Pesma, za flautu (1976)
• Invokacija, za kontrabas i klavir (1983, rev. 1998)
• Monodija Oktoiha, za violončelo solo (1984)
• Iz tmine pojanje, recitativna kantata za meco sopran i klavir (1984)
• Asimptota, za violinu i gudački orkestar (1986)
• Čudesni miligram, za flautu i sopran (1992)
• Arhaja, za gudački trio (1992)
• Arhaja 2, za duvački trio (1993, rev. 1998)
• Torzo, za klavirski trio (1996, rev. 1998)

Vanjski linkovi

• članak iz New Sound journal, Život i djelo Ljubice Marić, 2009.
• Biografija (Njemački jezik)
• Muzičkoj akademiji u Beogradu
• Zvanični sajt SANU
• Biografija na Muzička centrala sajtu
• Lista djela
• ljubicamaric.com