Kuća Zehre Bahtijarević

Kuća Zehre Bahtijarević, nalazi se u Banjoj Luci. Proglašena je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.. Nacionalni spomenik čine stambeni objekat, avlija i bašta.

Lokacija

Kuća Bahtijarevića, izgrađena je na desnoj obali Vrbasa, na udaljenosti od oko 100 metara uzvodno od gradskog mosta, odnosno 200 metara jugozapadno od banjalučke tvrđave Kastel. Širi lokalitet na kojem je izgrađena kuća Bahtijarevića, u toponomastičkom smislu, poznat je i pod nazivom ”Abacija”

Historija

Krajem 16. vijeka, nakon izgradnje Ferhat-pašine džamije i ostalih javnih objekata Velike čaršije na lijevoj obali Vrbasa, te izgradnje mosta i transferzalne saobraćajnice koja je išla od Pobrđa i Arnaudije džamije kroz Veliku čaršiju, kroz tvrđavu Kastel, u pravcu jugozapadnih dijelova grada, počinje se razvijati dio Donjeg Šehera na desnoj obali rijeke Vrbas, čime se intenzivira proces urbanizacije Banje Luke.

Mala čaršija se razvija kao četvrta po redu nakon Hunćanije (Careve) čaršije, Sofi Mehmed-pašine čaršije i Velike (Ferhad-pašine) čaršije. Spominjanje porodice Bahtijarević se veže i za gradonačelnika Banje Luke, Himzagu Bahtijarevića, njegovog sina Edhema Bahtijarevića i pjesmu sevdalinku: ”Vrbas voda nosila jablana”.

Opis

Kuća Zehre Bahtijarević sagrađena je krajem 19. vijeka. Predstavlja primjer stambene arhitekture osmanskog perioda u Banjoj Luci: simetrične je dispozicije, sa masivnim prizemnim dijelom 8,65 x 11,87 m. i doksatno prepuštenim za 31–33 cm spratnim dijelom koji je „prozračan“, tj. nizovima prozora „otvoren“ prema bašti, avliji i obalama Vrbasa. Sobe na spratu su formirane oko kamarije i divanhane, a kameni ostaci zidova, jugozapadno od objekta, svjedoče o postojanju „vodnice“.

Dok je u ostalim krajevima Bosne položaj kuhinje najčešće u prizemlju objekta, pa „visinom“ prolazi kroz dvije etaže, u Bosanskoj krajini i Banjaluci, prostorija sa ognjištem, „kuća“ ili kuhinja, je redovno pozicionirana na spratnoj etaži.

Građena je od tradicionalnih materijala – kamena i ćerpiča (zidovi prizemlja), kao i drveta i ćerpiča (bondručna konstrukcija na katu).