Kalcij-fluorid
Kalcij fluorid je nerastvorljivi ionski spoj kalcija i fluora. Prirodno se može naći kao mineral fluorit (ili fluorspar). Služi kao najznačajniji izvor fluora.
Kalcij fluorid | |
---|---|
Općenito | |
Hemijski spoj | Kalcij fluorid |
Druga imena | Fluorspar |
Molekularna formula | CaF2 |
CAS registarski broj | 7789-75-5 |
Kratki opis | bijeli kristal |
Osobine1 | |
Molarna masa | 78,07 g/mol |
Agregatno stanje | čvrsto |
Gustoća | 3,18 g/cm3 |
Tačka topljenja | 1402 °C |
Tačka ključanja | 2497 °C |
Rastvorljivost | nerastvorljiv |
Rizičnost | |
NFPA 704 | |
1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. |
Karakteristike
urediOvaj nerastvorljivi mineral ima kubičnu strukturu gdje su ioni kalcija koordinirani prema osam iona fluora dok je svaki ion fluora okružen sa četiri Ca2+ iona.[1]. Iako je čisti mineral bez boje, često poprima boju zbog raznih primjesa.
Reakcije
urediIzmeđu ostalih primjena, ovaj spoj služi i kao izvor fluorovodika HF, hemikalije koja se često upotrebljava u industriji. Fluor se oslobađa iz minerala dodavanjem koncentrirane sumporne kiseline:
- CaF2(s) + H2SO4 (l) → CaSO4 (s) + 2 HF (g)
Dobiveni HF se konvertuje u fluor, fluorougljik i ostale materijale koje sadrže fluor. Po podacima iz 1990tih, godišnje se proizvede oko 5 miliona tona.[2]
Primjena
urediKalcij fluorid se koristi kao materijal za staklo u područjima infracrvenog i ultraljubičastog dijela spektra, pošto je transparentan u područjima od 0,15 do 9 µm. Pošto je dosta intertan ovakva vrsta stakla se može upotrebljavati u hemijske svrhe. Prelama svjetlost u dva smijera. Prvobitni laseri 1960tih godina su radili na principu kalcij fluorida sa dodatkom uranija. Također se koristi i kao fluks za topljenje i tečno procesiranje željeza, čelika i njihovih proizvoda, pošto je njegova tačka topljenja blizu tačke topljenja željeza i njegove sposobnosti da rastvori okside. Kalcij fluorid je otrovan za ljude, mada je njegova otrovnost relativno bezopasna zbog nerastvorljivosti.
Vanjski linkovi
uredi- Laser sa uranijem i kalcij fluoridom Arhivirano 21. 3. 2006. na Wayback Machine
- Termohemijski podaci na NIST.gov Arhivirano 29. 7. 2020. na Wayback Machine
- Univerzitet u Oxfordu MSDS
Reference
uredi- ^ G. L. Miessler and D. A. Tarr: Inorganic Chemistry 3.izd., Pearson/Prentice Hall, str. 208, 253, 285, ISBN 0-13-035471-6
- ^ Holleman, A. F.; Wiberg, E.: Inorganic Chemistry, Academic Press, San Diego, 2001, ISBN 0-12-352651-5