Jacob Berzelius
Baron Jöns Jacob Berzelius (20. august 1779. - 7. august 1848.) je bio švedski hemičar koji se zajedno sa Robertom Boyleom, Johnom Daltonom i Antoineom Lavoisierom smatra jednim od osnivača moderne hemije.[1] Berzelius je postao član Švedske kraljevske akademije nauka 1808. godine da bi od 1818. godine obavljao funkciju glavnog funkcionera. U Švedskoj je poznat kao "otac švedske hemije" gdje se njegov dan obilježava 20. augusta.
| Jacob Berzelius | |
|---|---|
 | |
| Rođenje | 20. august 1779. Väversunda, Östergötland, Švedska |
| Smrt | 7. august 1848 (68 godina) Stockholm, Švedska |
| Državljanstvo | Švedska |
| Alma mater | "Uppsala universitet" |
| Poznat(a) po | Relativna atomska masa Hemijska formula Kataliza Silicij Selen Torij Cerij |
| Istaknute nagrade | Copleyeva medalja (1836) |
Započevši karijeru kao liječnik, dao je veliki doprinos u poljima elektrohemije, hemijske veze i stehiometrije gdje je odredio atomske težine koje su dovele do potpunog razumijevanja principa stehiometrije, grane hemije koja se odnosi na kvantitativne odnose elemenata u hemijskim spojevima i hemijskih reakcija koje se javljaju u određenim proporcijama. Ovo razumijevanje je postalo poznato kao "Zakon određenih proporcija". Kao strogi empiričar, smatrao je da svaka nova teorija mora biti u skladu sa zbirom savremenih hemijskih znanja. Razvio je poboljšane metode hemijskih analiza koje su bile potrebne za razvijanje osnovnih podataka u stehiometriji. Istražio je izomere, alotropske modifikacije i katalizu gdje je među prvima artikulirao razlike između neorganskih i organskih spojeva. Proučavajući mnoge minerale i elemente došao je do otkrića cerija i selena, nakon čega je prvi izolovao silicij i torij.
Berzelius je smislio način upotrebe elektrohemijske ćelije u razgradnji određenih hemijskih spojeva u električno suprotne sastavne dijelove. Ovim istraživanjem artikulirao je teoriju koja je postala poznata kao elektrohemijski dualizam, tvrdeći da su hemijski spojevi oksidne soli spojene elektrostatičkim interakcijama. Njegov rad sa atomskim utezima i stvaranje teorije elektrohemijskog dualizma su doveli do razvoja modernog sistema hemijskih formula koji su pokazali sastav bilo kojeg spoja i kvalitativno i kvantitativno. Njegov sistem je skratio latinska imena elemenata na jedan ili dva slova primijenivši superskripte da označi broj atoma svakog elementa prisutnog u spoju.
Biografija
urediRođen je u Väfversunda Sorgardu, blizu Linköpinga 20. ili 29. augusta 1779. godine. Nakon što je završio gimnaziju u Linköpingu, upisuje se na Medicinski fakultet Uppsala Univerziteta, gdje 1802. godine stiče zvanje doktora medicine. Berzelius se isticao u mnogim biološkim disciplinama, pa je odmah po završetku studija dobio posao kao asistent na predmetima botanika i farmacija u Štokholmu. Pet godina poslije, 1807. godine dobio je status redovnog profesora.[2][3]
Reference
uredi- ^ "Jöns Jacob Berzelius". Encyclopædia Britannica Online. Pristupljeno 16. 11. 2017.
- ^ Berzelius, Jöns Jakob. Jakob Berzelius: Selbstbiographische Aufzeichnungen. Forgotten Books. ISBN 1332586104.
- ^ "Jöns Jacob Berzelius (1779 - 1848)". Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. Pristupljeno 16. 11. 2017.
Vanjski linkovi
uredi