Islamski Kairo

Islamski Kairo (ar: قاهرة المعز‎‎, Qahirat al-Maez) jest centralni dio egipatskog glavnog grada Kaira. Formiran je oko utvrđenog grada i kairske citadele, utvrđene po naredbi velikog ejubidskog vladara i vojskovođe Salahudina Ejubija. Islamski Kairo je poznat po mnogim znamenjima: stotinama džamija, grobnicama, medresama, vilama, karavansarajima i utvrđenjima iz ranoislamskog perioda.

1979. godine UN-ova Organizacija za obrazovanje, nauku i kulturu (UNESCO) uvrstila je historijski centar Kaira na listu svjetske kulturne baštine kao jedan od najstarijih islamskih gradova u svijetu s poznatim džamijama, medresama, hamamima i fontanama i novi centar Islamskog svijeta, dostigavši svoje zlatno doba u 14. vijeku.

Historijska pozadina

Islamski Kairo

Područje današnjeg Egipta su osvojili Arapi, nedugo nakon pojave Islama na Arabijskom poluostrva. Naime još za vrijeme Pravednog halifata i drugog pravednog halife Omera, tokom velike teritorijalne ekspanzije na sjeverozapad i zapad, arapski vojskovođa Amr ibn el-As je 641. godine osvojio Egipat. U to doba glavni grad Egipta je bila Aleksandrija. Iako su novi vladari Egipta bili oduševljeni ljepotom i bogatstvom Aleksandrije, odlučili su da izgrade novi egipatski glavni grad. Za tu namjenu je izabrana istočna obala rijeke Nil. Tu, na mjestu budućeg glavnog grada, izgrađena je Džamija Amra ibn El-Asa, prva džamija na tlu Afrike. Kasniji vladari su izgradili mnogo drugih objekata koji su okruživali džamiju.

Islamski Kairo, također poznat i kao srednjovjekovni Kairo ili Fatimidski Kairo, osnovan je 969. godine kao kraljevski prostor za fatimidske halife, dok je stvarni ekonomski i administrativni glavni grad bio u obližnjem Fustatu. Fustat je osnovao Amr ibn el-As nakon osvajanja Egipta. Al-Askar, koji se nalazi u starom Kairu, bio je glavni grad Egipta od 750. do 868. godine. Ahmed ibn Tulun je osnovao al-Qata'i kao novi glavni grad Egipta koji je tu funkciju zadržao do 905. godine, kada je Fustat jednom preuzeo primat glavnog grada. Nakon što je Fustat uništen 1168/1169. godine, da bi se spriječilo osvajanje glavnog grada od strane Krstaša, prijestolnica je premještena u Kairo gdje je ostala do danas. Bilo je potrebno četiri godine da general Dževher Sicilijanac izgradi Kairo i da fatimidski halifa Al-Mu'izz napusti svoju staru prijestolnicu Mahdiju u Tunisu i premjesti se u novi glavni fatimidski grad u Egiptu.

Značajnija mjesta

Islamski Kairo obiluje mnogim znamenitostima. Prva džamija koja je izgrađena na području Afrike je džamija koju je izgradio vojskovođa i ashab posljednjeg islamskog poslanika Muhammeda. Amr ibn el-As te je i nazvana po njemu džamija Amra ibn El-Asa. Pored najstarije džamija na kontinentu, na području Islamskog Kaira se nalazi mnogo drugih džamija od kojih se izdvaja Ibn Tulunova džamija, najstarija džamija koja je zadržala prvobitni oblik i rijedak je primjer abasidske arhitekture, od klasičnog perioda islamske civilizacije. Izgrađena je u periodu od 876. do 879. godine, u stilu inspirisanim abasidskim glavnim gradom Samarra u današnjem Iraku. Ova džamija je jedna od najvećih džamija u Kairu i često se navodi kao jedna od najljepših.