Historija modernog Sarajeva
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Historija modernog Sarajeva počinje od proglašenja nezavisnosti Bosne i Hercegovine od Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, 1. marta 1992. godine. Sarajevo je postalo glavni grad nove države. Tog dana su se održali masovni antiratni protesti i taj dan se obično uzima kao početak rata. Snajperista sa obližnjeg nebodera je tada ubio prvu znvaničnu žrtvu rata, Saudu Dilberović koja je učestvovala na protestima.
Opsada sarajeva
urediTri godine koje su uslijedile, stavile su Sarajevo pod opsadu koja je trajala 1.425 dana i smatra se najdužom opsadom u historiji. Grad je ostao bez struje, grijanja, vode, lijekova i ostalih medicinskih potrepština. Tokom opsade, srpske snage su, sa okolnim planina, granatirale grad. Prosječno je ispaljivano 329 granata dnevno na Sarajevo, a najviše je ispaljeno 22. jula 1993. godine - 3.777 granata.
Osim potpunog uništenja ekonomije i politike grada, napadači su ciljano uništavali objekte od velikog kulturnog značaja. Mjesta kao Gazi Husrev-begova džamija, katolička katedrala ili jevrejsko groblje su granatirani i u manjoj ili večoj mjeri oštećeni, dok su objekti kao Vijećnica i Olimpijski muzej totalno uništeni. Vojska Republike Srpske je ciljno uništavala objekte od kulturnog značaja, granatama su zapalili Nacionalnu i Univerzitetsku biblioteku, glavni Bošnjački kulturni centar na Balkanu kao i mnogi drugi značajani kulturni objekti. U opsadi je uništeno oko 700 rukopisa, vrijedna Inkunabula kao i jedinstvena kolekcija bosanskih publikacija, nekih još iz vremena bosanskog kulturnog preporoda iz 19. vijeka. Biblioteke širom svijeta su surađivale kako bi vratile bar dio izgubljenog, kroz donacije u vidu elektronskih tekstova, na taj način obnavljajući elektronsku kolekciju Biblioteke.
Procjenjuje se da je tokom opsade ubijeno oko 12.000 ljudi i još oko 50.000 ranjeno. Međutim, tokom cijelog ovog vremena, VRS nije bila u mogućnosti da pokori grad, zahvaljujući odbrani Sarajeva, ponajviše od strane Armije Republike Bosne i Hercegovine. Poslije potpisivanja Dejtonskog sporazuma i perioda stabilizacije države i grada.
Poslijeratni period
uredi
Nekoliko sljedećih godina je bio period rekonstrukcije Sarajeva. Tokom opsade, skoro da nije bilo zgrade bez oštećenja. Ruševine su bile kroz cijeli grad, i rupe od granata su bile učestala pojava. Također je pronađeno mnogo mina na okolnim brdima i planinama.
Zahvaljujući inostranoj pomoći i domaćem radu, grad se počeo polahko oporavljati. 2003. godine, praktično da nije bilo ruševina u gradu i rupe od granata su postale rijetkost. Sarajevo je opet postao centar međunarodnih zbivanja, kao što je filmski festival, Sarajevo Film Festival i Sarajevo je opet ponudilo da bude grad - domaćin Zimskim olimpijskim igrama.
Danas je Sarajevo jedan od gradova sa najbržim razvojem u regiji. Veliki broj različitih modernih zgrada je izgrađen ili je gradnja još uvijek u toku. Jedan od takvih je izgrađeni Bosmal City Centar, koji predstavlja najvišlju zgradu na Balkanu. Rekonstruisana je i zgrada Vijeća ministara BiH koja je oštećena u ratu, a također izgrađen Avazov Twist Tower. Završena je izgradnja autoputa koji povezuje Visoko sa Sarajevom.