Henri Fayol
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Ovom članku potrebna je jezička standardizacija, preuređivanje ili reorganizacija. |
Henri Fayol (Istanbul 29. juli 1841 — Pariz 19. novembar 1925.) bio je francuski rudarski inženjer koji se smatra tvorcem klasične organizacione teorije. On teoriju organizacije i upravljanja definira kao kolekciju principa, pravila, metoda i procedura koji su nastali i provjereni kroz opće iskustvo. Fajol je među prvima razradio funkcionalni princip organiziranja i istakao menadžment kao jednu od značajnih aktivnosti u preduzeću.
Svoju teoriju je zasnovao na ogromnom iskustvu stečenom u jednom preduzeću, za koje je radio čitav život.
Fayol je menadžment (upravljanje) opisao kao predviđanje, planiranje (zamišljanje), naređivanje, priređivanje, nadgledanje u toku dostizanja ciljeva preduzeća. U tom smislu, on je utvrdio šest ključnih preduzetničkih aktivnosti:
- tehničke (proizvodnja),
- komercijalne (kupoprodaja),
- finansijske (kapital),
- obezbjeđenje (čuvanje imovine),
- računovodstvene, i
- menadžerske.
Postavio je i 14 općih načela upravljanja.
- Radne divizije - odnosi se na specijalizaciju i podjelu rada
- Autoritet - obuhvata moć da se daju naređenja i da se utiče na druge
- Disciplina - podrazumijeva disciplinu unutar organizacije i njenih članova
- Jedinstvo komandovanja - zaposleni mogu dobijati naređenja samo od jednog pretpostavljenog
- Jedinstvo usmjerenosti - zajednička grupa aktivnosti u okviru jednog plana ima isti cilj
- Podređenost pojedinačnih interesa općim interesima - eliminiranje sebičnosti, arogancije, ličnih ambicija
- Nagrađivanje prema radu - davanje ne samo plata, već i bonusa i različitih benificija
- Centralizacija ili decentralizacija - pitanje proporcije u dijeljenju autoriteta
- Hijerarhija autoriteta - rangiranje autoriteta od najviših u organizaciji do najnižih
- Poredak - Red - obezbjeđuje da se stvari nalaze na svom mjestu
- Pravičnost - fer i pošten odnos između zaposlenih u organizaciji
- Stabilnost položaja zaposlenih - planiranje kadrova
- Inicijativa - podsticanje pojedinaca da daju pun doprinos organizaciji
- Duh zajedništva - obezbjeđivanje harmonije unutar organizacije
Vanjski linkovi
uredi