Genski fond

Genski fond (eng. gene pool) je sveukupnost gena i njihovih mogućih alela koji su prisutni u jednoj populaciji sa spolnim razmnožavanjem.

Promjenama učestalosti genskih alela, odnosno brojnog odnosa pojedinačnih alela u na svakom lokusu genskog fonda neke populacije bavi se populacijska genetika. Sve evolucijski značajnije promjene u populaciji ostvaruju se na razini promjena u genetičkoj strukturi populacije, odnosno njenom genskom fondu.

Bogat genski fond ukazuje na veliku gensku raznolikost, koja je u svezi s robusnim populacijama koje mogu preživiti djelovanje intenzivnog selekcijskog pritiska, odnosno prirodnjog odabiranja. Siromašna genska raznolikost (parenje jako srodnih jedinki i genetički drift (populacijsko usko grlo) mogu izazvati smanjenu adaptivnu vrijednost, tj. smanjenu mogućnost preživljavanja i povećanu mogućnost izumiranja. Iako genetički drift novih genskih mutacija , može prouzročiti povećanje fitnesa organizama, vjerojatnije će se fiksirati u malim populacijama.

Time se objašnjava pojava neuobičajeno visokih ili niskih alelnih frekvencija u izolatima (u odnosu na veliku matičnu populaciju). Ako su sve jedinke u populaciji fenotipski istovjetne, za populaciju kažemo da je monomorfna. Ako jedinke različitih feno-genotipskih varijanti određene osobine, za njih se kaže da su polimorfne. Koncept genskog fonda, prvi je formulirao ruski genetičar Aleksandr Sergejevič Serebrovski, skovavši 1920-ih je naziv genofond. Iz bivšeg SSSR-a, u SAD je prenio ukrajinski genetičar Teodosij Grigorovič Dobžanski (Theodosius Dobzhansky), koji ga je preveo na engleski kao "gene pool", izraz koji je čest i u većem dijelu neengleske literature.

U prirodnim populacijama, koje se označavaju i kao Mendelovske populacije, genski fond čini ukupan broj gena u spolnim ćelijama spolno zrelih jedinki, po temeljnom načelu populacija u genetičkoj ravnoteži da svaka jedinka u takvoj populaciji ima podjednake izglede da se pari sa bilo kojom jedinkom suprotnog pola u pripadajućoj populaciji (panmiksija). Prilikom tog parenja, svaki gamet jedne jedinke ima teorijski podjednaku šansu da se spoji sa bilo kojimdrugim gemetom jedinke suprotnog spola. Ako je to tako, onda i svaki gamet u populaciji ima podjednake izglede da se spoji sa bilo kojim drugim gametom u „svojoj“ populaciji. Sljedstveno tome, zbog svi prisutni geni u gametama pripadaju genskom fondu populacije.