Gazi Bali-beg Jahjapašić

Gazi Bali-beg Jahjapašić, najstariji sin znamenitog vezira i dva puta sandžak-bega Bosne Jahja-paše, prvi put se pominje 1485. godine kao zaim u Bosni. U njegov zijamet spadao je tada i trg Kakanj. 1506. godine postao je sandžak-beg u Valoni. Kasnije je bio sandžak-beg u Nikopolju i drugim oblastima. 1512. godine imenovan je za Smederevskog sandžak-bega, kojim je dotle upravljao Sinan-beg Borovinić. U maju 1515. godine razbio je pod Avalom Janoša Erdeljskog. U istom svojstvu učestvovao je u osvajanju Srebreničke banovine. Na tom položaju ostaje do kraja 1515. godine. Kasnije je bio Skadarski sandžak-beg. S tog položaja 1519. godine imenovan je za sandžak-bega Bosne. Dok je bio bosanski sandžak-beg, učestvovao je u osvajanju Beograda i tom prilikom se naročito istakao pa je bio nagrađen i imenovan 15.09.1521 za sandžak-bega proširenog Smederevskog sandžaka, kome su pripojeni svi novoosvojeni posjedi u Mačvi, Srijemu i Srbiji, a sjedište je preneseno iz Smedereva u Beograd. Na tom položaju ostao je do početka 1524. godine, kada je premješten u Vidin u Bugarskoj. Na njegov položaj u Beogradu došao je vezir Ferhad-paša Dalmatinac, koji je zbog svojih nasilja ubrzo opozvan i ubijen 01.11.1524. godine, pa je već u novembru iste godine na njegovo mjesto ponovo vraćen Gazi Bali-beg Jahjapašić, dok je u Vidin došao njegov mlađi brat Mehmed-beg. U tom svojstvu učestvovao je u bici na Mohaču 1526. godine, u kojoj su on i njegov rođak Gazi Husrev-beg odigrali značajnu ulogu. Na položaju Smederevskog sandžak-bega, Gazi Bali-beg je ostao sve do sredine 1527. godine, kada je i umro. Smederevskim sandžak-begom imenovan je poslije njega njegov mlađi brat znameniti Mehmed-beg. Bali-begu daju neki izvori nadimak Kodža Bali-beg, dok ga puno miješaju sa Kučuk Bali-begom koji je sasvim druga ličnost i daljni rođak Gazi Bali-bega Jahjapašića. Pretpostavlja se da je bio ukopan u svom turbetu u Beogradu.

Zadužbine Gazi Bali-bega Jahjapašića u Sarajevu

uredi

Dok je bio sandžak-beg Bosne, Gazi Bali-beg je dao sagraditi na Bistriku jednu džamiju, jedan hamam, jednu česmu i jednu ćupriju preko Bistričkog potoka. Hamam se nalazio na lijevom uglu pri ulasku u Balibegovića ulicu, a pošto je bio na Bistriku, poznat je u narodu kao Bistrički hamam. Ovim hamamom su od 1747. godine upravljali Delalići, pa se i po njima zove Delalića hamam. Imao je dva odijeljenja i po svoj prilici bio prostraniji od ostalih. Džamija se isto nalazi na Bistriku i poznata je u narodu kao Balibegovica. Džamija ima drvenu munaru i ima kvadratnu osnovu 8,10 sa 8,10.

Također pogledajte

uredi

Bali-beg Malkočević

Reference

uredi
  • Biščević Vedad, "Bosanski namjesnici Osmanskog doba (1463-1878)" Sarajevo, 2006.
  • Čelebi Evlija, "Putopis - Odlomci o Jugoslovenskim zemljama" Sarajevo, 1996.