Fosfor-pentahlorid
Fosfor-pentahlorid je hemijski spoj, koji ima sumarnu formulu PCl5 i molekulsku masu od 208,239 Da. To je jedan od najvažnijih fosfornih hlorida, a ostali su fosfor-trihlorid (PCl3) i fosfor-oksitrihlorid (POCl3). PCl5 služi u reakciji hloriranja reagensa. To je bezbojna čvrsta tvar, koja je osjetljiva na vodu i vlagu, a komercijalni uzorci mogu biti žućkasti i kontaminirani hlorovodikom.
| Fosfor-pentahlorid | |
|---|---|
   | |
| Općenito | |
| Hemijski spoj | Fosfor-pentahlorid |
| Druga imena | Pentahlorofosforan IUPAC jme: Fosfor pentahlorid Fpsfor(V)hlorid |
| Molekularna formula | PCl5 |
| CAS registarski broj | 10026-13-8 |
| SMILES | ClP(Cl)(Cl)(Cl)Cl |
| InChI | 1/Cl5P/c1-6(2,3,4)5 |
| Kratki opis | Bezbojni kristali, opor, neprijatnog mirisa |
| Osobine1 | |
| Molarna masa | 208,239 |
| Gustoća | 2,1 g/cm3 |
| Tačka topljenja | 160,5 |
| Tačka ključanja | 166,8 |
| Pritisak pare | 1,11 kPa (80 °C) 4.58 kPa (100 °C)[1] |
| Rastvorljivost | Razgrađuje se; rastvorljiv u CS2, hlorougljicima, benzenu |
| Dipolni moment | 0 D |
| Rizičnost | |
| NFPA 704 |  0
3
2
|
| 1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. | |
Struktura uredi
Strukture fosfor-hlorida su uvijek u skladu sa VSEPR teorijom. Struktura PCl5 zavisi od njegove okoline. Gasni i rastopljeni PCl5 je neutralna molekula sa trigonalnom dvopiramidnom (D3h) simetrijom. Hipervalentna priroda ove vrst (kao i kod PCl−
6) može se objasniti uključivanjem nevezanih MO-ova (teorija molekulskih orbitala) ili resonanse (teorija valencijske veze). Ova trigonalna bipiramidna struktura se javlja u nepolarnim otapalima, kao što su ugljik-disulfid(CS2) i ugljik-tetrahlorid(CCl4).[2] In the solid state PCl5 is ionic, formulated PCl+
4PCl−
6.[3]
U rastvorima sa polarnom otapalima PCl5 podliježr "autoionizaciji".[4] Razblaženi rastvor disocira prema slijedećoj ravnoteži:
- PCl5 [PCl+
4]Cl−.
Na višim koncentracijama, preovladava druga ravnoteža:
- 2 PCl5 [PCl+
4][PCl6−]
Kation PCl+
4 i anion PCl−
6 su tetraedrni, odnosno oktahedarni. Nekada se mislilo da PCl5 u rastvoru formira dimernu strukturu, P2Cl10, ali to nije podržano nalazimaRaman spektroskopije measurements.
Također pogledajte uredi
Reference uredi
- ^ Šablon:Nist
- ^ D. E. C. Corbridge (1995). Phosphorus: an outline of its chemistry, biochemistry, and uses. Elsevier Science Ltd. ISBN 0-444-89307-5.
- ^ Arnold F. Holleman; Egon Wiber; Nils Wiberg (2001). Inorganic Chemistry. Academic Press. ISBN 978-0-12-352651-9.
- ^ Suter, R. W.; Knachel, H. C.; Petro, V. P.; Howatson, J. H.; S. G. Shore, S. G. (1978). "Nature of Phosphorus(V) Chloride in Ionizing and Nonionizing Solvents". J. Am. Chem. Soc. 95 (5): 1474–1479. doi:10.1021/ja00786a021. Nepoznati parametar
|lastauthoramp=zanemaren (prijedlog zamjene:|name-list-style=) (pomoć)CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
Vanjski linkovi uredi
| Commons ima datoteke na temu: Fosfor-pentahlorid |