Evropska komisija

Evropska komisija je političko i glavno izvršno tijelo Evropske unije. Naziva se još i Vladom Evropske unije. Evropska komisija zamišljena je kao tijelo koje djeluje tako da je odlučivanje u njemu neovisno od volje država članica (nadnacionalni karakter). Zajedno s Evropskim parlamentom i Vijećem Evropske unije, čini tri glavne institucije koje vode Evropsku uniju. Sjedište Evropske komisije je u Bruxellesu.

Evropska komisija sastoji se od povjerenika koji dolaze iz država članica. Broj povjerenika se tokom vremena povećavao (do 1973. bilo ih je 9; do 1981. bilo ih je 13; do 1986. 14; do 1995. 17; do 2004. 20; do kraja 2006. bilo ih je 25) a danas je taj broj 27 povjerenika. Vlade država članica izabiru povjerenike prema vlastitim kriterijima. Mandat povjerenika traje pet godina, i poklapa se s mandatom Evropskog parlamenta. Nakon izbora i konstituiranja novog Evropskog parlamenta, imenuju se i novi članovi Evropske komisije kako bi Parlament imao uticaj na izbor i rad Komisije.

Predsjednika Komisije bira Evropsko vijeće nakon što se vlade država članica usaglase o kandidatu, a izbor mora biti potvrđen u Evropskom parlamentu. Vijeće Evropske unije kvalificirano većinom, a u dogovoru s predsjednikom Komisije, usvaja listu povjerenika. Cijelu Komisiju potvrđuje Evropski parlament, a na kraju Vijeće Evropske unije imenuje novu Komisiju.

Evropski parlament može u svakom trenutnu raspustiti Komisiju, na način da joj izglasaju nepovjerenje, ali ne može smijenjivati pojedine povjerenike.

Osnovni zadatak Evropske komisije je pripremanje i predlaganje propisa. Budući da je Komisija zamišljena kao tijelo koje predstavlja interese građana Evropske unije, nezavisno od država članica, povjerenici ne mogu primati upute vlade države članice koja ih je izabrala.

Struktura Evropske komisije

Evropska komisija sastoji se od:

političke strukture - čini ju predsjednik i povjerenici te njihovi kabineti
upravne strukture koju čine:
- opće uprave/generalne direkcije
- glavni sekretarijat na čelu s glavnim sekretarom Evropske komisije
- privremeni i stalni odbori stručnjaka savjetnika
- ostale zajedničke službe i uredi

Svaki povjerenik zadužen je u Komisiji za određeno područje i na čelu je one opće uprave (ili više njih) koja pokriva to područje. Svaki povjerenik ima svoj kabinet.

Komisija se dijeli na opće uprave/generale direkcije koje se mogu usporediti s ministarstvima. Na čelu opće uprave nalazi se generalni direktor koji odgovara za svoj rad povjereniku zaduženom za to područje.

Glavni sekretarijat koordinira rad između pojedinih uprava/geeralnih direkcija i ostalih tijela Komisije, daje stručne savjete, osigurava prevođenje, daje statističke podatke (putem statističkog ureda EUROSTAT). Na čelu Glavnog sekretarijata je Glavni sekretar(trenutno Carlo Trojan).

Odlučivanje

Odluke se donose većinom glasova članova komisije, a svaki povjerenik ima jedan glas.

Zadaci

Njznačajniji zadaci Evropske komisije su:

pripremanje i predlaganje propisa - Komisija ima gotovo isključivo pravo pripremati prijedoge propisa koje šalje drugim nadležnim tijelima (Vijeću EU i Evropskom parlamentu) na odlučivanje (pravo zakonodavne inicijative). Vijeće EU i Parlament, ukoliko žele donijeti kakva propis, nemaju pravo sami pripremiti akt, već moraju zatražiti od Komisije da izradi prijedlog akta koje će zatim nadležno tijelo donijeti.
izvršne i nadzorne ovlasti - Komisija donosi brojne provedbene propise koji omogućuju provedbu propisa Vijeća EU (smjernice, uredbe, odluke). Komisija ima važnu nadzornu ovlast u odnosu na države članice time što ih može tužiti Evropskom sudu pravde za povredu odredbi osnivačkih ugovora.
uloga u vanjskog politici EU - prije svega očituje se u koordinaciji finansijske i tehničke pomoći državama Srednje i Istočne Evrope, zatim u vođenju pregovora za primanje u članstvo novih država, te kao trgovinski pregovarač Unije. Ipak vanjskopolitička uloga Komisije bitno je ogrničena u ovlastima koje na tom području imaju Vijeće Evropske unije i Evropsko vijeće.

Sastav Evropske komisije

Komisija u današnjem sastavu i pod predsjedanjem Ursule von der Leyen započela je s radom 1. decembra 2019. godine.

Dosadašnji predsjednici Komisije

Redni broj	Predsjednik	Od	Do	Država
1.	Walter Hallstein	1958.	1967.	Zapadna Njemačka
2.	Jean Rey	1967.	1970.	Belgija
3.	Franco Maria Malfatti	1970.	1972.	Italija
4.	Sicco L. Mansholt	1972.	1972.	Nizozemska
5.	François-Xavier Ortoli	1973.	1977.	Francuska
6.	Roy Jenkins	1977.	1981.	Ujedinjeno Kraljevstvo
7.	Gaston Edmont Thorn	1981.	1985.	Luksemburg
8.	Jacques Delors	1985.	1995.	Francuska
9.	Jacques Santer	1995.	1999	Luksemburg
Privremeno	Manuel Marín	15. mart 1999.	15. septembar 1999.	Španija
10.	Romano Prodi	16. septembar 1999.	21. novembar 2004.	Italija
11.	José Manuel Durão Barroso	22. novembar 2004.	31. oktobar 2014.	Portugal
12.	Jean-Claude Juncker	1. novembar 2014.	30. novembar 2019.	Luksemburg
13.	Ursula von der Leyen	1. decembar 2019.	trenutno obavlja dužnost	Njemačka

Također pogledajte

Vanjski linkovi

Commons logo

Commons ima datoteke na temu: Evropska komisija

Evropska komisija
Europedia: Guide to European policies and legislation Arhivirano 16. 10. 2018. na Wayback Machine