Egzokrina žlijezda

Egzokrina žlijezda
Egzokrina žlijezda
	Acinus je okrugla nakupina egzokrinih ćelija povezanih s kanalom
Detalji
Identifikatori
Latinski	'Glandula exocrina'
MeSH	D005088
TH	TH {{{2}}}.html HH2.00.02.0.03014 .{{{2}}}.{{{3}}}
FMA	9596
	Anatomska terminologija [uredi na Wikidata]

Egzokrine žlijezde su žlijezde koje luče tvari na površinu epitela, putem kanala.^[1] Primjeri egzokrinih žlijezda uključuju znojne, pljuvačne, sise, cerumenske, suzne, lojne, prostatu i sluznice. Egzokrine žlijezde jedna su od dvija tipa žlijezda u ljudskom tijelu, a druge su endokrine žlijezde, koje svoje proizvode izlučuju direktno u krvotok. Jetra i gušterača su i egzokrine i endokrine žlijezde; one su egzokrine jer izlučuju proizvode – žuč i gušteračin sok – u ljudski gastrointestinalni trakt kroz niz kanala, a endokrine jer izlučuju druge tvari izravno u krvotok.

Klasifikacija

Egzokrine žlijezde sadrže žljezdani i kanalski dio čije se strukture mogu koristiti za klasifikaciju žlijezda.^[1]

Dio kanala može biti razgranat (nazvan složeni) ili nerazgranati (nazvan jednostavnim).
Žljezdani dio može biti cjevasti ili acinarni, ili može biti kombinacija oba (zvanog tubuloacinar, tj. cjevastoaninarni). Ako se žljezdani dio grana, tada se žlijezda naziva razgranata žlijezda.

Na osnovu načina na koji se njihovi proizvodi luče, egzokrine žlijezde mogu biti apokrine, holokrine ili merokrine žlijezde.^[1]

Merokrina sekrecija – ćelije izlučuju svoje supstance egzocitozom; naprimjer, acinarne ćelije gušterače.
Apokrina sekrecija – dio ćelijske membrane koji sadrži pupoljke izlučivanja.
Holokrina sekrecija – cijela ćelija se raspada da bi izlučila svoju supstancu; naprimjer, lojne žlijezde kože i nosa.

Serozne ćelije luče protein, često enzim. Primjeri uključuju želučane ćelije i Panetova ćelija
Mukozna ćelije luče sluzi. Primjeri uključuju Brunnerovu žlijezdu, jednjačke i pilorusne žlijezde
Mješovite žlijezde luče i proteine i sluz. Primjeri uključuju pljuvačne žlijezde: iako je parotidna žlijezda 20% pretežno serozna, sublingvalna žlijezda 5% uglavnom sluzna, a podvilična žlijezda 70% mješovita, uglavnom serozna žlijezda.
Lojna žlijezda luči sebum, lipidni proizvod. Te žlijezde su poznate i kao uljne žlijezde, npr. Fordyceove pjege i Meibomove žlijezde.

	Portal Medicina
	Portal Biologija

^ ^a ^b ^c Young, Barbara; O'Dowd, Geraldine; Woodford, Phillip (2013). Wheater's Functional Histology: A Text and Colour Atlas (Sixth izd.). Elsevier. str. 95. ISBN 978-0702047473. LCCN 2013036824.