Egzokrina žlijezda
Egzokrine žlijezde su žlijezde koje luče tvari na površinu epitela, putem kanala.[1] Primjeri egzokrinih žlijezda uključuju znojne, pljuvačne, sise, cerumenske, suzne, lojne, prostatu i sluznice. Egzokrine žlijezde jedna su od dvija tipa žlijezda u ljudskom tijelu, a druge su endokrine žlijezde, koje svoje proizvode izlučuju direktno u krvotok. Jetra i gušterača su i egzokrine i endokrine žlijezde; one su egzokrine jer izlučuju proizvode – žuč i gušteračin sok – u ljudski gastrointestinalni trakt kroz niz kanala, a endokrine jer izlučuju druge tvari izravno u krvotok.
| Egzokrina žlijezda | |
|---|---|
 Acinus je okrugla nakupina egzokrinih ćelija povezanih s kanalom | |
| Detalji | |
| Latinski | Glandula exocrina |
| Identifikatori | |
| TH | H2.00.02.0.03014 |
| FMA | 9596 |
| Anatomska terminologija | |
Klasifikacija uredi
Struktura uredi
Egzokrine žlijezde sadrže žljezdani i kanalski dio čije se strukture mogu koristiti za klasifikaciju žlijezda.[1]
- Dio kanala može biti razgranat (nazvan složeni) ili nerazgranati (nazvan jednostavnim).
- Žljezdani dio može biti cjevasti ili acinarni, ili može biti kombinacija oba (zvanog tubuloacinar, tj. cjevastoaninarni). Ako se žljezdani dio grana, tada se žlijezda naziva razgranata žlijezda.
Način lučenja uredi
Na osnovu načina na koji se njihovi proizvodi luče, egzokrine žlijezde mogu biti apokrine, holokrine ili merokrine žlijezde.[1]
- Merokrina sekrecija – ćelije izlučuju svoje supstance egzocitozom; naprimjer, acinarne ćelije gušterače.
- Apokrina sekrecija – dio ćelijske membrane koji sadrži pupoljke izlučivanja.
- Holokrina sekrecija – cijela ćelija se raspada da bi izlučila svoju supstancu; naprimjer, lojne žlijezde kože i nosa.
Proizvod uredi
- Serozne ćelije luče protein, često enzim. Primjeri uključuju želučane ćelije i Panetova ćelija
- Mukozna ćelije luče sluzi. Primjeri uključuju Brunnerovu žlijezdu, jednjačke i pilorusne žlijezde
- Mješovite žlijezde luče i proteine i sluz. Primjeri uključuju pljuvačne žlijezde: iako je parotidna žlijezda 20% pretežno serozna, sublingvalna žlijezda 5% uglavnom sluzna, a podvilična žlijezda 70% mješovita, uglavnom serozna žlijezda.
- Lojna žlijezda luči sebum, lipidni proizvod. Te žlijezde su poznate i kao uljne žlijezde, npr. Fordyceove pjege i Meibomove žlijezde.
Dodatne slike uredi
-
Presjek ljudskog jednjaka -
Disekcija laktacijske dojke
Također pogledajte uredi
Reference uredi
- ^ a b c Young, Barbara; O'Dowd, Geraldine; Woodford, Phillip (2013). Wheater's Functional Histology: A Text and Colour Atlas (Sixth izd.). Elsevier. str. 95. ISBN 978-0702047473. LCCN 2013036824.