Divovske planete
Divovska planeta jest bilo koja masivna planeta. Obično su sastavljene od materijala niske tačke ključanja (plinova[1] ili različitih vrsta leda) prije nego od stijena ili drugih čvrstih materija, ali postoje i masivne čvrste planete. Četiri su poznate divovske planete u Sunčevom sistemu: Jupiter, Saturn, Uran i Neptun. Mnoge vansolarne divovske planete otkrivene su u orbitama oko drugih zvijezda.
Divovske planete također se ponekad nazivaju jovijanske planete,[2] po Jupiteru ("Jove" je drugo ime rimskog božanstva Jupitera). Poznate su i kao plinoviti divovi.
Terminologija uredi
Termin gasoviti div (džin) skovao je 1952. pisac naučne fantastike James Blish i prvobitno se koristio za označavanje svih džinovskih planeta. Terminološki to i nije tako precizan pojam s obzirom da je u većem dijelu (volumena) ovih planeta pritisak toliko visok da materija nije u plinovitom obliku. Divovska planeta je masivna planeta i ima gustu atmosferu vodika i helija. One mogu imati gustu rastopljenu jezgru stjenovitih elemenata ili se jezgro može potpuno otopiti i raspršiti po cijeloj planeti ako je planeta dovoljno vruća.[3] Uočljive atmosfere svih ovih planeta (na manje od jedinice optičke dubine) su prilično tanke u poređenju sa njihovim prečnikom, dakle, vidljivi dijelovi su gasoviti (za razliku od Marsa i Zemlje, koji imaju gasovitu atmosferu kroz koju se može vidjeti kora).
Na "tradicionalnim" divovskim planetama kao što su Jupiter i Saturn (plinoviti divovi) vodik i helij čine većinu mase planete, dok oni čine samo vanjski omotač na Uranu i Neptunu, koji se umjesto toga uglavnom sastoje od vode, amonijaka i metana i zbog toga se sve više nazivaju "ledeni divovi".
Reference uredi
- ^ Howell, Elizabeth (29. 3. 2018). "Gas Giants: Facts About the Outer Planets". Space.com. Pristupljeno 28. 12. 2018.
- ^ "The Jovian Planets" (PDF). amazing-space.stsci.edu. Pristupljeno 28. 12. 2018.[mrtav link]
- ^ Rocky core solubility in Jupiter and giant exoplanets, Hugh F. Wilson, Burkhard Militzer, 2011