Bren

Bren je naziv za britanski puškomitraljez iz perioda Drugog svjetskog rata. Bren predstavlja modifikaciju čehoslovačkog puškomitraljeza ZB vz.26.

Bren
Upotreba
U službi	1938. - danas
Korisnici	Ujedinjeno Kraljevstvo
Ratovi	Drugi svjetski rat Kineski građanski rat Malajski rat Korejski rat Sueska kriza Foklandski rat
Proizvodnja
Proizvođač	Royal Small Arms Factory Enfield
Varijante	Mk I, II, III, IV, L4
Opis oružja
Težina	10.35 kg
Dužina	1156 mm
Dužina cijevi	635 mm
Kalibar	.303 British 7.92x57 Mauser 7.62x51 mm NATO
Domet	550 m
Spremnik municije	20, 30, 100 metaka
Brzina paljbe	500-520 metaka u minuti
Brzina zrna	743.7 m/s

Razvoj

Britanski vojnik s Brenom u Holandiji 1944.

Naziv Bren je skraćenica od riječi Brno i Enfield. Nakon ispitivanja za novi mitraljez 1935. britanska vojska je usvojila čehoslovački ZB Vz.26, nakon čega su britanci otkupili licencu, te uveli neke svoje izmjene. Velike promjene su bile u kalibru (čeholsovačka verzija je koristila kalibar 7.92 mm Mauser, a britanci su uveli .303 British), te po pitanju cijevi.

Upotreba

Drugi svjetski rat

Bren je postao jedan od sinonima britanske vojske tokom Drugog svjetskog rata. Raspoređivana su po dva puškomitraljeza u jednom vodu. Mitraljez su tipično posluživala 2 vojnika. Oružje se koristilo iz ležećeg položaja ili iz stojećeh pomoću dvonošca pa čak iz pokreta prilikom jurišanja. U kategoriji puškomitraljeza toga perioda Bren je imao prosječnu težinu, pa se u dugim marširanjima rastavljao na dijelove koje su nosila dva vojnika. Siluetu Brena je često otkrivao okvir s municijom koji se nalazio na gornjoj strani puškomitraljeza obrnut naopako.

U principu Bren je bio jako pouzdano i dobro oružje, izuzev u uvjetima Sjeverne Afrike gdje je zahtjevao redovito održavanje, osim ako se čuvao od pijeska i prašine pustinje. Korišten je i komplicirani tronožac za djelovanje, korišten je kao osnovno oružje brojnih britanskih oklopnih vozila. Svoju upotrebu je vidio i u protivvazdušnoj odbrani gdje je imao spremnike municije kapaciteta 100 metaka.

Bren je bio direktni nasljednik čehoslovačkog ZB Vz.26 pa je tako korišten od strane njemačkih SS jedinica i rumunskih jedinica. Mnogi primjerci u kalibru 7.92 mm su isporučeni u Kinu gdje su korišteni protiv Japanaca, a kasnije i protiv UN-ovih snaga u Koreji.

Poslijeratna upotreba

Bren je masovno korišten od strane snaga Ujedinjenog Kraljevstva i zemalja Commonwealtha u Korejskom ratu, Malajskom ratu, tokom Mau-Mau ustanka, tokom Indonezijsko-malezijske konfrontacije. Kasnije je u britanskoj vojsci korišten u kalibru 7.62x51 mm, te je svoju upotrebu vidio i u Falklandskom ratu.

Verzije

• Mark I - osnovna verzija.
• Mark II - verzija uvedena u upotrebu 1941. sa pojednostavljenim detaljima.
• Mark III - lakša verzija za desantne jedinice.
• Mark IV - modernizovana Mk. II verzija.
• L4 - verzija u kalibru 7.62x51 mm NATO uvedena u operativnu upotrebu 1958. godine.

Korisnici

Indijski vojnik s Brenom L4.

Bren u rukama poljskih komandosa.

• Australija
• Bangladeš
• Barbados
• Beliz
• Bocvana
• Bugarska
• Demokratska Republika Kongo
• Gambija
• Gana
• Grčka
• Gvajana
• Holandija
• Indija
• Irska
• Italija
• Izrael
• Jamajka
• Jugoslavija
• Južnoafrička Republika
• Kanada
• Kenija
• Kina
• Lesoto
• Luksemburg
• Malezija
• Mauricijus
• Nepal
• Novi Zeland
• Poljska
• Rodezija
• Sejšeli
• Sjeverna Koreja
• Surinam
• Šri Lanka
• Tajland
• Tonga
• Trinidad i Tobago
• Uganda
• Ujedinjeno Kraljevstvo
• Zimbabve