Arhegonija ili arhegonij (od stgrč. ἀρχή - arhi = početak + γόνος – gonos = potomstvo), je višećelijska struktura ili organ gametofitne faze određenih biljaka, koji proizvodi i sadrži ovume ili ženske gamete. Odgovarajući muški organ naziva se anteridija. Arhegonija ima dug vratni kanal ili šupljinu i zadebljalu bazu. Arhegonije se obično nalaze na površini biljnog talusa, mada su u papratima ugrađene u njega.

Dijagram arhegonijske anatomije

Bryophyte

uredi

Kod briofita i ostalih skrivenosjemenjača spermatozoidi do arhegonija dopiru plivanjem u vodenim površinskim filmovima, dok u Pinophyta i Angiospermae, polen raznose vjetrovi ili životinjski vektori, a sperma se prenosi pomoću polenove cijevi.

 
Obrazac ekspresije gena određen histohemijskim GUS analizama u Physcomitrella patens

Kod mahovine Physcomitrella patens, arhegonije nisu ugrađene, ali se nalaze na vrhu lisnatih gametofora (slika). Polikombni protein FIE izražava se u neplodnoj jajnoj ćeliji (desno, plava boja), nakon što ga otkriva GUS obojenje. Ubrzo nakon oplodnje FIE gen se u mladom embrionu inaktivira (plava boja se više ne vidi, lijevo).[1][2][3]

Gimnosperme

uredi

Kod gimnospermi, arhegonije su mnogo smanjene i ugrađene u megagametofite. Izraz se ne koristi za angiosperma ili gnetofite Gnetum i Welwitschia, jer se megagametofit svodi na samo nekoliko ćelija, od kojih se jedna razvija u jajnu ćeliju. Funkciju okruženja gameta velikim dijelom preuzimaju diploidne ćelije megasporangija (nukelus) unutar ovule. Gymnospermae imaju arhegonije formirane nakon oprašivanja unutar ženkskih šišarki četinjača (megastrobili).[4]

Također pogledajte

uredi

Reference

uredi
  1. ^ Assaf Mosquna, Aviva Katz, Eva L. Decker, Stefan A. Rensing, Ralf Reski, Nir Ohad (2009): Regulation of stem cell maintenance by the Polycomb protein FIE has been conserved during land plant evolution. Development 136, 2433-2444.
  2. ^ [1]
  3. ^ Polikombni gen FIE izražava se (plavo) u neplodnim jajnim ćelijama mahovine Physcomitrella patens (desno) i ekspresija prestaje nakon oplodnje u razvijajućem diploidnom sporofitu (lijevo). GUS bojenje in situ dva ženska spolna organa (arhegonije) transgene biljke koja izražava translacijsku fuziju FIE-uidA pod kontrolom prirodnog promotora FIE."Archived copy". Arhivirano s originala, 26. 6. 2009. Pristupljeno 3. 7. 2009.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
  4. ^ "Brooklyn Botanic Garden". Arhivirano s originala, 27. 10. 2009. Pristupljeno 17. 10. 2019.

Vanjski linkovi

uredi