Amalteja (satelit)

Amalteja (lat. Amalthea) je treći poznati Jupiterov satelit. Po rimskoj mitologiji Amalteja je bila nimfa koja je malog Jupitera hranila kozijim mlijekom. Otkrio ga je Bertnard 9. septembra 1892. godine u Lick-om opservatoriju koristeći 36-to inčni (91 cm) reflektor. Amalteja je posljednji satelit koji je otkriven direktnim posmatranjem (za razliku od fotografije). Amalteja i Himalija su peti i šesti najveći Jupiterovi sateliti ali su samo jednu-petnaestinu veličine Evrope. Amalteja je najcrvenije nebesko tijelo u sunčevom sistemu. Pretpostavlja se da je crvena boja rezultat sumpora koji je došao sa Ioa.

Amalteja
Otkriće
Otkrio	Edward Emerson Barnard
Datum otkrića	9. septembar 1892
Osobine putanje
Periapsis	181 150 km
Apoapsis	182 840 km
Srednji poluprečnik putanje	181 365,84 ± 0.02 km
Ekscentricitet	0,003 19 ± 0,000 04
Orbitalni period	0,498 179 43 ± 0,000 000 07 d
Prosječna orbitalna brzina	26.57 km/s
Inklinacija	0,374 ± 0,002°
Prirodni satelit	Jupiter
Fizikalne osobine
Dimenzije	250 × 146 × 128 km
Poluprečnik	83,5 ± 2,0 km
Zapremina	(2,43 ± 0,22)×106</ km3
Masa	2,08 ± 0,15×10<supp>18 kg
Prosječna gustoća	0,857 ± 0,099 g/cm3
Ekvatorijalna površinska gravitacija	~0,020 m/s2
Brzina oslobađanja	~0,058 km/s
Period rotacije	Sinhrona rotacija
Albedo	0,090 ± 0,005
Temperatura na površini	prosj: ~120 K maks: 165 K

Prije se smatralo da veličina i neregularan oblik impliciraju da je Amalteja relativno jako, tvrdo tijelo. Ali, mjerenje njegove mase tokom prošle Galilejeve (svemirska letjelica) orbite govore drugačije. Izgleda da je Amaltejina gustoća približna gustoći vode i pošto vjerovatno nije da je sačinjen od leda najvjerovatnije je gormada šljunka sa mnogo šupljina.

Kao i Io, Amalteja isijava (zrači) više toplote nego što je prima od Sunca (vjerovatno radi strujnih valova koje dolaze iz Jupiterovog magnetnog polja).

Amaltejin promjer je 189 kilometara a udaljenost od Jupitera 181.000 kilometara.

Također pogledajte

• Jupiterovi prirodni sateliti

Vanjski linkovi

• http://www.seds.org/billa/tnp/ Arhivirano 4. 2. 2005. na Wayback Machine