Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine
Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine (ANUBiH) je najviša naučna i umjetnička državna institucija Bosne i Hercegovine.
Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine | |
---|---|
Skraćenica | ANUBiH |
Datum osnivanja | 1951. |
Glavno sjedište | Sarajevo, Bosna i Hercegovina |
Predsjednik | Muris Čičić |
Potpredsjednik | Lidija Lincender-Cvijetić |
Potpredsjednik | Mirko Pejanović |
Generalni sekretar | Asif Šabanović |
Veb-sajt | www |
Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine nastala je iz Naučnog društva koje je utemeljeno Zakonom (Sl. l. NR BiH 14/51) 1951. Naučno društvo je funkcioniralo sve dok Skupština SR Bosne i Hercegovine 1966. nije donijela Zakon (Sl. l. SR BiH 22/66) prema kojem je Naučno društvo Bosne i Hercegovone preraslo u Akademiju nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, najvišu naučnu i umjetničku instituciju Bosne i Hercegovine.
Zakonom je Akademiji nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine stavljeno u zadatak da vodi brigu o ukupnom razvoju nauke i umjetnosti, da organizira naučna istraživanja i umjetničke manifestacije, da objavljuje radove svojih članova i saradnika Akademije i da u cjelini brine o stanju i razvoju nauke i umjetnosti u zemlji. Akademija je u svom radu potpuno samostalna i slobodna, a rukovodi se isključivo principima i interesima nauke i slobodnog uvjerenja svojih članova.
Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine je na temelju Zakona donijela svoj Statut, u kojem je regulirala sva pitanja organizacije, upravljanja i rada u svim oblastima u kojima djeluje.
Organizacija
urediPredsjedništvo
urediPredsjedništvo ANUBIH sačinjavaju predsjednik, dva potpredsjednika, generalni sekretar, sekretari odjeljenja i po jedan predstavnik svakog odjeljenja, koje bira Skupština iz reda redovnih i dopisnih članova.
Na Izbornoj Skupštini Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine održanoj 7. decembra 2020, izabrani su predsjednik, dva potpredsjednika, generalni sekretar Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine.[1]
Na osnovu glasanja za članove Predsjedništva ANUBiH izabrani su:
- Akademik Muris Čičić – predsjednik ANUBiH
- Akademkinja Lidija Lincender Cvijetić – potpredsjednica ANUBiH
- Akademkinja Mirko Pejanović – potpredsjednk ANUBiH
- Akademik Asif Šabanović – generalni sekretar ANUBiH
Odjeljenja
urediPrema odredbama Statuta, ANUBiH je organizovana u šest odjeljenja, na principu okupljanja srodnih struka:
- Odjeljenje društvenih nauka
- Odjeljenje humanističkih nauka
- Odjeljenje medicinskih nauka
- Odjeljenje prirodnih i matematičkih nauka
- Odjeljenje tehničkih nauka
- Odjeljenje umjetnosti
Odjeljenja ANUBIH su nosioci osnovne naučne odnosno umjetničke djelatnosti. Odjeljenja osnivaju odbore i komisije, čiji je zadatak da organizuju realizaciju Akademijinih naučnih projekata i programa i da neposredno učestvuju u realizaciji programa nekih međuakademskih odbora.
Odbori Predsjedništva ANUBiH su:
- Odbor za biblioteku i dokumentaciju
- Odbor za međunarodnu saradnju
- Odbor za izdavačku djelatnost
- Odbor za naučnoistraživački i istraživačkorazvojni rad
- Komisija za naučno-tehnološke osnove rekonstrukcije i razvoja BiH
Organizacione jedinice Akademije su:
Centri
- Centar za sistemska istraživanja
- Centar za karstologiju
- Centar za koordinaciju medicinskih istraživanja
- Centar za leksikologiju i leksikografiju
- Centar za balkanološka ispitivanja
- Centar za filozofska istraživanja
- Centar za demografsku genetiku
Odbori odjeljenja
- Odbor za ekonomske nauke
- Odbor za pedagoške nauke
- Odbor za političke nauke
- Odbor za pravne nauke
- Odbor za sociološke nauke
- Odbor za historijske nauke
- Odbor za filozofske nauke
- Odbor za edukaciju i scientimetriju u biomedicinskim (naučnim) istraživanjima
- Odbor za gerijatriju i gerontologiju
- Odbor za mikrobiologiju i srodne discipline
- Odbor za kardiovaskularnu patologiju
- Odbor za maligna oboljenja
- Odbor za oralno zdravlje
- Odbor za psihijatrijska i neurološka istraživanja
- Odbor za prirodne resurse
- Odbor za mehatroniku
- Odbor za energiju, energetiku i okoliš
Komisije odjeljenja
- Komisija za poljoprivredu i ruralni razvoj - članovi
- Komisija za šumarstvo
- Komisija za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju
Predsjednici
uredi- Vaso Butozan (1966–1968)[2]
- Branislav Đurđev (1968–1971)
- Edhem Čamo (1971–1977)
- Alojz Benac (1977–1981)
- Svetozar Zimonjić (1981–1990)
- Seid Huković (1990–1999)
- Božidar Matić (1999–2014)
- Miloš Trifković (2014–2020)
- Muris Čičić (2020–present)
Počasni članovi
uredi- Josip Broz Tito, izabran 19. novembra 1969.
- Ivo Andrić, izabran 23. decembra 1969.
- Rodoljub Čolaković, izabran 23. decembra 1969.
- Edvard Kardelj, izabran 29. aprila 1971.
- Vladimir Bakarić, izabran 18. aprila 1974.
- Ivan Supek, izabran 14. maja 2002.
- Bogdan Bogdanović, izabran 14. maja 2002.
- Adil Zulfikarpašić, izabran 14. maja 2002.
Međunarodna saradnja
urediDok je SR Bosna i Hercegovina bila dio SFR Jugoslavije, Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine ostvarivala je međunarodnu saradnju putem Savjeta akademija Jugoslavije, a na osnovu protokola koje je Savjet zaključio sa drugim nacionalnim akademijama.
Nakon proglašenja Bosne i Hercegovine nezavisnom državom 1992, ANUBiH postaje nacionalna akademija. Akademija je do sada obnovila i uspostavila naučnu saradnju sa nizom stranih akademija i međunarodnih institucija, među koje spadaju:
- Austrijska akademija nauka
- Bugarska akademija nauka
- Crnogorska akademija nauka i umjetnosti
- Hrvatska akademija znanosti i umjetnosti
- Mađarska akademija nauka
- Makedonska akademija nauka i umjetnosti
- Ruska akademija nauka
- Slovenska akademija nauka i umjetnosti
- Turska akademija nauka
- European Federation of National Academies of Sciences and Humanities (ALLEA)
- Euro Mediterranean Academic Network (GID-EMAN)
- Global Network of Science Academies (IAP)
- Indian Council of Social Science Research (ICSSR)
- Inter -University Center (IUC) Dubrovnik
- Inter-Academy Council of Southeast Europe (IAC SEE)
- International Council for Science (ICSU)
- International Union of Academies (IUA)
Izdavačka djelatnost
urediIzdavačke aktivnosti definirane su Zakonom i Statutom koji obuhvataju periodična (serijska) i povremena izdanja. Akademija, kao izdavač ili suizdavač objavljuje određeni broj naučnih i umjetničkih radova. Detaljan pregled svih izdanja ANUBIH je dostupan po zahtjevu.
Radovi (Časopisi i Periodična izdanja naučnih radova ocijenjenih i prihvaćenih od strane odjeljenja)
- Dijalog - (Časopis za filozofska i društvena pitanja); ISSN 0350-6177
- Sarajevo Journal Of Mathematics - (Ranije Radovi Matematički) - Publikacije međunarodnog karaktera namijenjene publiciranju originalnih naučnih radova iz različitih polja matematičkih nauka; ISSN 1840-0655
- Acta medica academica - (Ranije Radovi) - Časopis Odjeljenja medicinskih nauka Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine; ISSN 1840-1484 (štampano izdanje); ISSN 1840-2879 (Online izdanje)
- Herbologija - Međunarodni časopis o proučavanju i suzbijanju korova (Izdavači: Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine i Herbološko društvo BiH); ISSN 1840-0809
- Djela - Povremena izdanja naučnih djela ocijenjenih i prihvaćenih od strane odjeljenja
- Godišnjak - Periodično izdanje centra za balkanološka ispitivanja
- Posebna izdanja - Povremena izdanja predstavljena na naučnim i kulturnim manifestacijama ANUBIH
- Građa - Povremena izdanja podataka sistematskog istraživanja spremnih za dalju naučnu elaboraciju
- Ljetopis - Godišnja publikacija o aktivnostima ANUBIH i njenih članova
- Vanserijska izdanja
Također pogledajte
urediReference
uredi- Spomenice: 1951–1976. i 1951–2011.
- Monografija akademika Envera Redžića: "Pola stoljeća Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine (1952–2002)", ANUBiH, Sarajevo, 2004.
- "Strategija djelovanja ANUBiH u periodu 2015–2020. godine", ANUBiH, akademik Miloš Trifković, Sarajevo, 2015.
Vanjski linkovi
uredi- ^ "Muris Čičić izabran za predsjednika ANUBiH". avaz.ba. avaz-roto press d.o.o. 7. 12. 2020. Pristupljeno 15. 4. 2024.
- ^ "Presidents of the Academy of Sciences and Arts of Bosnia and Herzegovina". Academy of Sciences and Arts of Bosnia and Herzegovina.[trajno mrtav link]