Rodoljub Čolaković
Rodoljub Čolaković Roćko (Bijeljina, 7. juni 1900 – Beograd, 30. mart 1983) bio je revolucionar i književnik, učesnik Španskog građanskog rata i Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFRJ i SR Bosne i Hercegovine, junak socijalističkog rada i narodni heroj Jugoslavije.[1][2]
Rodoljub Čolaković | |
|---|---|
 Rodoljub Čolaković | |
| Rođenje | 7. juni 1900. |
| Smrt | 30. mart 1983 (82 godine) |
| Nacionalnost | Srbin |
| Zanimanje | književnik, političar |
Značajna djela | Zapisi iz oslobodilačkog rata |
Biografija
urediRođen u Bijeljini, Rodoljub Čolaković se učlanio u Socijaldemokratsku stranku Bosne i Hercegovine u martu 1919. kao student. Kasnije se pridružio Crvenoj pravdi, organizaciji koja je izvršila atentat na jugoslavenskog ministra unutrašnjih poslova Milorada Draškovića. Za učestvovanje u atentatu Čolaković je osuđen na 12 godina zatvora. Tokom služenja kazne u zatvoru, upoznao je više prominentnih jugoslavenskih komunista, uključujući Mošu Pijade s kojim je preveo Kapital i druge tekstove Karla Marxa.
Nakon puštanja iz zatvora, Rodoljub Čolaković je emigrirao u Sovjetski Savez, a kasnije je učestvovao u španskom građanskom ratu na strani republikanaca. Ovo iskustvo mu je poslužilo jer je 1941. bio jedan od organizatora narodnog ustanka protiv Nijemaca nakon napada na Jugoslaviju. Bio je politički komesar partizana u Bosni i Hercegovini 1943. je bio jedan od osnivača i prvi urednik jugoslavenskog i bosanskohercegovačkog dnevnog lista Oslobođenje.
Nakon rata je bio prvi predsjednik Narodne vlade skupštine SR Bosne i Hercegovine i služio na mnogim vladinim i partijskim pozicijama. Svoje ratne doživljaje opisao je 1955. u zbirci od pet knjiga Zapisi iz oslobodilačkog rata. Dobitnik je ordena Narodnog heroja Jugoslavije.
Umro je 30. marta 1983. u Beogradu.[3]
Odlikovanja i nagrade
urediBibliografija
uredi- Španija u plamenu (Zagreb, 1937.)
- Kuća oplakana (Zagreb, 1941.)
- Zapisi iz oslobodilačkog rata 1-5 (Sarajevo, 1946-1955.)
- Utisci iz Indije (Sarajevo, 1954.)
- Susreti i sjećanja (Zagreb, 1959.)
- Kazivanje o jednom pokoljenju 1-3 (Sarajevo-Zagreb, 1968-1972.)
Reference
uredi- ^ "Godišnjica smrti Rodoljuba Čolakovića". Historija.ba. Pristupljeno 1. 1. 2024.
- ^ Carmichael, Cathie (2015). A Concise History of Bosnia. Cambridge University Press. str. 95–96. ISBN 978-1-10701-615-6.
- ^ Smoljan, Ivo (1984). Tito and the emigrants. Croatian Heritage Foundation. str. 323. OCLC 477112519.