105. brdska brigada

brigada Prvog korpusa Armije RBiH

105. brdska brigada vojna je jedinica koja je tokom rata u Bosni i Hercegovini djelovala u sastavu Prvog korpusa Armije Republike Bosne i Hercegovine.

105. brdska brigada
Aktivna19. februar 1993. – 13. oktobar 1995.
DržavaRepublika Bosna i Hercegovina
GranaKopnena vojska Armije Republike Bosne i Hercegovine
Vrstapješadija
DioPrvog korpusa Armije RBiH
Glavno sjedišteSarajevo

Pješadijska brigada "Isa-beg Ishaković" formirana je 21. augusta 1992. od ljudstva sa područja Starog Grada. 28. septembra preimenovana je u 3. brdsku brigadu i postala je potčinjena Štabu Vrhovne komande. U sastav 1. korpusa ušla je 23. januara 1993. 4. februara u njen sastav ušao je 3. protivdiverzantski odred Sedrenik.

Od 1. i 2. sarajevskog združenog odreda Okružnog štaba odbrane Sarajevo, formiranih od ljudstva sa područja općine Centar, 25. oktobra 1992. formirana je 7. brdska brigada. U sastav 1. korpusa ušla je 25. januara 1993.

Od 3. i 7. brdske brigade formirana je 19. februara 1993. 9. motorizovana brigada. Nakon Akcije Trebević, brigada je 3. novembra preimenovana u 105. motorizovanu brigadu, nakon zahtjeva Komande brigade. Ulaskom u 12. diviziju dobila je ime 105. brdska brigada. 13. oktobra 1995. ušla je u sastav 127. brdske brigade.

Od ljeta 1993. jedinice brigade učestvovale su u borbenim dejstvima izvan Sarajeva. Od 1994. jedan bataljon brigade je u kontinuitetu boravio u zoni odgovornosti Operativne grupe 2 Visoko, odnosno 16. divizije.

Dva pripadnika 3. brdske, jedan pripadnik 7. brdske, tri pripadnika 9. motorizovane i tri pripadnika 105. motorizovane brigade odlikovana su Zlatnim ljiljanom.

Ostavština

uredi

Na razmeđu sarajevskih naselja Grdonja i Sedrenika, postoji ulica 105. brigade. U blizini ulice, u naselju Grdonj, postoji i spomen-obilježje Mala kula u čast ove brigade.[1][2]

Reference

uredi
  1. ^ "Obilježavanje 31. godišnjice slavne 105. motorizovane brigade". Općina Centar Sarajevo. 2024-02-08. Pristupljeno 2024-05-01.
  2. ^ "Muzej i caffe 105 sa očaravajućim pogledom na Sarajevo - Furaj.ba". 2020-06-30. Pristupljeno 2024-05-01.

Literatura

uredi
  • Smail Čekić i grupa autora (2017). Prvi korpus Armije Republike Bosne i Hercegovine (1. izd.). Sarajevo: Institut za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava Univerziteta u Sarajevu. ISBN 978-9958-028-25-0.