115. brdska brigada
115. brdska brigada vojna je jedinica koja je tokom rata u Bosni i Hercegovini djelovala u sastavu Prvog korpusa Armije Republike Bosne i Hercegovine.
| 115. brdska brigada | |
|---|---|
| Aktivna | 19. juli 1992. - 13. oktobar 1995. |
| Država | Republika Bosna i Hercegovina |
| Grana | Kopnena vojska Armije Republike Bosne i Hercegovine |
| Vrsta | pješadija |
| Dio | Prvog korpusa Armije RBiH |
| Glavno sjedište | Sarajevo |
Formirana je kao 1. pješadijska brigada Stari Grad 19. jula 1992. od Odreda Stari Grad, Odreda Hrid-Jarčedoli, Odreda Mahmutovac i drugih manjih jedinica. U septembru 1992. preimenovana je u 1. brdsku brigadu i direktno je potčinjena Štabu Vrhovne komande. Dio 1. korpusa postala je 23. januara 1993. 4. februara 1993. u sastav brigade ušao je 1. protivdiverzantski odred Baščaršija Općinskog štaba odbrane Stari Grad.
Od polovine novembra do početka decembra 1992. od jedinica OpŠO Stari Grad formirana je 10. brdska brigada, a u njen sastav ušli su odredi Širokača, Soukbunar i "5. april". U aprilu je naređeno formiranje 15. motorizovane brigade od 1, 2. i 10. brdske, ali se od toga odustalo. U nastojanju da se ojača sistem komandovanja i rukovođenja, posebno nad 10. brdskom brigadom, u augustu je ponovo naređeno formiranje 15. brigade, s tim da ovo naređenje nije obuhvatalo 2. brdsku brigadu. Ova transformacija neće biti izvršena sve do okončanja Akcije Trebević 26. oktobra 1993.
Pri ulasku u 12. diviziju brigada je preimenovana u 115. brdsku brigadu. 13. oktobra 1995. 115. i 152. brdska brigada spojene su u 121. brdsku brigadu.
Od ljeta 1993. neke jedinice brigade imale su učešće u borbama izvan Sarajeva. Od polovine 1994. jedan bataljon brigade je u kontinuitetu djelovao u zoni odgovornosti Operativne grupe 3 Vareš, odnosno 16. divizije.
Jedan pripadnik 115. brigade odlikovan je Ordenom zlatnog ljiljana sa srebrenim vijencem, a jedan pripadnik 1. brigade posthumno je odlikovan Medaljom za hrabrost. Tri pripadnika 1. brigade, četiri pripadnika jedinica OpŠTO Stari Grad i 10 pripadnika 15. brigade odlikovana su Zlatnim ljiljanom, najvišim ratnim priznanjem. Jedan pripadnik OpŠTO posthumno je odlikovan Ordenom za vojne zasluge sa zlatnim mačevima.
Literatura
uredi- Smail Čekić i grupa autora (2017). Prvi korpus Armije Republike Bosne i Hercegovine (1. izd.). Sarajevo: Institut za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava Univerziteta u Sarajevu. ISBN 978-9958-028-25-0.