Čaršija (Zvornik)

Čaršija je zvornička mahala koja se prostire od Zamlaza do mosta na Zlatici kod Čauševca. Čaršijom su stanovnici Zvornika i okoline nazivali centar grada. Kroz Čaršiju je prolazila glavna cesta sa zgradama na obje strane koje su se nadovezivale jedna na drugu. S obzirom da je Zvornik vijekovima bio zanatsko-trgovački centar, u Čaršiji su bile koncentrisane zanatske i trgovačke radnje, koje su poslije Drugog svjetskog rata uglavnom pretvorene u stambene objekte. Za vrijeme Kraljevine Jugoslavije kroz Čaršiju i Zamlaz prolazila je Ulica kralja Petra dok se prostor kod Privredne banke i Robne kuće zvao Trg regenta Aleksandra. U vrijeme socijalističke Jugoslavije, na prostoru od Zamlaza do mosta na Drini prostirala se Ulica Filipa Kljajića Fiće, oko pijace Trg bratstva i jedinstva i od Privredne banke do mosta na Zlatici Ulica Đure Pucara Starog.

Osmanlije su za svoje vladavine podigli zgradu beledije (gradske uprave), a Austro-ugari su na njoj podigli još jedan sprat. Za vrijeme Austro-Ugarske i Kraljevine Jugoslavije u prizemlju zgrade nalazilo se sjedište gradske policije, a na spratu gradske uprave. Sve do 1958. u ovoj zgradi nalazilo se sjedište općine. Nakon Drugog svjetskog rata, građevinskim zahvatima na pojedinim zgradama, kao i nepotrebnim rušenjem, Čaršija je znantno izmijenila svoj izgled. Jezgro Čaršije srušeno je prilikom izgradnje Robne kuće "Zvorničanka" 1982. i stambenog objekta "Namazđah".

Požari su bili česta pojava u Čaršiji. Poznati su oni iz 1820, 1856. i 1887. U aprilu 1887. izbila su dva velika požara. Prvi je izbio u prijepodnevnim satima 3. aprila i brzo se prenio na drugu stranu ulice. U gašenju požara učestvovali su garnizon, žandarmerija, posada riječnog broda "Vag Duna" i općinski službenici. Ugašen je 4. aprila, a izgorilo je 25 kuća i 43 dućana. Drugi požar izbio je 5. aprila u hanu Osmana Fidahića i Saliha Suljagića i proširio se na okolne objekte. Bio je manji od prvog; izgorilo je 12 dućana i dvije kuće.

Literatura

uredi
  • Hudović, Mehmed (2000). Zvornik: Slike i bilješke iz prošlosti. Sarajevo: Udruženje građana općine Zvornik.