Vaskulogeneza
Vaskulogeneza je proces formiranja krvnog suda u embrionu, koji se javlja u suntezi de novo proizvodnje endotelnuh ćelija.[1] Ponekad je uparena sa angiogenezom,[2] kao prva faza formiranja vaskularne mreže, nakon čega slijedi angiogeneza.[3]
Proces uredi
Smisao pojma razlikuje se od angiogeneze, od koje se vaskulogeneza razlikuje u jednom aspektu: dok je angiogeneza formiranje novih krvnih sudova od već postojećih, vaskulogeneza je formiranje novih krvnih sudova, kada još nema postojećih.[4] Naprimjer, ako monosloj endotelnih ćelija počne nicati i formirati kapilare, dolazi do angiogeneze. Vaskulogeneza, nasuprot tome, počinje onda kada endotelne prekursorske ćelije (angioblasti) migriraju i diferenciraju se kao odgovor na lokalne znakove (kao što su faktori rasta i vanćelijski matriks), kako bi formirali nove krvne sudove. Ova vaskularna stabla se zatim orezuju i produžavaju kroz angiogenezu.
Pojavljivanja uredi
Vaskulogeneza se javlja tokom razvoja embrionskog cirkulacijskog sistema. Konkretno, oko krvnih ostrva, koja prvi put nastaju u mezodermu žumančane vrećice nakon 3 sedmice razvoja.[5]
Vaskulogeneza se također može desiti u odraslom organizmu iz cirkulišućih endotelnih progenitornih ćelija (derivati matičnih ćelija), koje mogu doprineti, iako u različitom stepenu, neovaskularizaciji. Primjeri gdje se vaskulogeneza može pojaviti kod odraslih su:
- Rast tumora (pogledajte HP59)
- Revaskularizacija ili neovaskularizacija nakon većwe traume, naprimjer, nakon srčane ishemije ili ishemije mrežnjače
- Endometrioza – Do 37% mikrovaskularnog endotela ektopijskog endometrijskog tkiva potiče od endotelnih progenitorskih ćelija.[6]
Također pogledajte uredi
Reference uredi
- ^ John S. Penn (2008). Retinal and Choroidal Angiogenesis. Springer. str. 119. ISBN 978-1-4020-6779-2.
- ^ Dorland's illustrated medical dictionary (32nd izd.). Saunders/Elsevier. str. 84. ISBN 9781416062578.
- ^ Patan, S (2004). "Vasculogenesis and angiogenesis". Cancer Treatment and Research. 117: 3–32. doi:10.1007/978-1-4419-8871-3_1. ISBN 978-1-4613-4699-9. PMID 15015550.
- ^ "Endoderm -- Developmental Biology -- NCBI Bookshelf". Pristupljeno 7. 4. 2010.
- ^ Sadler, T.W. (2011). Medical Embryology, 12th. LWW. str. 75.
- ^ Laschke, M. W.; Giebels, C.; Menger, M. D. (2011). "Vasculogenesis: A new piece of the endometriosis puzzle". Human Reproduction Update. 17 (5): 628–636. doi:10.1093/humupd/dmr023. PMID 21586449.
==Vanjski linkovi Šablon:Zacjeljivanje rana