Udarni volumen
Udarni volumen (UV) - u kardiovaskularnoj fiziologiji – je zapremina krvI koju pumpa lijeva komora po ustaljenom ritmu. Udarni volumen se izračunava mjerenjem volumena komore iz ehokardiogramom i oduzimanjem volumen krvi u komori na kraju otkucaja srca ( endsistolni volumen) iz volumena krvi neposredno prije otkucaja (enddijastolni volumen). Izraz udarni volumen može se se izraziti za svakiu od dvije srčane komore, iako se obično odnosi na lijevu. Količine udara za svaku komoru su uglavnom jednake, otprilike 70 ml u zdravih osoba sa 70 kg.[1][2][3]
Udarni volumen je važna determinanta minutnog volumena, koji je proizvod udarnog volumena i frekvencije srca, a koristi se i za izračunavanje istisne frakcije, kojs je određena udarnim volumenpm podijeljen sa krajnjim dijastolnim volumenom. Jer, udarni volumen se smanjuje u određenim uslovima i stanjima bolesti, udaranog volumena I same jačine koja je u korelaciji sa srčanom funkcijom.
Proračun
urediNjegova vriednost se dobija oduzimanjem endsistolnog volumena (ESV) za endodijastolni volumen (EDV) za datiu komoru.
Kod zdrave osobe sa masom od 70 kg, ESV je približno 50 mL, a EDV is oko 120mL, što daje razliku od 70 mL za udarni volumen.
"Udari rad" se odnosi na rad ili pritisak krvi ("P") pomnožen udarnim volumenom.[4]
Determinante
uredi![Glavni faktori koji utiču na udarni volumen – Više faktora utiče na predopterećenje, periferni otpor i kontraktilnost, a glavni su oni i koji utiču na UV[5]](/wiki/Datoteka:2035_Factors_in_Stroke_Volume.jpg)
Muškarci, u prosjeku, imaju veće udarne volumene od žena zbog veće veličine njihovih srca. Međutim, udarni volumen ovisi o nekoliko faktora, kao što su veličina srca, kontraktilnost, trajanje kontrakcije, predopterećenje (krajnji dijastolni volumen) i postopterećenje.
Vježbanje
urediProdužena aerobna vježba u treniranju može povećati udarni volumen, što često rezultira u nižem (u mirovanju) broju otkucaja srca. Smanjena srčan stopa prolongira komorske dijastole (punjenje), povećavajući krajnji dijastolni volumen i na kraju omogućavajući izbacianje više krvi.
Predopterećenje
urediUdarnj volumen je suštinski pod kontrolom predopterećenja (stepen do kojeg su komore ustegnute prije kontrakcije). Povećanje obima ili brzine venskog povratka povećava predopterećenje i, suglasno Frank- Starlingovom zakonu srca, udarni volumen će se povećati. Smanjen venski povratak ima suprotan efekt, što jdovodi do smanjenja udarnog volumena.
Postopterećenje
urediPovišeno postopterećenje (obično mjereno kao aortni pritisak tokom sistole) smanjuje udarni volumen. Iako obično ne utiče na udarni volumen u zdravih osoba, povećano postopterećenje će ometati komora u izbacivanju krvi, što uzrokuje smanjenje udarnog volumena. Povećano postopterećenje može se javiti pri aortnoj stenozi i arterijskoj hipertenziji.
Indeks udarnog volumena
urediSlično srčanom indeksu, indeks udarnog volumena (IUV) određuje se određivanjem odnosa između udarnog volumena (SV) i induividualne površine tijela (PT).
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ Hadžiselimović R., Maslić E. (1996). Biologija 1. Sarajevo: Federecija Bosne i Hercegovine – Ministarstvo obrazovanja, nauke, kulture i sporta.
- ^ Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2002). Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo. ISBN 9958-10-222-6.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ Guyton, A.C. & Hall, J.E. (2006) Textbook of Medical Physiology (11th ed.) Philadelphia: Elsevier Saunder ISBN 0-7216-0240-1
- ^ Katz, Arnold M. (2006). Physiology of the heart. Hagerstwon, MD: Lippincott Williams & Wilkins. str. 337. ISBN 0-7817-5501-8.
- ^ Betts, J. Gordon (2013). Anatomy & physiology. str. 787–846. ISBN 1938168135. Pristupljeno 11. 8. 2014.
Dopunska literatura
uredi- Berne, Robert M., Levy, Matthew N. (2001). Cardiovascular Physiology. Philadelphia, PA: Mosby. ISBN 0-323-01127-6.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- Boron, Walter F., Boulpaep, Emile L. (2005). Medical Physiology: A Cellular and Molecular Approach. Philadelphia, PA: Elsevier/Saunders. ISBN 1-4160-2328-3.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
Vanjsi linkovi
uredi