Titova pećina (Drvar)

Titova pećina je pećina uz desnu obalu rijeke Unac, u Drvaru, Bosna i Hercegovina.

Titova pećina u Drvaru
Lokacija	Drvar, Bosna i Hercegovina
Koordinate	44°22′22″N 16°24′08″E

U toku Drugog svjetskog rata maršal Tito koristio je nekoliko pećina za sklanjanje: pećina u selu Bogovići (Pale), pećina kod sela Plahovići (Kladanj), Zabrđanska pećina (Glavatičevo), pećina u Bastasima (Drvar), ali je jedino pećina u Drvaru, zbog dramatičnosti događanja (njemački desant, boravka Vrhovnog štaba), uređena kao dio vojnog muzeja. Proglašena je, zajedno sa Muzejom 25. maj, Titovom vilom i zgradom u kojoj je oformljena OZNA (Odjeljenje zaštite naroda), za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.

Morfologija

Titova pećina nalazi se na padini brda Gradina na oko 23 metra iznad korita rijeke Unac. Od centra grada je udaljena svega 1 km. Sadašnje dimenzije pećinskog ulaza su 6 m širina i 7 m visina i posljedica su vještačkog proširivanja radi postavljanja baraka. Pred pećinom se nalazi zaravnjeni plato, ukupne dužine 18 m, na kojem su postavljene dvije barake dužine 12 i 4 m i širine 5 m. U nastavku pećinu čini horizontalni kanal dužine 16 m, visine 4 m i širine 2,5–4 m. Na kraju ovog hodnika nalaze se željezna vrata postavljena još 1938. godine prilikom istraživanja pećine radi vodosnabdijevanja. Duž ovog dijela kanala postavljene su daske radi lakšeg razgledanja pećine. Ukupna dužina pećine je 85 m.U nastavku pećinski kanal se kaskadno spušta i završava sifonskim jezerom na dnu). Visinska razlika od željeznih vrata do površine sifonskog jezera je 53 m. Voda u jezeru na dnu se za vrijeme kišnih perioda može podignuti do izlaza iz pećine, kada se prelijeva u vidu slapa visokog 12 m.

Historija

Poznata je postala u vrijeme Desanta na Drvar 25. og maja 1944. U socijalističkoj Jugoslaviji bila je jedna od najpoznatijih turističkih destinacija (200.000 posjetilaca). U toku posljednjeg rata u Bosni i Hercegovini bila je devastirana. Obnovljena je u sklopu obnavljanja Muzeja „25. maj“ i svečano otvorena 25. maja 2006. godine. Ideja za obnovu historijskog kompleksa potekla je od udruženja „Drvarska drenjina“ koju su podržale lokalne vlasti, ali ponajviše USAID sa 45.000 KM. Cilj obnove je isključivo ponovni razvoj historijskog i tranzitnog turizma.

Na ulazu u pećini, nalaze se spojene dvije prizemne drvene barake, postavljene na armiranobetonsku ploču.

Literatura

• Petar Mišković, Desant na Drvar. Sarajevo: Zavod za izdavanje udžbenika, 1974.
• Stevo Popović, Desant na Drvar u svjetlu dokumentacije i eksponata Muzeja revolucije u Sarajevu i Muzeja „25. maj“ u Drvaru. Sarajevo: Muzej revolucije SR BiH, 1969.

Vanjski linkovi

• BH Turizam - Drvar Arhivirano 6. 9. 2015. na Wayback Machine