Srbijanska okupacija Albanije
Srbijanska okupacija Albanije je trajala od novembra 1912. do augusta 1913. godine. Iz naselja Ljumi i Has u Albaniji srbijanska vojska se povukla tek 1920. godine.[1][2]
Prvi balkanski rat zatekao je Albance kao naciju bez vlastite nacionalne države. Krajem 1912. godine, nakon što je Visoka Porta priznala autonomiju Albanije, susjedne balkanske države Srbija, Crna Gora i Grčka su zajednički napale Osmanlijsko carstvo i u toku narednih nekoliko mjeseci osvojile i međusobno podijelile gotovo sve osmanlijske teritorije naseljene Albancima.[3] Kraljevina Srbija je zauzela najveći dio kopnene Albanije i veći dio albanske jadranske obale.
Tokom okupacije počinjeni su brojni zločini nad albanskim stanovništvom u cilju "potpunog preinačenja etničkog karaktera ovih oblasti".[3] Ukupan broj žrtava tokom 1912. i 1913. godine u svim albanskim područjima pod srbijanskom kontrolom, srbijanski socijalista Kosta Novaković procjenjuje na oko 120.000 Albanaca oba spola i svih dobi.[4] Srbijanska vlada je većinu izvještaja o ratnim zločinima dočekala službenim poricanjem.[5]
Pod jakim međunarodnim pritiskom, balkanski susjedi su sredinom 1913. godine bili prinuđeni da se povuku s teritorije međunarodno priznate države Albanije. Novonastala Kneževina Albanija je obuhvatila tek oko polovinu albanske etničke teritorije, dok se veliki broj Albanaca našao unutar susjednih država.[6] Nakon ovog rata, Kosovo je pripalo Srbiji.
Ovi događaji su umnogome doprinijeli narastanju srpsko-albanskog sukoba.[7]
Literatura
uredi- Dimitrije Tucović, Srbija i Arbanija. Jedan prilog kritici zavojevačke politike srpske buržoazije, Beograd 1914.
- Dimitrije Đorđević, Izlazak Srbije na Jadransko more i konferencija ambasadora u Londonu 1912, Beograd 1956.
- Prvi balkanski rat 1912-1913 (Operacije srpske vojske) I, Beograd 1959.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ Otpor okupaciji i modernizaciji
- ^ Expulsions Of Albanians and Colonisation of Kosova II Arhivirano 31. 10. 2006. na Wayback Machine (Historijski institut u Prištini)
- ^ a b Report of the International Commission to Inquire into the Causes and Conduct of the Balkan War
- ^ "Kosta Novaković, Srbizacija i kolonizacija Kosova". Arhivirano s originala, 25. 12. 2013. Pristupljeno 7. 12. 2009.
- ^ "Leo Freundlich: Albania's Golgotha". Arhivirano s originala, 31. 5. 2012. Pristupljeno 7. 12. 2009.
- ^ "Robert Elsie, The Conference of London 1913". Arhivirano s originala, 17. 7. 2011. Pristupljeno 7. 12. 2009.
- ^ Dimitrije Tucović, Srbija i Arbanija. Jedan prilog kritici zavojevačke politike srpske buržoazije, Beograd 1914.