Sarajevska sahat-kula
Sarajevska sahat-kula se nalazi u blizini Gazi Husrev-begove džamije i jedna je od najvećih u Bosni i Hercegovini. Sagrađena je u 17. vijeku. Poslije požara 1697. godine kada je spaljena pod naletom Eugena Savojskog, sahat kula je obnovljena, kao i 1762.
Poslije austrougarske okupacije dograđen je gornji dio objekta, a sat su donijela dva sarajevska trgovca iz Londona 1874, jer je stari, turski sat, koji je do tada bio na ovoj kuli, dotrajao. Stari sat je odnesen na Vratnik u Vratničku džamiju.[1]
Na kuli je sat marke Gillett & Johnston, izrađen 1873. u Londonu.[2]
Graditelj kule je Gazi Husrev-beg, jedan od najvećih bosanskih vakifa iz turskog doba. Prvi pisani trag o njoj datira iz 17. vijeka. Kula ima 76 drvenih stepenika, poredanih u kvadratnom nizu, po kojima se penje muvekit jednom sedmično da podesi vrijeme. Sat se mora podešavati, jer pokazuje vrijeme a la turca (lunarni sat). Pretpostavlja se da je jedini u Evropi koji pokazuje vrijeme po lunarnom kalendaru.[3] Ovaj sat ponoć pokazuje tačno u momentu zalaska sunca u Sarajevu. U dvorištu Begove džamije postojala je muvekithana, u kojoj se na osnovu preciznih mjerenja i posude s vodom određivalo tačno vrijeme namaza.
Godine 1967. sat je popravljen, a kazaljke i brojevi na sva četiri brojčanika su pozlaćeni. Kada u toku islamskog svetog mjeseca posta ramazana sat na kuli otkuca 24 sata, vrijeme je iftaru. Poslije prvog otkucaja na Begovoj se džamiji pale kandilji, a nakon toga sa Bijele tabije tradicionalno puca top, koji označava kraj posta.
Proglašenje nacionalnim spomenikom
urediKomisija za očuvanje nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine, 2006. godine donijela je odluku kojom se Sarajevska sahat-kula proglašava nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.[4]
Reference
uredi- ^ http://www.nwbih.com/news.cgi?ref1=87[mrtav link]
- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 7. 4. 2008. Pristupljeno 5. 7. 2008.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
- ^ http://balkans.aljazeera.net/blog/sahat-kula-jedini-lunarni-sat-u-evropi
- ^ Odluka Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika na osnovu člana V stav 4 Aneksa 8 Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini i člana 39 stav 1 Poslovnika o radu Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika, na sjednici održanoj od 4. do 10. jula 2006. godine
Nedovršeni članak Sarajevska sahat-kula koji govori o arhitekturi treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.