Petar II Petrović Njegoš

crnogorski vladika i pjesnik

Petar II Petrović Njegoš (13. novembar 1813. - 31. oktobar 1851.), poznatiji kao Njegoš, je bio crnogorski vladar, vladika, pjesnik i filozof čiji se radovi smatraju jednim od najvažnijih u crnogorskoj književnosti.

Petar II Petrović Njegoš
Crnogorski vladar
Rođenje (1813-11-01) 1. novembar 1813.
Cetinje, Crna Gora
Smrt31. oktobar 1851(1851-10-31) (37 godina)
Cetinje, Crna Gora

Rođen je u selu Njeguši, blizu tadašnjeg crnogorskog glavnog grada Cetinja. Školovao se u nekoliko crnogorskih manastira i postao duhovni i politički lider u zemlji nakon smrti svog strica Petra I. Nakon eliminacije svih ljudi koji su bili protiv njegove vladavine, koncentrirao se na ujedinjenje svih plemena u Crnoj Gori i uspostavljanje centralizirane države. Uveo je sistem oporezivanja, formirao lične čuvare i implementirao niz novih zakona koji su zamijenili zakone njegovih prethodnika. Njegova politika oporezivanja se pokazala izuzetno nepopularnom od strane crnogorskih plemena i bila je uzrok nekoliko pobuna tokom njegovog života. Njegoševa vladavina je definirana stalnom političkom i vojnom borbom sa Osmanlijskim carstvom i njegovim pokušajima da proširi teritoriju Crne Gore dok ne dobije bezuslovno priznanje od Visoke porte. Kao zagovornik ujedinjenja i oslobađanja srpskog naroda, bio je spreman da se ujedini sa Srbijom i da postane vjerski vođa svih srba (današnji patrijarh Srpske pravoslavne crkve). Iako se ujedinjenje dviju zemalja nije desilo za vrijeme njegovog života, Njegoš je postavio neke od temelja jugoslavenstva i uveo moderne političke koncepte u Crnu Goru.

Poštovan kao pjesnik i filozof, Njegoš je dobro poznat po svom epu "Gorski vijenac", koji se smatra remek djelom crnogorske, srpske i jugoslavenske književnosti. Njegoš je ostao utjecajan u Crnoj Gori i susjednim zemljama, a njegovi radovi su utjecali na veliki broj različitih grupa, uključujući srpske, crnogorske i jugoslavenske nacionaliste, kao i monarhiste i komuniste.

Rani život i porijeklo

 
Vladika Petar II Petrović, u Beču u ljeto 1851, talbotipija (kalotipija), Anastas Jovanović, Muzej grada Beograda. Ovo je jedina poznata fotografija Njegoša.

Petar II Petrović Njegoš se rodio kao Radivoje "Rade" Petrović 13. novembra 1813. godine u planinskom selu Njeguši, u blizini Cetinja. Njegov otac, Tomislav "Tomo" Petrović, je bio član plemena Petrović iz Katunske nahije. Njegova majka, Ivana Proroković, rodom iz sela Mali Zalaz bila je kćerka kapetana Laze Prorokovića.

 
Gorski vijenac, vladike Petra II Petrovića Njegoša, štampan u Beču 1847. godine, Njegošev muzej - Biljarda. Iste godine izlaze Pesme Branka Radičevića, rasprava o jeziku Rat za srpski jezik i pravopis Đure Daničića i prijevod Novog Zavjeta Vuka Stefanovića Kadadžića. Sva ova četiri dela pisana su narodnim jezikom i, sem "Gorskog vijenca", štampana novim pravopisom.

Nema pouzdanih informacija o njenom datumu rođenja, ali se vjeruje da je bila oko deset godina mlađa od svog muža. Tomo i Ivana su imali petero djece; sinovi Petar, Rade i Jovan i kćerke Marija i Stana. Marija je bila udata za crnogorskog poglavicu Andriju Perovića, serdara Cuce, a Stana je bila udata za Filipa Đuraškovića, serdara Crnojevića rijeke.

Djela

Također pogledajte

Literatura

Vanjski linkovi