Palmotići
Palmotići (ital.: Palmotta), hrvatska plemićka porodica, jedna od najuglednijih starih patricijskih porodica iz Dubrovačke republike. Mnogi njeni članovi bili su na visokim državnim funkcijama, a bili su i pomorci, brodovlasnici, trgovci, diplomati, te poznati književnici.
| Palmotić | |
|---|---|
 | |
| hrvatska plemićka porodica | |
| Država | Dubrovačka republika |
| Etničko porijeklo | hrvatsko |
| Matična kuća | Balislava (Boleslavić) |
| Osnivanje | 13. vijek |
| Osnivač | Palmo de Balislava |
| Sadašnji rodonačelnik |
izumrli 1709. |
Porodična historija
uredi
Svoje porijeklo Palmotići vuku najvjerovatnije sa područja srednjovjekovne Humske zemlje, odnosno Zahumlja. U sačuvanim dubrovačkim dokumentima se članovi porodice prvi put pominju u 13. vijeku. Oni potiču od Palma de Balislava, plemića koji se u dokumentima pominje u periodu 1282-1295. i čija je porodica u to vrijeme bila jedna od najuglednijih u Dubrovačkoj republici. Njegovi preci su se, prema dubrovačkim hroničarima, doselili godine 1157. i nazivali su se Balislava, odnosno Boleslavić. Njegovi sinovi Džore (Juraj), Vito i Andrija prvi su imali prezime de Palmota, odnosno Palmotić.
U dvjestogodišnjem periodu između 1440. i 1640. godine bilo je ukupno je 46 članova porodice u Velikom vijeću Republike, organu kojeg su sačinjavali svi punoljetni patriciji. U istom periodu Palmotići su 67 puta izabrani u Vijeće umoljenih, odnosno za senatore, a 34 ih je bilo članova Malog vijeća. Za dubrovačkog kneza, najvišeg državnog funkcionera, čiji je mandat trajao samo jedan mjesec, birani su 42 puta.
U 15. vijeku Palmotići su jedna od samo 33 preostale vlasteoske familije na području Dubrovačke republike. Proces izumiranja dubrovačkog plemstva nastavio se, pa su u 17. vijeku opstale samo 24 porodice, među kojima i Palmotići. Oni u tom periodu dostižu svoj vrhunac, ističući se posebno svojim književnim djelima.
Mnogi članovi porodice bili su diplomati i vršili razne funkcije na brojnim vladarskim dvorovima u tada poznatom svijetu. Jednom od njih, Dživu (Ivanu) Palmotiću, ambasadoru u Budimu, pripala je čast da ceremonijalni mač, poklon hrvatsko-ugarskog kralja Matije Korvina dubrovačkom knezu, lično dopremi 1466. godine iz Budima u Dubrovnik. Grb porodice Palmotić od tada sadrži prikaz mača.
Porodica je imala nekoliko grana, kojih se u 17. vijeku pominje šest, i koje su bile različito politički orijentisane. Najduže se održala grana koju je formirao Ivan Jakovljev Palmotić s nadimkom Dionorić (živio 1569-1647), čiji potomci su preuzeli i nosili taj nadimak u prezimenu.
Proces izumiranja dubrovačkih aristokratskih familija zahvatio je intenzivno u drugoj polovini 17. vijeka i Palmotiće. U velikom zemljotresu, koji je 1667. pogodio Dubrovnik, stradali su žena i djeca Jakete (Jakova) Palmotića Dionorića, posljednjeg muškog člana porodice, koji se tada kao poslanik nalazio u Carigradu. Do početka 18. vijeka živjela je od članova porodice samo Jelena Palmotić, čijom smrću 1709. godine se ugasila ta ugledna dubrovačka plemićka familija.
Najpoznatiji članovi porodice
urediNajpoznatiji članovi porodice u periodu od nekoliko vijekova bili su:
- Dživo/Ivan (ital.: Giovanni), diplomat, živio u 16. vijeku
- Džono/Junije (ital.: Giunio), (*7. novembra 1607 – †između 29. juna i 6. jula 1657.), hrvatski barokni pjesnik i dramatičar
- Džore/Juraj (ital.: Giorgio), (1606-1675), Junijev brat, bio političar i dramatičar
- Jaketa/Jakov Dionorić Palmotić (ital.: Giacomo), (*1623 – †22. februara 1680), diplomat i književnik
Također pogledajte
urediVanjski linkovi
uredi- Palmotići u Hrvatskoj enciklopediji Leksikografskog zavoda „Miroslav Krleža“
- Balislava (Boleslavić) – dubrovačka plemićka porodica iz koje nastaje porodica Palmotić
- Palmotići – jedna od 33 dubrovačke vlasteoske porodice u 15. vijeku
- Dživo Palmotić donio je knežev ceremonijalni mač, poklon kralja Matije Korvina, u Dubrovnik
- Jaketa Dionorić Palmotić, dubrovački književnik, umro 1680.