Nagrada Booker, ranije nazvana Bookerova nagrada za fikciju (1969–2001) i Man Booker nagrada (2002–2019), je jedna od najprestižnijih književnih nagrada u svijetu, koja se dodjeljuje svake godine za najbolje pojedinačno djelo kontinuirane fikcije napisano na engleskom jeziku, koje je objavljeno u Ujedinjenom Kraljevstvu i/ili Irskoj. Dobitnik Bookerove nagrade dobija 50.000 funti, kao i međunarodni publicitet koji obično dovodi do značajnog povećanja prodaje.[1] Kada je nagrada stvorena, samo su romani koje su napisali građani Commonwealtha, Irske i Južnoafričke Republike (a kasnije i Zimbabvea) imali pravo na natjecanje; ali je to 2014 prošireno na bilo koji roman na engleskom jeziku – promjena koja se pokazala kontroverznom.[2][3]

Nagrada "Booker"
Dodjeljuje se zaNajbolje djelo kontinuirane fikcije godine, napisano na engleskom jeziku i objavljeno u Velikoj Britaniji ili Irskoj
LokacijaLondon
DržavaEngleska
Prvi put dodijeljena1969; prije 55 godina (1969)
Trenutno nagrađeniPaul Lynch

Komisija od pet članova koju čine autori, izdavači i novinari, kao i političari, glumci, umjetnici i muzičari,[4] svake godine imenuje Fondacija Nagrade Booker za odabir pobjedničke knjige.[5][6] Od 2015 izvršni direktor Fondacije je Gaby Wood.[7][8][9]

Književna nagrada visokog profila u britanskoj kulturi, Bookerova nagrada se dočekuje s iščekivanjem i pompom širom svijeta.[10] Književni kritičari napominju da je znak razlikovanja da autori budu izabrani za ulazak u uži izbor ili da budu nominovani za "širu listu".[1]

Sestrinska nagrada, Međunarodna Bookerova nagrada, dodjeljuje se za beletristično djelo prevedeno na engleski i objavljeno u Ujedinjenom Kraljevstvu ili Irskoj. Za razliku od Bookerove nagrade, zbirke kratkih priča su kvalifikovane za Međunarodnu Bookerovu nagradu. Novčana nagrada od 50.000 funti ravnomjerno je podijeljena između autora i prevodioca pobjedničkog romana.[11]

Dobitnici

uredi
Godina Dobitnik Djelo Žanr Država Referenca
1969. P. H. Newby Something to Answer For Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [12]
1970. Bernice Rubens The Elected Member Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [13]
1971. V. S. Naipaul In a Free State Roman Ujedinjeno Kraljevstvo
Trinidad i Tobago
[14]
1972. John Berger G. Eksperimentalni roman Ujedinjeno Kraljevstvo [15]
1973. J. G. Farrell The Siege of Krishnapur Roman Ujedinjeno Kraljevstvo
Irska
[16]
1974. Nadine Gordimer The Conservationist Roman Južnoafrička Republika [17]
Stanley Middleton Holiday Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [18]
1975. Ruth Prawer Jhabvala Heat and Dust Historijski roman Ujedinjeno Kraljevstvo
Njemačka
1976. David Storey Saville Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [19]
1977. Paul Scott Staying On Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [20]
1978. Iris Murdoch The Sea, the Sea Filozofski roman Ujedinjeno Kraljevstvo
Irska
[21]
1979. Penelope Fitzgerald Offshore Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [22]
1980. William Golding Rites of Passage Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [23]
1981. Salman Rushdie Midnight's Children Magijski realizam Ujedinjeno Kraljevstvo [24]
1982. Thomas Keneally Schindler's Ark Biografski roman Australija [25]
1983. J. M. Coetzee Life & Times of Michael K Roman Južnoafrička Republika [26]
1984. Anita Brookner Hotel du Lac Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [27]
1985. Keri Hulme The Bone People Misterija Novi Zeland [28]
1986. Kingsley Amis The Old Devils Strip Ujedinjeno Kraljevstvo [29]
1987. Penelope Lively Moon Tiger Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [30]
1988. Peter Carey Oscar and Lucinda Historijski roman Australija [31]
1989. Kazuo Ishiguro The Remains of the Day Historijski roman Ujedinjeno Kraljevstvo [32]
1990. A. S. Byatt Possession Historiografska metafikcija Ujedinjeno Kraljevstvo [33]
1991. Ben Okri The Famished Road Magic realism Nigerija [34]
1992. Michael Ondaatje The English Patient Historiografska metafikcija Kanada
Šri Lanka
[35]
Barry Unsworth Sacred Hunger Historijski roman Ujedinjeno Kraljevstvo [36]
1993. Roddy Doyle Paddy Clarke Ha Ha Ha Roman Irska [37]
1994. James Kelman How Late It Was, How Late Roman struje svijesti Ujedinjeno Kraljevstvo [38]
1995. Pat Barker The Ghost Road Ratni roman Ujedinjeno Kraljevstvo [39]
1996. Graham Swift Last Orders Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [40]
1997. Arundhati Roy The God of Small Things Roman Indija
1998. Ian McEwan Amsterdam Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [41]
1999. J. M. Coetzee Disgrace Roman Južnoafrička Republika [42]
2000. Margaret Atwood The Blind Assassin Historijski roman Kanada [43]
2001. Peter Carey True History of the Kelly Gang Historijski roman Australija [44]
2002. Yann Martel Life of Pi Fantastika i avanturana Kanada [45]
2003. DBC Pierre Vernon God Little Crna komedija Australija [46]
2004. Alan Hollinghurst The Line of Beauty Historijski roman Ujedinjeno Kraljevstvo [47]
2005. John Banville The Sea Roman Irska
2006. Kiran Desai The Inheritance of Loss Roman Indija [48]
2007. Anne Enright The Gathering Roman Irska
2008. Aravind Adiga The White Tiger Roman Indija [49]
2009. Hilary Mantel Wolf Hall Historijski roman Ujedinjeno Kraljevstvo
2010. Howard Jacobson The Finkler Question Strip Ujedinjeno Kraljevstvo
2011. Julian Barnes The Sense of an Ending Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [50]
2012. Hilary Mantel Bring Up the Bodies Historijski roman Ujedinjeno Kraljevstvo
2013. Eleanor Catton The Luminaries Historijski roman Novi Zeland [51]
2014. Richard Flanagan The Narrow Road to the Deep North Historijski roman Australija [52]
2015. Marlon James A Brief History of Seven Killings Historijski/eksperimentalni roman Jamaica [53]
2016. Paul Beatty The Sellout Satirični roman United States [54]
2017. George Saunders Lincoln in the Bardo Historijski/eksperimentalni roman United States
2018. Anna Burns Milkman Roman Ujedinjeno Kraljevstvo [55]
2019. Margaret Atwood The Testaments Roman Kanada
Bernardine Evaristo Girl, Woman, Other Eksperimentalni roman Ujedinjeno Kraljevstvo [56]
2020. Douglas Stuart Shuggie Bain Roman Ujedinjeno Kraljevstvo
United States
[57]
2021. Damon Galgut The Promise Roman Južnoafrička Republika [58]
2022. Shehan Karunatilaka The Seven Moons of Maali Almeida Roman / Fantastika / Nadnaravno Šri Lanka [59]
2023. Paul Lynch Prophet Song Distopijski roman Irska [60]

Reference

uredi
  1. ^ a b Sutherland, John (9. 10. 2008). "The Booker's Big Bang". New Statesman. Arhivirano s originala, 27. 2. 2012. Pristupljeno 12. 3. 2024.
  2. ^ "Meet The Man Booker Prize 2014 Judges". The Booker Prizes. 12. 12. 2013.
  3. ^ "'A surprise and a risk': Reaction to Booker Prize upheaval". BBC News. 18. 9. 2013. Pristupljeno 19. 9. 2013.
  4. ^ "The Booker Prize 2024". The Booker Prizes. Pristupljeno 20. 1. 2024.
  5. ^ "The Booker Prize | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). Pristupljeno 24. 9. 2022.
  6. ^ "A glimpse behind the scenes: The Booker at 50 | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). Pristupljeno 24. 9. 2022.
  7. ^ Gaby Wood at The Booker Prizes.
  8. ^ Flood, Alison (30. 4. 2015). "Gaby Wood, head of books at Daily Telegraph, appointed as new literary director of Booker prize foundation". The Guardian.
  9. ^ Jennifer (20 April 2015), "Booker Prize Foundation Hints at New Direction with Appointment of Gaby Wood as Literary Director", Books Live, Sunday Times (South Africa).
  10. ^ Hoover, Bob (10. 2. 2008). "'Gathering' storm clears for prize winner Enright". Pittsburgh Post-Gazette. Arhivirano s originala, 18. 7. 2012. Pristupljeno 10. 2. 2008. In America, literary prizes are greeted with the same enthusiasm as a low Steelers draft choice. Not so in the British Isles, where the $98,000 Man Booker Fiction Prize can even push Amy Winehouse off the front page – at least for a day. The atmosphere around the award approaches sports-championship proportions, with London bookies posting the ever-changing odds on the nominees. Then, in October when the winner is announced live on the BBC TV evening news, somebody always gets ticked off.
  11. ^ "The Booker Prizes". Booker Prize Foundation.
  12. ^ Jordison, Sam (21. 11. 2007). "Looking back at the Booker: PH Newby". The Guardian.
  13. ^ Jordison, Sam (12. 12. 2007). "Looking back at the Booker: Bernice Rubens". The Guardian.
  14. ^ Jordison, Sam (21. 12. 2007). "Looking back at the Booker: VS Naipaul". The Guardian.
  15. ^ Jordison, Sam (9. 1. 2008). "Looking back at the Booker: John Berger". The Guardian.
  16. ^ Jordison, Sam (23. 1. 2008). "Looking back at the Booker: JG Farrell". The Guardian.
  17. ^ Jordison, Sam (27. 2. 2008). "Looking back at the Booker: Nadine Gordimer". The Guardian.
  18. ^ Jordison, Sam (13. 3. 2008). "Looking back at the Booker: Stanley Middleton". The Guardian.
  19. ^ Jordison, Sam (18. 11. 2008). "Booker club: Saville". The Guardian.
  20. ^ Jordison, Sam (22. 12. 2008). "Booker club: Staying On". The Guardian.
  21. ^ Jordison, Sam (11. 2. 2009). "Booker club: The Sea, the Sea". The Guardian.
  22. ^ Jordison, Sam (13. 3. 2009). "Booker club: Offshore". The Guardian.
  23. ^ Jordison, Sam (15. 4. 2009). "Booker club: Rites of Passage". The Guardian.
  24. ^ Jordison, Sam (10. 7. 2008). "Midnight's Children is the right winner". The Guardian.
  25. ^ Jordison, Sam (15. 5. 2009). "Booker club: Schindler's Ark". The Guardian.
  26. ^ Jordison, Sam (16. 6. 2009). "Booker club: Life and Times of Michael K". The Guardian.
  27. ^ Jordison, Sam (5. 8. 2009). "Booker club: Hotel du Lac". The Guardian.
  28. ^ Jordison, Sam (20. 11. 2009). "Booker club: The Bone People by Keri Hulme". The Guardian.
  29. ^ Jordison, Sam (16. 2. 2010). "Booker club: The Old Devils". The Guardian.
  30. ^ Jordison, Sam (19. 3. 2010). "Booker club: Moon Tiger". The Guardian.
  31. ^ Jordison, Sam (28. 5. 2008). "Looking back at the Booker: Peter Carey". The Guardian.
  32. ^ Jordison, Sam (26. 11. 2010). "Booker club: The Remains of the Day". The Guardian.
  33. ^ Heller Anderson, Susan (12. 10. 1990). "Byatt Wins the Booker Prize". The New York Times.
  34. ^ Jordison, Sam (20. 1. 2011). "Booker club: The Famished Road". The Guardian.
  35. ^ Jordison, Sam (4. 3. 2011). "Booker club: The English Patient". The Guardian.
  36. ^ Jordison, Sam (10. 6. 2011). "Booker club: Sacred Hunger". The Guardian.
  37. ^ Streitfeld, David (27. 10. 1993). "Roddy Doyle Wins U.K.'s Booker Prize". The Washington Post.
  38. ^ Jordison, Sam (14. 9. 2011). "Booker club: How Late It Was, How Late by James Kelman". The Guardian.
  39. ^ Jordison, Sam (6. 6. 2008). "Looking back at the Booker: Pat Barker". The Guardian.
  40. ^ Jordison, Sam (24. 7. 2012). "Booker club: Last Orders by Graham Swift". The Guardian.
  41. ^ Jordison, Sam (6. 12. 2011). "Booker club: Amsterdam by Ian McEwan". The Guardian.
  42. ^ Jordison, Sam (24. 6. 2008). "Looking back at the Booker: JM Coetzee". The Guardian.
  43. ^ "Margaret Atwood | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 18. 11. 1939. Pristupljeno 26. 9. 2022.
  44. ^ "Peter Carey | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 7. 5. 1943. Pristupljeno 26. 9. 2022.
  45. ^ "Yann Martel | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 25. 6. 1963. Pristupljeno 26. 9. 2022.
  46. ^ "D.B.C. Pierre | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). Pristupljeno 26. 9. 2022.
  47. ^ "Alan Hollinghurst | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 26. 5. 1954. Pristupljeno 26. 9. 2022.
  48. ^ Ezard, John (11. 10. 2006). "First-timer beats the odds to take Booker prize that eluded her mother". The Guardian.
  49. ^ Jordison, Sam (22. 8. 2008). "Booker Club: The White Tiger". The Guardian.
  50. ^ Brown, Mark (18. 10. 2011). "Booker prize 2011: Julian Barnes triumphs at last". The Guardian.
  51. ^ Brown, Mark (15. 10. 2013). "Eleanor Catton becomes youngest Booker prize winner". The Guardian.
  52. ^ Brown, Mark (14. 10. 2014). "Richard Flanagan wins Man Booker prize with 'timeless depiction of war'". The Guardian.
  53. ^ Brown, Mark (13. 10. 2015). "Marlon James wins the Man Booker prize 2015". The Guardian.
  54. ^ Brown, Mark (25. 10. 2016). "Man Booker prize 2016 won by American author Paul Beatty". The Guardian.
  55. ^ Flood, Alison; Claire Armitstead (16. 10. 2018). "Anna Burns wins Man Booker prize for 'incredibly original' Milkman". The Guardian.
  56. ^ "Bernardine Evaristo | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 28. 5. 1959. Pristupljeno 26. 9. 2022.
  57. ^ "Douglas Stuart | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 31. 5. 1976. Pristupljeno 26. 9. 2022.
  58. ^ "Damon Galgut | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 12. 11. 1963. Pristupljeno 26. 9. 2022.
  59. ^ "The Seven Moons of Maali Almeida | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 4. 8. 2022. Pristupljeno 17. 10. 2022.
  60. ^ Schaub, Michael (26. 11. 2023). "Winner of the 2023 Booker Prize Is Revealed". Kirkus Reviews (jezik: engleski). Pristupljeno 22. 12. 2023.

Također pogledajte

uredi

Vanjski linkovi

uredi