Mravlja kiselina

Metanska kiselina (metan-kiselina, formična kiselina, poznata i kao mravlja kiselina) je najjednostavnija od svih karboksilnih kiselina. Prvi put je izolirana iz crvenih mrava, pa je po tome dobila i trivijalno ime. To je bezbojna tekućina, oštrog mirisa. Njena formula je HCOOH.

Metanska kiselina
Općenito
Hemijski spoj	Metanska kiselina
Druga imena	Mravlja kiselina Formična kiselina Formalinska kiselina Hidroksimetanon
Molekularna formula	CH2O2
CAS registarski broj	64-18-6
Kratki opis	bezbojna tekućina
Osobine1
Molarna masa	46,03 g/mol
Agregatno stanje	tekuće
Gustoća	1,22 g/cm3 pri 20 °C
Tačka topljenja	8 °C
Tačka ključanja	101 °C (raspada se)
Pritisak pare	43 hPa pri 20 °C
Rastvorljivost	može se miješati s vodom, etanolom i glikolom
1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima.

Dobijanje

Uvođenjem ugljik monoksida u rastvor natrijum hidroksida, pri temperaturi od 150 °C i pritisku od 8 bar se dobijanatrijum formijat, so metan-kiseline:

${\rm {CO+NaOH\rightarrow HCOONa}}$

Daljim reakcijama natrijum-formijata sa sumpornom kiselinom (H₂SO₄) dobija se čista metan-kiselina:

${\rm {2HCOONa+H_{2}SO_{4}\rightarrow 2HCOOH+Na_{2}SO_{4}}}$

Hemijske reakcije

Disocijacija

HCOOH + H₂O→ H₃O⁺ + HCOO^-

Reakcija sa metalima

2HCOOH + 2Na→ 2HCOONa + H₂
2HCOOH + Zn → (HCOO)₂Zn + H₂

Neutralizacija

HCOOH + NaOH→ HCOONa + H₂O
2HCOOH + CaO → (HCOO)₂Ca+H₂O

Upotreba

Upotrebljava se pri bojenju tekstila, štavljenja kože, sprečavanja vrenja voćnih sokova, dezinfekcije vinskih buradi, itd.

Također pogledajte

• Čuvarkuća

Vanjski linkovi

• https://web.archive.org/web/20050501143635/http://etd.rau.ac.za/theses/available/etd-09082004-124908/
• http://www.inchem.org/documents/icsc/icsc/eics0485.htm
• http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0296.html