Karl Jaspers (Oldenburg, 23. februar 1883. – Basel, 26. februar 1969) bio je njemački filozof[1] i psihijatar.

Karl Jaspers

Bio je univerzitetski profesor u Heidelbergu, a 1937. godine je kao protivnik nacizma penzionisan. U njegovoj filozofiji egzistencije posebno je naglašena briga za integritet ljudske ličnosti.

Ne treba s filozofijom brkati baš sve što nosi njeno ime. - Karl Jaspers

Biografija

uredi

Rođen 23. februara 1883. u Oldenburgu u bankarskoj porodici. Po očevoj želji, poslije mature najprije studira pravo u Frajburgu i Minhenu; u to vrijeme ljekari mu otkrivaju neizlječivo oboljenje pluća i srca, zbog čega će Jaspers čitavog života morati da se kloni svakog fizičkog napora.

1902–09 studira medicinu u Berlinu, Getingenu i Hajdelbergu, polaže državni ispit; 1909. brani disertaciju na temu Nostalgija i zločin.

1909–15 naučni saradnik na psihijatrijskoj klinici u Hajdelbergu; sklapa prijateljstvo sa sociologom Maksom Veberom. Habilituje se 1913. iz psihologije kod V. Vindelbanda raspravom Opća psihopatologija. Od 1916. je vanredni profesor na Katedri za psihologiju u Hajdelbergu, a od 1921. redovni profesor na Katedri za filozofiju u Hajdelbergu; među njegovim tamošnjim studentima je i Hana Arent.

Jaspersovo nezadovoljstvo popularnim shvaćanjem mentalnih bolesti navelo ga je da dovede u pitanje i dijagnostičke kriterije i metode kliničke psihijatrije. Objavio je rad 1910. u kojem se bavi problemom da li je paranoja aspekt ličnosti ili rezultat bioloških promjena. Iako nije iznio nove ideje, ovaj članak je uveo prilično neobičnu metodu proučavanja, barem prema normama koje su tada prevladavale. Za razliku od Freuda, Jaspers je detaljno proučavao pacijente, dajući biografske podatke o pacijentima, kao i bilješke o tome kako su se sami pacijenti osjećali u vezi sa svojim simptomima. Ovo je postalo poznato kao biografska metoda i sada čini oslonac psihijatrijske i prije svega psihoterapeutske prakse.

Tokom vlasti nacionalsocijalista, Jaspers je izložen čestom šikaniranju zbog toga što mu je žena Jevrejka; od 1943. zabranjeno mu je da objavljuje.

U poslijeratnom dobu bitno doprinosi obnovi Univerziteta u Hajdelbergu; 1948. prihvata poziv na Katedru za filozofiju u Bazelu. Godine 1958. dobija Nagradu za mir (dodjeljuje Udruženje nemačkih knjižara). Umro je u Bazelu 26. februara 1969.

Djela:

uredi
  • "Opća psihologija"
  • "Um i egzistencija"
  • "Filozofija egzistencije"
  • "Istina i nauka"

Također pogledajte

uredi

Reference

uredi
  1. ^ "Karl Jaspers | njemački filozof". Encyclopedia Britannica. Pristupljeno 15. 3. 2016.


  Nedovršeni članak Karl Jaspers koji govori o biografijama treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.