Ivan Stambolić
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Ivan Stambolić (5. novembar 1936 – 25. august 2000) bio je srbijanski političar, koji je 1970-ih i 1980-ih obavljao najviše državne i partijske funkcije u Srbiji. U augustu 2000. godine kidnapovan je u Beogradu i odveden na planinu Fruška Gora gdje je ubijen. Njegov leš pronađen je krajem marta 2003. godine. Sahranjen je 8. aprila u Beogradu.
| Ivan Stambolić | |
|---|---|
 | |
| Predsjednik Predsjedništva Srbije | |
| Vrijeme na dužnosti 5. maj 1986 – 14. decembar 1987. | |
| Prethodnik | Dušan Čkrebić |
| Nasljednik | Petar Gračanin |
| Predsjednik Izvršnog vijeća Srbije | |
| Vrijeme na dužnosti 6. maj 1978 – 5. maj 1982. | |
| Prethodnik | Dušan Čkrebić |
| Nasljednik | Branislav Ikonić |
| Lični podaci | |
| Rođenje | 5. novembar 1936. Brezova, Kraljevina Jugoslavija |
| Smrt | 25. august 2000 (63 godine) Fruška gora, Savezna Republika Jugoslavija |
| Politička stranka | SKJ |
Biografija
urediRođen je 5. novembra 1936. godine u selu Brezova kod Ivanjice. Završio je srednju industrijsku školu u Rakovici i Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu. Radio je u Fabrici reznog alata u Čačku i u Industriji motora u Rakovici. Također je obavljao dužnost generalnog direktora fabrike Tehnogas, gdje mu je najbliži saradnik bio Slobodan Milošević.
U politiku je ušao krajem 1970-ih, kada je bio na dužnosti sekretara Izvršnog komiteta CK SK Srbije, zatim stupa na položaj predsjednika Izvršnog veća Srbije, pa na čelo Gradskog komiteta Saveza komunista Beograda, Saveza komunista Srbije, da bi početkom 1986. godine bio izabran za predsjednika Predsjedništva Srbije.
U to vreme najviše se trudio da obezbijedi Slobodanu Miloševiću položaj predsjednika srbijanske partije u čemu je i uspio. No, vrlo brzo, Milošević se okrijeće protiv njega. Naime, aprila 1987. godine, Milošević je posjetio Kosovo Polje gdje je razgovarao sa lokalnim partijskim rukovodiocima i Srbima. Ubrzo je na ulici došlo do sukoba naroda i milicije, i Milošević je izrekao čuvenu rečenicu "Niko ne smije da vas bije". Nakon toga, u srbijanskim medijima počinje svojevrsna nacionalistička histerija i provala bijesa prema kosovskim Albancima. Stambolić je pokušao izbjeći direktan konflikt sa Miloševićevom linijom, ali je Dragiša Pavlović (tada čelnik beogradskih komunista) otvoreno napao Miloševića i njegove da raspaljuju nacionalizam. Zbog toga je, 23. septembra 1987. na Osmoj sjednici CK SK Srbije, Pavlović ogromnom većinom glasova smijenjen sa svih dužnosti. A samo tri mjeseca kasnije, i sam Ivan Stambolić razriješen je dužnosti predsjednika Predsjedništva Srbije.
Nakon smjene, Stambolić je obavljao dužnost predsjednika JUBMES banke u Beogradu. Na ovu dužnost podnijeo je ostavku nakon par godina i otišao u penziju.
Bio je nosilac Ordena rada sa srebrnim vijencem i Ordena bratstva i jedinstva sa zlatnim vijencem.
Autor je knjiga Direktor u samoupravljanju (1978), Rasprave o SR Srbiji (1979, 1988) i Put u bespuće (1995).