Italijanska Kirenaika
Italijanska Kirenaika bila je italijanska kolonija u današnjoj istočnoj Libiji. Uspostavljena je 1927, a 1934. postala je dio Italijanske Libije.
| Italijanska Kirenaika Cirenaica Italiana |
||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1927–1934 | ||||||||||
|
||||||||||
|
||||||||||
| Glavni grad | Bengazi |
|||||||||
| Službeni jezik | italijanski | |||||||||
| Državno uređenje | kolonija | |||||||||
| Zakonodavstvo | ||||||||||
.svg){kind=small}
Historija
uredi
Italijanska Kirenaika je uspostavljena 1927. Godine 1934. postala je dio Italijanske Libije.
Tokom 1920-ih, u Kirenaiki su se vodile borbe između italijanske vlasti i libijskih pobunjenika. Godine 1931, vođa ustanka Omer Muhtar, zarobljen je i pogubljen.
U kasnim 1930-im, u Kirenaiki je živjelo 20.000 italijanskih kolonista, uglavnom u obalnim područjima. Posljedica toga bio je veliki ekonomski razvoj u drugoj polovini 1930-ih. Italija je masovno ulagala u infrastrukturu Libije, u cilju razvijanja ekonomije.[1]
Cilj Italijana bio je raseliti domaće stanovništvo u unutrašnjost zemlje i naseliti italijanske doseljenike u najplodnijim dijelovima zemlje.[1]
U Kirenaiki su, za italijanske doseljenike, 1938. osnovana sela Barraca, Maddalena, Oberdan, D'Annunzio i Battisti, a naredne godine Mameli i Filzi. Sela Gedida-Nuova, Nahida-Risorta, Zahra-Fiorita i el-Fager-Alba osnovana su za libijske porodice koje su dale borce u 1. i 2. libijskoj diviziji italijanske vojske.
Koncentracioni logori
uredi
Fašistička Italija održavala je u istočnoj Libiji nekoliko koncentracionih logora tokom prve faze okupacije zemlje. Kolonijalna vlast naredila je 1929. deportaciju stanovništva Džebel Ahdara kako bi onemogućila pobunjenicima da steknu podršku među lokalnim stanovništvom. Oko 100.000 ljudi završilo je u logorima Suluk, El Magrun, Abjar i El Agejla. Hiljade ljudi umrlo je u logorima, prije svega zbog loših higijenskih uslova koji su omogućili epidemije raznih bolesti. Logori su ukinuti 1934, kada je kolonijalna vlast započela politiku asimiliranja arapskog stanovništva. Politika je bila uspješna, a rezultat je bilo osnivanje dvije libijske divizije unutar italijanske vojske.
Infrastruktura
uredi
Italijani su sproveli mnoge značajnije infrastrukturne projekte u Kirenaiki, uglavnom u 1930-im. Najznačajniji projekti bili su autoput između Tripolija i Bengazija, izgradnja pruga i povećanje luke u Bengaziju.
Mnoga sela su sagrađena, sa svom potrebnom infrastrukturom, za italijanske doseljenike i libijske porodice (koje su dale borce u libijskim divizijama) u obalnim područjima u 1930-im.[2]
Hronologija
uredi- 1911: Početak italijansko-turskog rata. Italijani zauzimaju Tobruk, Dernu i Bengazi.[3]
- 1912: Sporazumom u Lausannei završava se italijansko-turski rat. Osmanlije Italiji prepuštaju Tripolitaniju i Kirenaiku.[3]
- 1917–21: Niz sporazuma (potpisanih u Akromi, Er Redžmi i Bu Merjemu) između Italije i Senusija. Rezultat je bilo odlaganje odlaganje sukoba.[4]
- 1923: Italijanski guverner Luigi Bongiovanni proglašava poništenje sporazuma sa Senusijama, a italijanske snage osvajaju Adždabiju, glavni grad senusijskog emirata.[5] Početak pobune pod vodstvom Omera Muhtara.
- 1925: Italijansko-egipćanskim sporazumom određene su granice Kirenaike i Egipta.[6]
- 1926: Italijanske snage osvajaju Džagbub.[3]
- Zima 1927–28: Osvajanjem Sidranskog zaliva, Italijani povezuju kolonije Tripolitaniju i Kirenaiku.[7]
- 1929: Pietro Badoglio postaje guverner Tripolitanije i Kirenaike. Početak propalih pregovora sa Omerom Muhtarom.[3]
- 1931: Okupacija distrikta Kufra u današnjoj jugoistočnoj Libiji. Izgradnja bodljikave žice na granici sa Egiptom. Zarobljavanje i pogubljenje Omera Muhtara.[5]
- 1932: Badoglio proglašava kraj pobune.[3]
- 1934: Kirenaika postaje dio Kolonije Libije.
Reference
uredi- ^ a b General History of Africa (1990), Albert Adu Boahen, Unesco. International Scientific Committee for the Drafting of a General History of Africa, str. 196
- ^ "Chapter Libya-Cyrenaica" (PDF). Arhivirano s originala (PDF), 7. 4. 2020. Pristupljeno 5. 6. 2016.
- ^ a b c d e Kalifa Tillisi, “Mu’jam Ma’arik Al Jihad fi Libia 1911-1931”, Dar Ath Thaqafa, Beirut, Lebanon, 1973.
- ^ Mohammed Fouad Shukri, “As Senussiya Deen wa Daula”, Markaz ad Dirasat al Libiya, Oxford, 2005.
- ^ a b Rodolfo Graziani, "Cirenaica Pacificata"
- ^ Jean Pichon, "La Question de Libye dans la Règlement de La Paix"
- ^ Attilio Teruzzi, "Cirenaica Verdi"
Literatura
uredi- Chapin Metz, Hellen. Libya: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress, 1987.
- Sarti, Durand. The Ax within: Italian Fascism in Action. Modern Viewpoints. New York, 1974.