Hronologija historije islama (9. vijek)

Hronologija historije islama 9. vijeka obuhvata najznačajnije događaje u historiji islama tokom 9. vijeka a koji su u znatnoj mjeri uticali na historiju ljudskog roda a pogotovo značajan trag su ostavili na muslimanski svijet tj. Ummet. Hronologija nije potpuna.

Najvažniji događaji u historiji islama tokom 9. vijeka

• 803: Pad Barmakida, uticajne perzijske porodice. Pogubljenje Džafera ibn Jahje, posljednjeg predstavnika Barmakida unutar vladajućih Abasida.
• 805: Izbija pobuna u Horasanu koju predvodi Rafi ibn el-Lajta.
• 806: Harun er-Rašid, abasidski halifa vodi veliku vojnu kampanju protiv Bizantinaca.
• 809: Smrt halife Haruna er-Rašida, nasljeđuje ga na položaju šestog halife njegov sin Muhammed ibn Harun er-Rašid.
• 811: Građanski rat na području Abasidskog halifata, poznat kao četvrta fitna. Bitka kod Raje u Perziji i pobjeda snaga koju je predvodio Abu el-Abbas el-Maʾmūna.
• 812: Početak opsade Bagdada (august), glavnog grada Abasidskog halifata od strane snaga Abu el-Abbas el-Maʾmūna.
• 813: Kraj opsade Bagdada (septembar), zauzimanje grada od strane snaga Abu el-Abbas el-Maʾmūna. Ubisto tadašnjeg halife Muhammeda ibn Harun er-Rašid i dolazak na vlast El-Maʾmūna.
• 815: Pobuna šiita u Iraku pod vodstvom Ebu 'Sar-al-Sirrija. Pobunu guše snage pod vodstvom generala Harthame ibn Ajana.
• 816: Šiiti podižu pobunu i u Mekki. Nasljednici Emevija u Španiji vrše pohod i osvajaju ostrvo Korziku. Ubistvo generala Harthama ibn Ajana.
• 818: Emevije osvajaju ostrva Ibiza, Mallorca i Sardinija.
• 820: Tahir ibn Husejn uspostavlja vladavinu Tahirida na području Horasana.
• 822: Smrt El-Hakima I, emira Kordopskog emirata. Nasljeđuje ga Abd er-Rahman II kao četvrti emir Córdobe.
• 823: Smrt Tahira ibn Husejn u Horasanu. Na mjestu guvernera Horasana nasljeđuje ga njegov sin Talha ibn Tahir.
• 825: Osnivanje Kritskog emirata.
• 827: Početak muslimanskog osvajanja Sicilije.
• 833: Smrt El-Maʾmūna. Na mjesto osmog abasidskog halife dolazi El-Mu'tasim.
• 835: Halifa El-Mu'tasim premješta glavi grad halifata iz Bagdada u Samarru, grad u centralnom području današnjeg Iraka. Samarra će biti glavni grad Abasidskog halifata sve do 892. godine kada Bagdad ponovo postaje prijestolnica.
• 837: Pobuna Jata, naroda koji naseljava Indijski potkontinent.
• 838: Ugušena pobuna Babak Horamdina i Huremija u Iranskom Azerbejdžanu. Snage halife El-Mu'tasima pustoše bizantijski grad Amorium na području današnje centralne Turske.
• 839: Pobuna Mazjara u Tabaristanu. Muslimani zaposjedaju južnu Italiju i zauzimaju grad Messina na sjeveru ostrva Sicilija.
• 842: Smrt halife El-Mu'tasima. Deveti halifa postaje El-Vasik.
• 843: Pobuna Arapa. Neuspješan bizantijski pokušaj da ponovo preuzme kontrolu nad Kritom.
• 846: Bitka kod Mauropotama u okviru Arapsko-bizantijskih ratova. Iako su pobjedili u bitci Abasidi nisu u značajnijoj mjeri uspjeli eksploatisati pobjedu usljed previranja u halifatu.
• 847: Smrt halife El-Vasika, na mjesto halife dolazi El-Mutawakkil.
• 849: Smrt tahiridskog vladara Abdullaha ibn Tahir el-Horasanija. Nasljeđuje ga Tahir II.
• 852: Smrt četvrtog Kordobskog emira Abd er-Rahmana II. Na položaj petog emira Cordobe dolazi Muhammed I do Córdobe koji ostaje nba tom položaju 34 godine.
• 856: Omer ibn Abd al-Aziz uspostavlja Habbaridsku vladavinu u Sindu.
• 858: El-Mutawakkil osniva grad Jafariya.
• 860: Ahmed Saman Khuda uspostavlja vlast Samanida u Transoksijani.
• 861: Ubistvo abasidskog halife El-Mutavakkila, nasljeđuje ga El-Muntasir čijom vladavinom počinje period Anarhije u Samari.
• 862: Otrovan halifa El-Muntasir. Na čelo islamske države dolazi El-Musta'ina.
• 863: Bitka kod Lalakaona, (Paflagonija, današnja sjeverna Turska), pobjeda Bizantijaca i slabljenje moći emirata Malatya što označava početak bizantijske kontraofanzive na ovom području.
• 864: Zejdije, sekta unutar šiitskog islama, predvođene Hasanom ibn Zejdijem uspostavljaju svoju vlastu u Tabaristanu.
• 866: Rat u Abasidskom halifatu, poznat i kao Peta fitna. Halifa El-Musta'in bježi iz Samare, tadašnjeg glavnog grada halifata, biva izručen a El-Mu'tazzu ga nasljeđuje na položaju halife. Muhamed ibn Jusuf Al-Ukhaidhir, potomak pravednog halife Alije, uspostavlja nezavisno kraljevstvo u Jemami.
• 867: Ya'qub ibn al-Layth al-Saffar uspostavlja vladavinu Safarida u Sistanu (području današnjeg istočnog Irana).
• 868: Otrovan Ali al-Hadi. Hasan al-Askari postaje imam. Ahmed ibn Tulun uspostavlja Tulunidovu vladavinu u Egiptu.
• 869: Abasidski halifa Mu'taz je prisiljen da se odrekne prijestolja. Njegovom smrću na prijestolje dolazi El-Muhtadi. Početak pobune naroda Zanj u Basri.
• 870: Turci se bune protiv Muhtadija. Nakon njegove smrti na mjesto halife dolazi El-Mu'tamida.
• 871: Luj II osvaja Bari čime završava sa postojanjem kratkotrajni Barski emirat.
• 873: Nakon nešto više od 50 godina prestalo sa postojanjem Tahiridsko Carstvo.
• 874: Zanji osnivaju državu tokom pobune u Južnom Iraku. Smrt Samanidskog vladara Ahmada, nasljeđuje ga Nasr I.
• 878: Pad Sirakuze pod muslimansku vlast. Već od početka 9. vijeka muslimani vladaju pojedinim dijelovima Sicilije gdje su uspostavili Sicilijski emirat 831. godine.
• 883: Kraj pobune naroda Zanj.
• 886: Smrt Muhammeda I, emevijskog vladara Španije, nasljeđuje ga El-Mundhir. Smrt Abdullaha ibn Omera, habarskog vladara Sinda.
• 888: Smrt El-Mundhira, nasljeđuje ga Abdullah ibn Muhameda al-Umawija.
• 891: Osnovana Karmatska država u Bahreinu.
• 892: Smrt abasidskog halife El-Mu'tamida. El-Mu'tadid postaje 16. po redu halifa. Smrt Samanidskog vladara Nasra, nasljeđuje ga Ismail I.
• 893: El-Hadi Yahya osniva zajdski imamat u Jemenu.
• 894: Rustamidi postaju španski vazali.
• 896: Smrt Humaravajha ibn Ahmeda, tulanidskog guvernera Egipta i Sirije. Nasljeđuje ga Abu'l-Asakir.
• 897: Smrt Ebu'l-Asakira a nasljeđuje ga Abu Musa Harun.
• 898: Do kraja 9. vijeka, muslimanska populacija je porasla na 3% od ukupnog svjetskog stanovništva.

Također pogledajte

• Hronologija historije islama
• Historija islama