Ceruzit (poznat i pod rudarskim nazivom bijela olovna ruda), jeste veoma rasprostranjeni mineral iz mineralne klase karbonata, hemijskog sastava PbCO3 (olovo(II) karbonat). Kristalizira se u ortorompskom kristalnom sistemu i razvija se uglavnom u prizmatične ili piramidalne kristale, ali i masivne mineralne agregate. Srastanjem nastaju pseudoheksagonalne kristalne forme, često sa mrežastom strukturom.

Ceruzit
Ceruzit
Općenito
Kategorijakarbonatni minerali
Hemijska formulaPbCO3
Identifikacija
Bojabezbojna, bijela, siva, plava ili zelena
Kristalni habitusmasivni granular, prizma ili piramida
Kristalni sistemortorompski
Kristalno srastanjejednostavno ili ciklično
Kalavostdobra [110] i [021] do nejasna
Lomljivostškoljkasta, neujednačena
Tvrdoća3 do 3,5
Sjajdijamantni, biserni
Indeks prelamanjanα = 1,803, nβ = 2,074, nγ = 2,076
Optičke osobinebiaksijalne (-)
Birefringencijaδ = 0,273
Ultraljubičasta fluorescencijažuta (pod UV-A zrakama)
Ogrebbijel
Relativna gustoća6,53-6,57
Gustoća6,655 g/cm
Rastvorljivostu dušičnoj kiselini počinje da kipi

Posebne osobine

uredi
 
Ceruzit pri dnevnom svjetlu (lijevo) i pod UV svjetlošću (desno)

Ceruzit ponekad pokazuje žutu fluorescenciju kada se izloži dugotalasnom ultraljubičastom zračenju. U dušičnoj kiselini mineral se burno rastvara, uz pojavu vrenja i otpuštanje ugljik dioksida.

Etimologija i historija

uredi

Prvi ceruzit pronađen je u italijanskoj provinciji Vicenzi 1565. godine, a opisao je Conrad Gesner, koji ga je nazvao po latinskoj riječi cerussa - "bijelo olovo".

Rasprostranjenost

uredi

Poznata nalazišta ceruzita su, između ostalih, Broken Hill, Novi Južni Vales u Australiji, Mechernich na Eifelu i Clausthal-Zellerfeld na Harzu u Njemačkoj, Mibladen u Maroku, Tsumeb u Namibiji, Kabwe u Zambiji, na Sardiniji, u Češkoj, Arizoni u SAD i drugim mjestima. Do sada (stanje: 2010) ceruzit je pronađen na oko 3.600 mjesta na Zemlji.[1]

Reference

uredi