Ceruzit
Ceruzit (poznat i pod rudarskim nazivom bijela olovna ruda), jeste veoma rasprostranjeni mineral iz mineralne klase karbonata, hemijskog sastava PbCO3 (olovo(II) karbonat). Kristalizira se u ortorompskom kristalnom sistemu i razvija se uglavnom u prizmatične ili piramidalne kristale, ali i masivne mineralne agregate. Srastanjem nastaju pseudoheksagonalne kristalne forme, često sa mrežastom strukturom.
| Ceruzit | |
|---|---|
 Ceruzit | |
| Općenito | |
| Kategorija | karbonatni minerali |
| Hemijska formula | PbCO3 |
| Identifikacija | |
| Boja | bezbojna, bijela, siva, plava ili zelena |
| Kristalni habitus | masivni granular, prizma ili piramida |
| Kristalni sistem | ortorompski |
| Kristalno srastanje | jednostavno ili ciklično |
| Kalavost | dobra [110] i [021] do nejasna |
| Lomljivost | školjkasta, neujednačena |
| Tvrdoća | 3 do 3,5 |
| Sjaj | dijamantni, biserni |
| Indeks prelamanja | nα = 1,803, nβ = 2,074, nγ = 2,076 |
| Optičke osobine | biaksijalne (-) |
| Birefringencija | δ = 0,273 |
| Ultraljubičasta fluorescencija | žuta (pod UV-A zrakama) |
| Ogreb | bijel |
| Relativna gustoća | 6,53-6,57 |
| Gustoća | 6,655 g/cm |
| Rastvorljivost | u dušičnoj kiselini počinje da kipi |
Posebne osobine uredi
Ceruzit ponekad pokazuje žutu fluorescenciju kada se izloži dugotalasnom ultraljubičastom zračenju. U dušičnoj kiselini mineral se burno rastvara, uz pojavu vrenja i otpuštanje ugljik dioksida.
Etimologija i historija uredi
Prvi ceruzit pronađen je u italijanskoj provinciji Vicenzi 1565. godine, a opisao je Conrad Gesner, koji ga je nazvao po latinskoj riječi cerussa - "bijelo olovo".
Rasprostranjenost uredi
Poznata nalazišta ceruzita su, između ostalih, Broken Hill, Novi Južni Vales u Australiji, Mechernich na Eifelu i Clausthal-Zellerfeld na Harzu u Njemačkoj, Mibladen u Maroku, Tsumeb u Namibiji, Kabwe u Zambiji, na Sardiniji, u Češkoj, Arizoni u SAD i drugim mjestima. Do sada (stanje: 2010) ceruzit je pronađen na oko 3.600 mjesta na Zemlji.[1]