Bokeljska mornarica
Bokeljska mornarica je tradicionalna religijska, vojna (od 12. vijeka), a danas memorijalna organizacija, sa sjedištem u Kotoru, Crna Gora, koja čuva tradicije ovog bratstva i povremeno izvodi svoj originalni ples. Njen nastanak i njena viševjekovna tradicija vezuju se za proslavu Svetog Trifuna čiju su relikviju donijeli mletački trgovci iz Carigrada 13. januara 809. godine. Kotorani su je otkupili, a odred pomoraca koji je pratio relikivije tom prilikom je postao jezgro bratstva koje se danas naziva Bokeljska mornarica. Poznata je kao najstarija organizacija mornara u svijetu.[1][2]
| Kulturna baština Bokeljske mornarice | |
|---|---|
 Muzej Bokeljske mornatice, osnovan 1938. g. | |
| Nematerijalna kulturna baština | |
| Regija | Evropa |
| Država |  Crna Gora |
| Mjesto | Kotor |
| Zajednica | Pomoraca sa vojnim, ekonomskim, obrazovnim i humanitarnim funkcijama |
| Predlagač | Ministarstvo kulture Crne Gore |
| Svjetska baština | |
| Lista upisa | Reprezentativna lista nematerijalne kulturne baštine čovječanstva |
| UNESCO oznaka | 01727 |
| Datum upisa | 2021. |
| Lokacija upisa | UNESCO |
Ugledni Kotoranin Andreaci Saracenis je poslije izvesnog vremena u Kotoru sagradio crkvu posvećenu Svetom Trifunu, koju spominje car Konstantin VII Porfirogenet u „De administrando imperio“. Sveti Trifun je kasnije zvanično proglašen i zaštitnikom Kotora, nakon čega je na mestu prvobitne crkve iz 6. vijeka sagrađena 1166. godine nova romanička katedrala u kojoj je bilo i sjedište biskupije Kotor.
Članstvo Bokeljske mornarice Kotor čine: redovni članovi, članovi aktivnog sastava, članovi pomagači, zaslužni članovi, počasni članovi i počasni oficiri i podoficiri. Njeni članovi nose drevne živopisne uniforme i staro oružje, u statutom predviđenim prilikama, kao što su:
- Proslava svetoga Trifuna (3. febuar),
- Dan Mornarice (26. jun),
- Dan Opštine Kotor (21. novembar).
Matica organizacije koja se nalazi u Kotoru, u svom sastavu ima dvije podružnice: Tivat i Herceg Novi.
Nematerijalna svjetska baština
urediBokeljska mornarica upisana je na UNESCO-vu Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva kao prvi element nematerijalnog kulturnog nasleđa Crne Gore. Sastavljena od zajednice pomoraca sa vojnim, ekonomskim, obrazovnim i humanitarnim funkcijama, Bokeljska mornarica je dva vijeka imala memorijalnu ulogu, čuvajući i promovirajući pomorsku istoriju i tradiciju. Članstvo je dobrovoljno i otvoreno za muškarce, žene i djecu svih uzrasta.
Organizacija je utemeljena na poštovanju ljudskih prava i vjerske, nacionalne i kulturne raznolikosti. Tokom formalnih proslava, članovi nose šarene tradicionalne uniforme, nose istorijsko oružje i izvode tradicionalno kolo.
Bokeljska mornarica je okosnica godišnjih svečanosti Svetog Trifuna, koje se održavaju od 13. januara do 3. februara i uključuju procesiju i niz rituala u katedrali. Vanjska svečanost počinje tradicionalnim kolom Bokeljske mornarice, a nakon toga slijedi procesija koja nosi mošti svetog Trifuna glavnim gradskim trgovima i ulicama. Hiljade gledalaca prisustvuju procesijama u istorijskom centru i posmatraju svečane događaje. Stotine žena, muškaraca i djece također učestvuju u pripremama aktivnosti.
Odluku o upisu doneo je Međuvladin komitet za očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa na zasjedanju koje je održano od 28. novembra do 3. decembra u Rabatu, u Maroku, na osnovu nominacije Ministarstva kulture Crne Gore iz 2021. godine.[3]
Reference
uredi
