Balšići

Balšići su zetska vladarska dinastija koja je vladala Zetom od 1360. do 1421. godine.

Grb Balšića

Balšići su potomci vlastelina Balše. Tri Balšina sina, Stracimir (u. 1372), Đurađ i Balša II., spominju se 1360. godine kao gospodari Zete, Bara, Budve i sjeverne Albanije. Nakon vladavine srpskog cara Dušana (1331.-1355) počinje se raspadati srpska država, i dolazi do jačanja moći porodice Balšića.

Uz pomoć Dubrovnika, Mlečana i albanske vlastele proširili su svoju vlast od Drivasta do Ulcinja. Balšići su imali moćne protivnike u svom susjedstvu. U zavisnosti od odnosa snaga među susjedima izvlačili su korist i za sebe, ali i bili predmetom tuđih kombinacija. Balšići su se umiješali u slamanje oblasnog gospodara Nikole Altomanovića i zauzeli Trebinje, Konavle i Dračevicu 1373. godine. To im je omogućilo da preuzmu poziciju glavnih gospodara u dubrovačkom zaleđu jer su od tada primali Svetodmitarski dohodak. Početkom 1377. bosanski kralj Tvrtko I Kotromanić im je preoteo te posjede i pravo na Svetodmitarski dohodak.

Dinastija je nevelika, a njeni glavni predstavnici su Đurađ II Stratimirović Balšić (1385-1403) i Balša III Balšić (1403-1421). Đurađ II. Stratimirović bio je oženjen Jelenom, kćerkom srpskog kneza Lazara Hrebeljanovića. Ona se kasnije preudala za bosanskog vojvodu Sandalja Hranića Kosaču.

Kasnije su Balšići predstavljali jake protivnike Bošnjanima, koji su saveznike pronašli u zetskim Crnojevićima i stali na njihovu stranu u sukobu Crnojevića i Balšića. Kasnija historija Balšića odvija se u zapetljanijim međunarodnim okolnostima. Na posjede Balšića pretendirale su Osmanlije i Venecija. U borbama protiv Mlečana Balšići su zaštitu nalazili kod bosanskog vojvode Sandalja Hranića i srpskog despota Stefana Lazarevića

Literatura

• Božidar Šekularac, Crna gora u doba Balšića, Obod, Cetinje 2011.
• www.enciklopedija.hr

Nedovršeni članak Balšići koji govori o historiji treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.