Aqua regia

Zlatotopka ili carska voda (latinski: aqua regia) je smjesa jedne zapremine koncentrirane dušične kiseline i tri zapremine koncentrirane hlorovodične kiseline. To je lahko isparljiva tečnost žućkaste boje. Izuzetno je kaustična. Ponekad se naziva i kraljevskom vodicom. Ime je dobila po tome što može da reaguje sa plemenitim (carskim/kraljevskim) metalima, prvenstveno zlatom i platinom koji ne reaguju sa drugim supstancama.

Laboratorijsko posuđe pripremljeno za čišćenje u zlatotopki

Interesantno je da nijedna od komponenata individualno ne reaguje sa plemenitim metalom. Međutim, u rastvoru, dušična kiselina, koja je jako oksidaciono sredstvo, oksidira u maloj mjeri površinski sloj npr. zlata do Au³⁺ kationa koji zatim reaguje sa hloridnim Cl^- anionom gradeći rastvorljivi AuCl₄^- anion.

Au_(s) + 3 NO₃^-_(aq) + 6 H⁺_(aq) → Au³⁺ _(aq)+ 3 NO_2(g) + 3 H₂O_(l) te zatim

Au³⁺_(aq) + 4 Cl^-_(aq) → AuCl₄^-_(aq).

Također pogledajte

• Sumporna kiselina

Nedovršeni članak Aqua regia koji govori o hemiji treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.